Η υπομονή, η διόραση και το ευρύ πνεύμα κάνουν το καλό οινόπνευμα. Ωστόσο το 2024 απέδειξε ότι σε έναν τομέα αργό και παραδοσιακό, όπως είναι το κρασί, οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να δρουν με ταχύτητα σπρίντερ, αφού το διακύβευμα για πολλούς είναι τόσο καταλυτικό όσο η οικονομική τους επιβίωση.

Υπό τη βαριά σκιά της κλιματικής κρίσης, εξαγορές, δημιουργία νέων οινοποιείων, σοβαρές ανακατατάξεις στη διανομή, αλλά και λουκέτα, ήταν η «σοδειά» της χρονιάς που μόλις τελείωσε για την εγχώρια οινική αγορά, με τους παράγοντες του κλάδου να έχουν ήδη προετοιμάσει το έδαφος για μεγαλύτερες συγκινήσεις το 2025.

Σαντορίνη και Αμύνταιο

Η κάθοδος το Κτήματος Αλφα των Αγγελου Ιατρίδη και Μάκη Μαυρίδη από το Αμύνταιο στη Σαντορίνη με την εξαγορά του οινοποιείου Μπουτάρη από την Premia Properties ήταν μια από τις κορυφαίες στιγμές του 2024. Ωστόσο δεν είχε την αποκλειστικότητα της πρωτοτυπίας, αφού και άλλοι οινοποιοί έχουν στο παρελθόν εναποθέσει χρήματα και ελπίδες στο ηφαιστειακό έδαφος του εμβληματικού νησιού.

Σε κάθε περίπτωση βεβαίως, η κίνηση αυτή, η οποία κόστισε 6,5 εκατ. ευρώ, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για το Κτήμα Αλφα που πλέον έφυγε (όσον αφορά τη διανομή) από την «ομπρέλα» της Αμβυξ και προσχώρησε στον όμιλο Mantis, που θα έχει από εφέτος την αποκλειστική διανομή των προϊόντων του σε όλα τα κανάλια της ελληνικής αγοράς.

Από την άλλη, η αντίστροφη κίνηση που έκανε ο σαντορινιός οινοποιός Αρτέμης Καραμολέγκος, δηλαδή να επεκταθεί από τη Σαντορίνη στο Αμύνταιο, δεν έχει ξαναγίνει. Το νέο οινοποιείο του Καραμολέγκου είναι δυναμικότητας 200.000 φιαλών και θα είναι επισκέψιμο, όπως εκείνο της Σαντορίνης που εξειδικεύεται στα single vineyard κρασιά.

Δύο νέα deals

Παράλληλα, στις επικείμενες εξελίξεις στην οινική αγορά η Cavino των αδελφών Γιάννη και Θεόδωρου Αναστασίου φαίνεται ότι θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Οι ιδιοκτήτες της μεγαλύτερης επιχείρησης παραγωγής οίνου όσον αφορά το μέγεθος των πωλήσεων έχουν βάλει ψηλά τον πήχη ενισχύοντας το αποτύπωμά τους τόσο μέσω οργανικής ανάπτυξης όσο και μέσω εξαγορών. Αυτή την περίοδο διαπραγματεύονται την αγορά δύο ακόμη οινοποιείων σε Βόρεια και Νότια Ελλάδα, ενώ πριν από λίγες εβδομάδες προχώρησαν στην εξαγορά του Κτήματος Νέμειον του οινολόγου Γιώργου Βασιλείου στην περιοχή της Νεμέας.

Η εξαγορά, που σημειωτέον αφορά όχι την εταιρεία αλλά μόνο τις κτιριακές εγκαταστάσεις στη θέση Καρφοξυλιά, στη Νεμέα, τον μηχανολογικό εξοπλισμό και τους αμπελώνες γύρω από το οινοποιείο, δίνει στην αχαϊκή οινοποιία πρόσβαση σε μία σημαντική ζώνη, αυτή του αγιωργίτικου, όπου μέχρι σήμερα δεν είχε παρουσία με ίδια παραγωγή.

Το Κτήμα Νέμειον, με δύο άγονους πλειστηριασμούς στο ιστορικό του, αντιμετώπιζε σημαντικά οικονομικά προβλήματα τα τελευταία χρόνια και ήταν στο «πακέτο» των προς πώληση οινοποιείων που έχει καταρτίσει η Intrum.

