Το Παρίσι απαγορεύει τα ηλεκτρικά πατίνια στους δρόμους, ενώ στη Γερμανία, μόνο το 2019, 630 ατυχήματα οδήγησαν στον θάνατο 10 ανθρώπων. Συνολικά σε 93 ευρωπαϊκές πόλεις η εμφάνιση των ενοικιαζόμενων πατινιών και πρωταγωνιστών της «μικροκινητικότητας» μέσα στις πόλεις οδήγησε σε αύξηση των ατυχημάτων κατά 8,2% στις περιπτώσεις όπου οι υποδομές τους ήταν κάτω του μετρίου. Πρόσφατα, δε, και στην Ελλάδα δύο νέοι άνθρωποι 26 και 42 ετών σε Μύκονο και Πάρο έχασαν τη ζωή τους οδηγώντας ηλεκτρικά πατίνια.
Η νέα μόδα στις μετακινήσεις είναι ένα νέο οικονομικό μέσο, σχετικά γρήγορο και φιλικό προς το περιβάλλον, ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις πιθανά επικίνδυνο. Και αυτό γιατί σε οδικά δίκτυα με ελλιπείς υποδομές δεν αργούν να εκδηλωθούν ατυχήματα.
Από τις επενδύσεις στην κατάργηση;
Οπως είναι φυσικό έτσι, παρά τις μεγάλες επενδύσεις που έγιναν σε πολλές χώρες για την οργάνωση και διάθεση του νέου μέσου μετακίνησης, η συζήτηση τώρα περιλαμβάνει προτάσεις για την πιθανή κατάργησή του. Πρώτο στις αποφάσεις εδώ το Παρίσι, όπου με απόφαση των δημοτικών του αρχών απαγορεύει τα ηλεκτρικά πατίνια από την 1η Σεπτεμβρίου. Είναι όμως το πρόβλημα τα ηλεκτρικά πατίνια ή η συμπεριφορά των οδηγών καθώς και οι υψηλές ταχύτητες μέσα στις πόλεις; Τι πρέπει να αλλάξει για να γίνουν πιο ασφαλείς οι μετακινήσεις με αυτά; Πρέπει τελικά να απαγορευτούν;
Στα ερωτήματα του «Βήματος» απαντούν δύο ειδικοί στο θέμα των συγκοινωνιών. «Δεν θεωρώ ότι πρέπει να απαγορευτούν. Πρέπει να τα εντάξουμε στο σύστημα με ασφάλεια» λέει σχετικά ο γενικός γραμματέας του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Θανάσης Τσιάνος. Στο ίδιο πλαίσιο, ο αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικών Μηχανικών και διευθυντής του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννης Πολίτης θεωρεί πως η κατάργηση των ηλεκτρικών πατινιών στη χώρα πρέπει να θεωρείται ως η τελευταία λύση. «Πιστεύω ότι δεν θα απαγορευτούν και αν γίνει κάτι τέτοιο θα είναι μια λάθος κίνηση. Θα είναι μια ήττα για την κοινωνία μας να καταργήσουμε ένα τέτοιο μέσο, καθώς θα είναι λάθος μήνυμα, ότι δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε» αναφέρει ο ίδιος.
Απροετοίμαστη η κοινωνία
Ωστόσο οι προβληματισμοί παραμένουν. Σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από «δύσκολες» οδηγικές συμπεριφορές, το ηλεκτρικό πατίνι εντάχθηκε γρήγορα στην καθημερινότητα των μετακινήσεων και βρήκε τόσο την κοινωνία όσο και την πολιτεία απροετοίμαστες, με την πρώτη προσπάθεια να θεσπιστεί ένα κανονιστικό πλαίσιο να ξεκινάει το 2021. Τότε προχώρησε η εφαρμογή του νόμου για τη μικροκινητικότητα, στον οποίο αναφέρονται τα όρια ταχύτητας καθώς και οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούν οι χρήστες. «Ουσιαστικά, όταν ξεκίνησαν τα πατίνια δεν υπήρχε κάποιο όριο στην ταχύτητά τους, πλέον τα περισσότερα είναι ρυθμισμένα στα 25 χλμ. την ώρα. Αυτό έχει μειώσει την επικινδυνότητα» τονίζει ο κ. Πολίτης. Από την πλευρά του ο κ. Τσιάνος αναφέρει πως «απαγορεύονται να κυκλοφορούν σε οδούς όπου το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας υπερβαίνει τα 50 χλμ.».
Σύμφωνα με τον κ. Πολίτη, όσο αυξάνονται οι χρήστες των ηλεκτρικών πατινιών, θα αυξάνονται και τα προβλήματα με αυτά. «Το ποσοστό μετακινήσεων με ηλεκτρικά πατίνια είναι χαμηλό. Ομως βρισκόμαστε σε αυξητική τάση. Χρησιμοποιείται και για το λεγόμενο «first και last mile»». Οπως αναφέρει, βέβαια, τα προβλήματα δεν πηγάζουν τόσο από τα πατίνια όσο από την οδηγική συμπεριφορά μας.
Η σημασία της ταχύτητας
Κοινό μυστικό ανάμεσα στους Ελληνες αποτελεί η παράβαση των ορίων ταχύτητας. Και οι υψηλές ταχύτητες είναι αυτές που μετατρέπουν ένα ατύχημα σε θανατηφόρο. «Οταν ένα αυτοκίνητο κινείται με 30 χλμ./ώρα, η πιθανότητα θανάσιμου ή σοβαρού τραυματισμού του πεζού ή του χρήστη του πατινιού τοποθετείται στο 20%, όταν το αυτοκίνητο κινείται με 50 χλμ. το ποσοστό αυτό φτάνει το 80%. Αρα σημασία έχει να μειώσουμε σημαντικά τις ταχύτητες στην πόλη» τονίζει ο κ. Τσιάνος. Προσθέτει ότι στο τοπικό δίκτυο το όριο ταχύτητας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 30 χλμ.
Πώς όμως θα αλλάξουν οι συμπεριφορές των οδηγών και θα γίνουν πιο ασφαλείς οι μετακινήσεις; «Εκεί που πρέπει να δοθεί η μεγαλύτερη έμφαση είναι στην εκπαίδευση από τη σχολική ηλικία» αναφέρει ο κ. Πολίτης. Από την πλευρά του ο κ. Τσιάνος προτείνει σχετική εκπαίδευση που θα ακολουθείται από δίπλωμα.