Προεκλογικός «πυρετός», με πολλά μπρος – πίσω επικρατούσε τις ημέρες πριν από το κλείσιμο της Βουλής στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Η λίστα με τις εκκρεμότητες μεγάλη, με την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων να αλλάζει μέρα με τη μέρα, ανάλογα με τις εντολές… άνωθεν, τις όποιες αντιρρήσεις ή πιέσεις πολιτικών, κομματικών ή τοπικών φορέων και τις πραγματικές ανάγκες.

Παράλληλα ωστόσο με το νομοθετικό έργο, το επιτελείο του ΥΠΕΝ έσπευσε σε προδημοσίευση των οδηγών για τα προγράμματα επιδότησης «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα» και «Φωτοβολταϊκά στη στέγη» στις 16 Μαρτίου και στις 22 Μαρτίου αντίστοιχα (συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ), δίχως ωστόσο να είναι έτοιμες οι πλατφόρμες για την υποδοχή των αιτήσεων, οι οποίες αναμένονται να ανοίξουν από εβδομάδα σε εβδομάδα.

Η τελευταία ανεπίσημη ενημέρωση για το πρόγραμμα των φωτοβολταϊκών είναι ότι προβλέπεται άμεσα γνωμοδότηση του οδηγού εφαρμογής της δράσης από την υπηρεσία κρατικών ενισχύσεων του υπουργείου Οικονομικών ώστε να ανοίξει η ηλεκτρονική πύλη υποδοχής αιτήσεων, μετά το Πάσχα. Επιπλέον, ο υπουργός κ. Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε προ ημερών ότι έως τις εκλογές θα ανοίξουν άλλα τρία προγράμματα, τα «Εξοικονομώ» για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και νέους, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 950 εκατ. ευρώ.

Οσον αφορά τις νομοθετικές πρωτοβουλίες του ΥΠΕΝ, οι πιο πολυσυζητημένες κυβερνητικές δεσμεύσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και την «τακτοποίηση» των μεγάλων αυθαιρέτων της λεγόμενης «Κατηγορίας 5» έπειτα από πολλά σβήσε – γράψε τελικά έμειναν στο… συρτάρι με παρέμβαση Μαξίμου, καθώς η υπόθεση της «μαφίας» των εργολάβων της Μυκόνου μέτρησε αρνητικά στη λήψη της όποιας απόφασης, τουλάχιστον πριν από τις εκλογές.

Πέρασε ωστόσο από το… τείχος που είχαν υψώσει ιδιοκτήτες ακινήτων, πολιτικοί παράγοντες αλλά και ο τεχνικός κόσμος η ρύθμιση που καταργεί τα «μπόνους» δόμησης στα ύψη των κτιρίων που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) για τις περιοχές του Ψυχικού, της Φιλοθέης και της Εκάλης, ανοίγοντας τον δρόμο για γενική κατάργηση σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Ειδικότερα, σε πρώτη φάση οι συγκεκριμένες περιοχές θα εξαιρούνται από τα πολεοδομικά κίνητρα που παρέχει ο ΝΟΚ για την περιβαλλοντική αναβάθμιση πυκνοδομημένων αστικών περιοχών, όπως είναι η προσαύξηση στο ύψος στην περίπτωση μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού κάλυψης οικοπέδου κ.ά. Πάντως, προέγκριση οικοδομικής άδειας που έχει ήδη εκδοθεί θα εκτελείται κανονικά.

Η ρύθμιση αναιρεί και την απόφαση, προ διμήνου, του υφυπουργού Περιβάλλοντος κ. Νίκου Ταγαρά, ο οποίος είχε υπογράψει απόφαση με την οποία αποσαφήνιζε ότι σε γενικές γραμμές υπερισχύουν των διατάξεων του ΝΟΚ για τα ύψη των κτιρίων μόνο τα Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ) με εστιασμένες διατάξεις για προστασία ιστορικών τόπων και κτιρίων, τοποσήμων κ.λπ., όπως το βασιλικό διάταγμα της 30.8-9.9.1955 περί των όρων δόμησης της Αθήνας.