Η Cavino, με παραγωγική δυναμική 10.000 τόνων (δεξαμενισμό) ετησίως και τζίρο το 2024 λίγο πάνω από τα 36 εκατ. ευρώ, μέσω αυτής της εξαγοράς θα αποκτήσει «day one» ακόμη 200 τόνους, ποσότητα που είναι πολύ μικρή για τα δεδομένα της. Ωστόσο αναμένεται να επενδύσει άμεσα περίπου 500 χιλ. ευρώ σε νέο εξοπλισμό και δεξαμενές στο οινοποιείο της Νεμέας ώστε να πενταπλασιαστεί η παραγωγή φθάνοντας στους 1.000 τόνους.

Με ερείσματα και στους τρεις κλάδους των ποτών: κρασί, οινοπνευματώδη ποτά (ούζο, τσίπουρο και brandy), αποστάγματα και εξαγωγές που υπερβαίνουν το 55% του συνολικού τζίρου, ο όμιλος Cavino έχει στην ιδιοκτησία του το επισκέψιμο Κτήμα Μέγα Σπήλαιο, που διαθέτει πλέον 550 στρέμματα αμπελώνων στα Καλάβρυτα, καθώς και πλειοψηφική συμμετοχή στην αποσταγματοποιία ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ.

Συγχρόνως συνεργάζεται με το οινοποιείο Βακάκη στη Σάμο για την παραγωγή οίνου ΠΟΠ Μοσχάτο, ενώ από τις αρχές του 2024 έχει αναλάβει την αποκλειστική διανομή των εμβληματικών οίνων της Santo Wines, του Συνεταιρισμού της Σαντορίνης, που είχε μέχρι τότε η εταιρεία Ελληνικά Κελλάρια Οίνων (Κουρτάκης).

Στις 10 Ιανουαρίου 2025 πιθανόν να μάθουμε εάν η Ευάγγελος Τσάνταλης ΑΕ θα περάσει οριστικά στη λήθη της οινικής ιστορίας, καθώς τότε έχει οριστεί η εξ αναβολής εκδίκαση της αίτησης πτώχευσης που έχει καταθέσει η βορειοελλαδίτικη οινοποιία, κάποτε από τις μεγαλύτερες «δυνάμεις» της εγχώριας αγοράς κρασιού.

Οι πιστωτές της, μεταξύ των οποίων η doValue στην οποία έχουν περάσει τα χρέη της Τσάνταλης προς τέσσερις τράπεζες, προτίθενται να στηρίξουν την αίτηση πτώχευσης. Το σύνολο των οφειλών της Τσάνταλης εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ και προς το παρόν εκτός από την άκαρπη προσπάθεια των ελληνοσουηδών αδελφών Γεωργιάδη, που έχουν διασώσει επίσης την οινοποιία Μπουτάρη μέσω της Sterner Stenhus, δεν υπάρχει άλλη διέξοδος για την ιστορική εταιρεία. Πάντως για τα αδέλφια Γεωργιάδη, μεγαλομετόχοι της Premia Properties, το κρασί εξελίσσεται σε βασικό πυλώνα ανάπτυξης.

Η στρατηγική συνεργασία της ΑΕΕΑΠ με την ΤΕΜΕΣ με σκοπό να αναπτύξουν τους  αμπελώνες Navarino Vineyards προχωρεί, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται οι επενδύσεις στον κλάδο της φιλοξενίας. Ειδικότερα, ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία νέου οινοποιείου 4.000 τ.μ. συνολικής επένδυσης κοντά στα 10 εκατ. ευρώ, το οποίο θα λειτουργήσει στα τέλη του 2025, αρχές του 2026. Στο επενδυτικό πλάνο θα συμμετέχει και η εταιρεία Ελληνικά Οινοποιεία ΑΕ (μέλος του ομίλου Sterner Stenhus, βασικού μετόχου της BOUTARI Wineries και ο κύριος μέτοχος της Premia) για την παραγωγή και την εμπορική εκμετάλλευση των παραγόμενων κρασιών.

«Καλάθια»

Ας σημειωθεί ότι στόχος για την Ελληνικά Οινοποιεία, το 10% της οποίας κατέχουν οι Γιάννης, Θανάσης, Κώστας και Αλεξ Αντετοκούνμπο, είναι το χρηματιστηριακό ταμπλό εφόσον στο μεταξύ «ανεβάσει» τζίρους και αποκτήσει μια ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων, πάντα στον κλάδο των ποτών.

Παράλληλα, καλά κρατούν τα σενάρια πώλησης της ιστορικής οινοποιίας Ελληνικά Κελλάρια Οίνων της οικογένειας Κουρτάκη, η οποία εμφανίζεται σημαντικά αποδυναμωμένη τα τελευταία χρόνια. Η αγορά, ωστόσο, κρατά «μικρό καλάθι» για επίτευξη συμφωνίας, μετά το «ναυάγιο» που φέρεται να επήλθε με τον όμιλο Mantis που βρέθηκε σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις μέσα στο 2024.