Το πύρινο «θεριό» σάρωσε τα πάντα στο πέρασμά του. Η Βορειοανατολική Αττική, παραδομένη για σχεδόν δύο εικοσιτετράωρα στις φλόγες του, μετρά και πάλι τις πληγές της πάνω από αποκαΐδια καμένων δασικών εκτάσεων, περιαστικών περιοχών και περιουσιών. Για άλλη μία χρονιά η «μαύρη τρύπα» στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών κατέδειξε ότι η χώρα είναι ανοχύρωτη απέναντι στις μεγάλες καταστροφικές φωτιές. Οι επιστήμονες, εδώ και δεκαετίες, προειδοποιούσαν ότι, χρόνο με τον χρόνο, θα γίνονται εντονότερες και συχνότερες, αλλά η προσαρμογή των μεθόδων πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών στην κλιματική αλλαγή, καθώς και των ίδιων των πόλεων ώστε να είναι ανθεκτικές στα ακραία φαινόμενα, δεν έγινε ποτέ.
Οσο για τα υφιστάμενα μέσα της Πυροσβεστικής, μπορεί να αυξήθηκαν και οι χρόνοι επέμβασης να έχουν περιοριστεί όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, ωστόσο πολίτες που έζησαν από κοντά την κόλαση την περασμένη εβδομάδα καταγγέλλουν ότι δεν υπήρχε συντονισμός και έλεγχος των δυνάμεων. «Δεν αρκούν τα πυροσβεστικά μέσα και οι δυνάμεις. Υπήρχαν μηχανήματα, υπήρχαν πυροσβέστες και δεν υπήρχε νερό. Ηρθαν και δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι. Καμία οργάνωση» καταγγέλλει ιδιοκτήτης κατοικίας στον Βαρνάβα, της οποίας κάηκε μέρος του ισογείου, αλλά και κάτοικος της Πεντέλης που από τύχη γλίτωσε η περιουσία του.
Η δεύτερη μεγαλύτερη φωτιά στην Αττική
Στη στατιστική της δεύτερης μεγαλύτερης πυρκαγιάς που έπληξε την Αττική – έπειτα από την πύρινη λαίλαπα του 2009 ακριβώς στην ίδια περιοχή – καταγράφονται 99.480 καμένα στρέμματα μεικτής δασικής και περιαστικής δασικής έκτασης. Από αυτά, όπως προέκυψε από την κατηγοριοποίηση του Copernicus Land Cover, το 39% της επιφάνειας ήταν μεταβατικές δασώδεις και θαμνώδεις εκτάσεις (δηλαδή περιοχές που βρίσκονταν υπό αναγέννηση ή αναδάσωση ή υποβαθμισμένο δασικό οικοσύστημα π.χ. προσφάτως καμένο), το 26% σκληρόφυλλη βλάστηση (μακκία, φρύγανα κ.λπ.), το 19,5% εκτάσεις με αραιή βλάστηση και διάσπαρτη δόμηση, το 12% γεωργικές εκτάσεις και το 3,5% ασυνεχής αστική δόμηση.
Μάλιστα, σύμφωνα με συγκριτική μελέτη των επιστημόνων του Ινστιτούτου Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) για τη Βορειοανατολική Αττική, η πυρκαγιά του 2009 αναπτύχθηκε με πολύ παρόμοιο τρόπο και έκαψε έκταση ίση με 130.540 στρέμματα δασικής και περιαστικής έκτασης, με τις δύο καμένες εκτάσεις (του 2009 και του 2024) να παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη κατά 60%, γεγονός που φανερώνει τη σημαντική επιβάρυνση του οικοσυστήματος στην περιοχή, με δυσοίωνες προβλέψεις αναφορικά με τη φυσική αναγέννηση της περιοχής τα επόμενα χρόνια και τον κίνδυνο ερημοποίησής της.
Οι κάτοικοι ξαναμετρούν τον πόνο τους
Με άλλα λόγια, οι κάτοικοι στη Βορειοανατολική Αττική, μέσα σε μία δεκαπενταετία, ξαναμετρούν τον πόνο τους για τις χαμένες περιουσίες τους, στις ίδιες καμένες εκτάσεις, υπό τα διασταυρούμενα πυρά κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για τον τελικό απολογισμό ευθυνών, με επίκεντρο της συζήτησης το πώς ξέφυγε η φωτιά από τον Βαρνάβα και κατέληξε να καίει αστικό ιστό στις μεικτές ζώνες δάσους – κατοικίας σε Διόνυσο, Παλιά και Νέα Πεντέλη, Βριλήσια, Μελίσσια, έως και το Πάτημα Χαλανδρίου.
Ο απολογισμός
Η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στις 15.02 της Κυριακής 11 Αυγούστου πήρε γρήγορα μεγάλες διαστάσεις και κατέκαψε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις καθώς και περιαστικές περιοχές μέσα σε περίπου 40 ώρες.
- 11.940 στρέμματα είναι γεωργικές εκτάσεις. Κτηνοτρόφοι και αγρότες βρίσκονται σε απόγνωση. 300 χλμ. νοτιοδυτικά της Αττικής μεταφέρθηκε ο καπνός, σύμφωνα με δορυφορική εικόνα του ευρωπαϊκού μετεωρολογικού δορυφόρου Meteosat-11 που δημοσίευσε το meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
- 702 πυροσβέστες, 27 ομάδες δασοκομάντος, 199 οχήματα, 35 εναέρια μέσα (17 αεροσκάφη και 18 ελικόπτερα, από τα οποία τα 3 για τον συντονισμό) επιχειρούσαν την περασμένη Δευτέρα στην κορύφωση της φωτιάς, σύμφωνα με στοιχεία της Πολιτικής Προστασίας.