Ωστόσο, την αντίθεσή τους στην απόφαση Ταγαρά εξέφρασαν περιβαλλοντικές οργανώσεις, κομματικά στελέχη, επιστημονικοί και τοπικοί φορείς των τριών περιοχών Παλαιού Ψυχικού, της Φιλοθέης και της Εκάλης, αλλά και άλλων περιοχών, απόψεις που τελικά υπερίσχυσαν. Συνέβαλε και ο Δήμος Αλίμου, ο οποίος κατέθεσε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την κατάργηση των «μπόνους» ύψους του ΝΟΚ ώστε να «παγώσει» η δόμηση ψηλών κτιρίων στο παράκτιο μέτωπο της Αττικής.

Ανέγερση ναών

Στο παρά πέντε το ΥΠΕΝ πέρασε και μια σειρά άλλων διατάξεων που αφορούν την επιβολή κυρώσεων για αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις ανά τη χώρα που εντοπίζονται από μεικτά κλιμάκια ελέγχου (έχουν ήδη επισκεφθεί τη Μύκονο), με στόχο την άμεση αποκατάσταση του περιβάλλοντος, συρρικνώνοντας τους χρόνους κατεδάφισης και αποκατάστασης των αυθαιρεσιών.

Ενεργειακή μετάβαση

Φιλόδοξα τα σχέδια της Ελλάδας για το υδρογόνο

«Καταλύτη» του σχεδίου ενεργειακής μετάβασης τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα αποτελεί το υδρογόνο, ειδικά το πράσινο που θα παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Η Κομισιόν το ενέταξε στο σχέδιό της REPowerEU που προέκυψε από την ανάγκη ταχείας απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, αν και για την ώρα συμμετέχει μόλις με 2% στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα, καθώς το κόστος παραγωγής του είναι μεγάλο.

Γι’ αυτό άλλωστε ενέκρινε πρόσφατα το σχέδιο για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου για τη στήριξη των επενδύσεων στην παραγωγή υδρογόνου. Στόχος της Κομισιόν είναι να παράγονται εντός ΕΕ 10 εκατ. τόνοι και να εισάγονται άλλοι 10 εκατ. τόνοι πράσινου υδρογόνου έως το 2030, υποστηρίζοντας παράλληλα με περίπου 200 εκατ. ευρώ και την επιτάχυνση της ανάπτυξης κοιλάδων υδρογόνου (hydrogen valleys).

Στην Ελλάδα η Εθνική Στρατηγική για το Υδρογόνο έως το 2030 αναμένεται να παρουσιαστεί σύντομα και σύμφωνα με το προσχέδιο προβλέπεται εγχώρια παραγωγή 3.500 GWh (γιγαβατώρες) από μονάδες ηλεκτρόλυσης συνολικής ισχύος 750 MW (μεγαβάτ) που θα τροφοδοτούνται από ΑΠΕ ισχύος 3 GW. Το παραγόμενο πράσινο υδρογόνο θα μπορεί να υποκαταστήσει κυρίως τη χρήση φυσικού αερίου και πετρελαιοειδών κατ’ αρχάς στους τομείς των διυλιστηρίων, της βιομηχανίας και των μεταφορών.

Η Εθνική Στρατηγική αναφέρεται και σε μια σειρά από projects που σχεδιάζονται στην Ελλάδα, όπως τα έργα H2CAT και Green HiPo, τα οποία έχουν ενταχθεί στα σημαντικά έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI) και έχει εγκριθεί ενίσχυση έως 800 εκατ. ευρώ, ή το White Dragon για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, το οποίο έμεινε εκτός των IPCEI αλλά έχει υποβληθεί για ένταξη σε επόμενη φάση.

Πάντως, το πιο ώριμο έργο είναι ο Κόμβος Καινοτομίας για το πράσινο υδρογόνο και την αποθήκευση ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία (Η2-HUB), για το οποίο έχει ήδη εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 18 εκατ. ευρώ.

Οσον αφορά το πλάνο της Κομισιόν για εισαγωγές έως και 10 εκατομμυρίων τόνων πράσινου υδρογόνου, η Ελλάδα μπορεί να παίξει καίριο ρόλο ως διαμετακομιστικό κέντρο που θα συνδέει την Ευρώπη με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, για παράδειγμα μέσω του αγωγού East Med.