Πέρα από το κοινωνικό άχθος και τον πόνο της απώλειας αγαπημένων ανθρώπων που μόνο ο χρόνος μπορεί να αμβλύνει, το νέο χτύπημα του Εγκέλαδου θα προσθέσει δαπάνες δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τουρκικό προϋπολογισμό και θα περιορίσει τον ρυθμό ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας σε μια ευαίσθητη συγκυρία εφαρμογής ανορθόδοξων οικονομικών και νομισματικών πολιτικών από το καθεστώς Ερντογάν και διενέργειας γενικών εκλογών στις 14 Μαΐου.
Κάποιοι έσπευσαν ήδη να εκτιμήσουν το κόστος για την τουρκική ανάπτυξη έως τις δύο ποσοστιαίες μονάδες τη χρονιά που διανύουμε, ενώ άλλοι αναζητούν αναλογίες με τον σεισμό του 1999, όταν το κόστος των υλικών καταστροφών είχε φθάσει τα 23 δισ. δολάρια.
Εκτιμήσεις και αποτιμήσεις των καταστροφών
Είναι μάλλον βιαστικές οι εκτιμήσεις. Οχι μόνο επειδή το εύρος των καταστροφών δεν έχει ακόμη καταγραφεί για να ξεκινήσει και η αποτίμησή τους, αλλά πρωτίστως επειδή ουδείς μπορεί να προβλέψει πώς θα εξελιχθεί η περίοδος των μετασεισμικών δονήσεων. Ο Γιανούκα Αταναγιάκε, καθηγητής στην Σχολή Επιστημών της Γης στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, εξηγεί ότι το πλήθος και η ένταση των μετασεισμών που μπορούν να διαρκέσουν από δύο εβδομάδες έως και μήνες, θα μπορούσαν να αυξήσουν και τον αριθμό των θυμάτων και τα μεγέθη των οικονομικών επιπτώσεων, δεδομένου ότι τα κτίρια έχουν ήδη καταπονηθεί πολύ από την αρχική δόνηση των 7,8 ρίχτερ.
«Μιλώντας κάποιος για την Ιαπωνία ξέρει ότι θα βρει εξαιρετικά αυστηρούς κανόνες για τα κτίρια και ότι οι κανόνες αυτοί εφαρμόζονται στην πράξη, στην Τουρκία όμως είναι αλλιώς» δήλωσε ο ιάπωνας καθηγητής στο δίκτυο CNA.
Ο Αταναγιάκε πρόσθεσε ότι, αν και είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς την ένταση των μετασεισμών, με βάση τον πρώτο μετασεισμό των 6,7 ρίχτερ στατιστικά μπορεί να ακολουθήσει κάποιος 6 ρίχτερ.
Το καλό και το κακό σενάριο
«Το καλύτερο σενάριο είναι ότι δεν θα έχουμε μετασεισμούς 6 ρίχτερ ή μεγαλύτερους. Το κακό σενάριο είναι ότι θα έχουμε μετασεισμό κοντά στα 7 ρίχτερ. Αν συμβεί αυτό, αναρωτιέται κάποιος πώς θα συμπεριφερθούν τα ήδη ταλαιπωρημένα κτίρια» τόνισε ο καθηγητής.
Ηδη όμως χιλιάδες κτίρια, ιδιωτικά και δημόσια, αλλά και οδικές αρτηρίες και αγωγοί και άλλες υποδομές σε μια ευρεία περιοχή όπου ζουν 13,4 εκατ. άνθρωποι έχουν ουσιαστικά αχρηστευθεί.
«Θα έχουμε ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων» δήλωσε στο Reuters ανώτερος αξιωματούχος της τουρκικής κυβέρνησης, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα για την ταχεία ανακατασκευή υποδομών, κατοικιών και εργοστασίων – παρεμπιπτόντως, δεν αναφέρθηκαν ζημιές στον υπό ανέγερση πυρηνικό σταθμό στο Ακουγιου της Μερσίνας, απέναντι από την Κύπρο.
Αραιοκατοικημένη και φτωχή περιοχή
Το Reuters αναφέρει τρεις οικονομολόγους που εκτιμούν ότι εξαιτίας του σεισμού η ανάπτυξη στην Τουρκία θα είναι εφέτος από 0,2% έως 2% χαμηλότερη, ενώ αξιωματούχος της κυβέρνησης εκτίμησε ότι τελικά η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1% έως 2% χαμηλότερο από τον στόχο της Αγκυρας για ανάπτυξη 5%.
Η περιοχή που επλήγη από τον σεισμό είναι αρκετά φτωχή.
Συμβάλλει κατά 9,3% στη διαμόρφωση του τουρκικού ΑΕΠ, κατά 8,5% στο σύνολο των εξαγωγών και στο 6,7% των εισαγωγών και πιστεύεται ότι δεν θα επηρεάσει το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας διότι θα μειωθούν τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εισαγωγές.
Σημειωτέον ότι έπειτα από δραματικές απώλειες δύο συνεδριάσεων την περασμένη Τετάρτη το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έκλεισε (και θα παραμείνει κλειστό έως τις 14 Φεβρουαρίου). Είναι η πρώτη φορά που η τουρκική αγορά αναστέλλει τη λειτουργία της μετά τον σεισμό του 1999.
Σε κάθε περίπτωση οι οικονομικές πληγές που άνοιξε ο σεισμός δεν αναμένεται να επουλωθούν πριν από την παρέλευση 12μήνου κατά ορισμένους αναλυτές, ενώ το έργο ανοικοδόμησης στις περιοχές που επλήγησαν θα ξεπεράσει σε διάρκεια το 24μηνο.