- 243 ζώα συντροφιάς καταγράφηκαν στις 5 δομές που συντόνισε η Γενική Γραμματεία ζώων συντροφιάς (σε συνεργασία με την Ενωση Εθελοντών Κτηνιάτρων και τις πρωτοβουλίες dogsvoice και save your hood). Από αυτά, 2 δεν άντεξαν, 6 νοσηλεύονται με εγκαύματα και αναπνευστικά, 11 αναζητούν υιοθεσία, ενώ τα υπόλοιπα επανενώθηκαν με τις οικογένειές τους. Ανυπολόγιστες οι απώλειες σε άγρια ζωή. Μεγαλύτερες οι απώλειες στα ερπετά που κινούνται με δυσκολία.
- 22.890 στρέμματα καμένων εκτάσεων ήταν περιαστικές περιοχές με αραιή βλάστηση και διάσπαρτη δόμηση. Σύμφωνα με τις πρώτες αυτοψίες των ειδικών κλιμακίων σε Βριλήσια, Διόνυσο, Μαραθώνα, Παλλήνη, Πεντέλη, ΡαφήναΠικέρμι, Χαλάνδρι και Ωρωπό 34 κατοικίες χαρακτηρίζονται κατεδαφιστέες (κόκκινες) και 44 κατοικίες απαιτούν επισκευαστικές εργασίες (κίτρινες), ήτοι συνολικά 78 ακατάλληλες κατοικίες. 38.800 καμένα στρέμματα ήταν μεταβατικές δασώδεις και θαμνώδεις εκτάσεις, δηλαδή περιοχές που βρίσκονταν υπό αναγέννηση ή αναδάσωση, ή περιοχές με υποβαθμισμένο δασικό οικοσύστημα, π.χ. προσφάτως καμένο.
- 29 επιχειρήσεις υπέστησαν ζημιές, σύμφωνα με τους ελέγχους κλιμακίων της Περιφέρειας Αττικής, εκ των οποίων 19 (μεταξύ αυτών 8 θερμοκήπια, 1 φυτώριο και 1 κτηνοτροφική μονάδα) θα λάβουν προσωρινή αποζημίωση 2.000-4.000 ευρώ. Επτά επιχειρήσεις βρέθηκαν κλειστές ή δεν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης και θα επανελεγχθούν, ενώ σε μία ελέγχεται η άδεια λειτουργίας.
- 99.480 τα καμένα στρέμματα μεικτής δασικής και περιαστικής δασικής έκτασης στη Βορειοανατολική Αττική, ήτοι το 2,6% της συνολικής έκτασης του Νομού Αττικής (3.807.080,58 στρέμματα, βάσει των Δασικών Χαρτών του Κτηματολογίου). Είναι αξιοσημείωτο ότι η πρόσφατη καταστροφή και η πυρκαγιά του 2009 (είχε κάψει 130.540 στρέμματα δασικής και περιαστικής έκτασης) παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη κατά ποσοστό 60%, γεγονός που κάνει δυσοίωνες τις προβλέψεις για τη φυσική αναγέννηση της περιοχής τα επόμενα χρόνια.
- 51-54 μικρογραμμάρια/κυβικό μέτρο PM 2.5 (αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου), υπερδιπλάσια ποσότητα από το ετήσιο ανεκτό όριο για τη δημόσια υγεία (25 μg/m3), καταγράφηκαν τη Δευτέρα το βράδυ στην Αγία Παρασκευή. Την ίδια ώρα στον ίδιο σταθμό τα επίπεδα PM 10 (σωματίδια με διάμετρο 10 μικρά) ήταν 67- 72 μg/m3. Η ποιότητα του αέρα θεωρείται καλή όταν η 24ωρη κυλιόμενη τιμή για τα PM10 είναι έως 20 μg/m3. Υψηλές ήταν οι τιμές και στο Χαλάνδρι.
- 4 εκατ. ευρώ εκτιμάται το κόστος του πρώτου πακέτου μέτρων για τους πυρόπληκτους.
- 4 πυροσβεστικά αεροσκάφη, 2 ελικόπτερα, 354 πυροσβέστες και 67 οχήματα ήταν η διεθνής συνδρομή που απέστειλαν η Γαλλία, η Ιταλία, η Τσεχία, η Τουρκία, η Σερβία και η Ρουμανία.
- 83.243 ήταν τα καθαρισμένα οικόπεδα στους δήμους της Βορειοανατολικής Αττικής, σύμφωνα με στοιχεία της Πολιτικής Προστασίας. Ωστόσο, αν αναλογιστεί κανείς ότι μόνο στον Δήμο Μαραθώνα υφίστανται πάνω από 10.000 οικόπεδα που πρέπει να καθαριστούν, συμπεραίνεται ότι ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Παράλληλα, τεράστιες ποσότητες από τους καθαρισμούς παρέμεναν ως «προσανάμματα» σε διάφορες περιοχές, καθώς δήμοι αδυνατούσαν να τα συλλέξουν.
- 23 χλμ. η έκταση του πύρινου μετώπου την περασμένη Δευτέρα, με 168 ενεργά μέτωπα.
- 1 γυναίκα έχασε τη ζωή της. Η 65χροχη Νάντια Ποντούμπναγια εγκλωβίστηκε στην επιχείρηση όπου εργαζόταν στο Πάτημα Χαλανδρίου.
