Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό, επιχειρηματικό και κοινωνικό περιβάλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν μια σειρά από προκλήσεις. Πανδημία, ενεργειακό κόστος, διεθνής ανταγωνισμός και έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού είναι μόνο μερικές από αυτές και οδηγούν πολλές επιχειρήσεις στον ανασχεδιασμό του Λειτουργικού τους Μοντέλου σε δύο άξονες: την τεχνολογία και το μοντέλο οργάνωσης.
Ειδικότερα, πολλές επιχειρήσεις απομακρύνονται από τις στενά καθορισμένες θέσεις εργασίας προκρίνοντας δομές και ρόλους που στηρίζονται τόσο σε κάθετες δεξιότητες (π.χ. λογιστική, προγραμματισμός, ανάλυση δεδομένων) όσο και σε οριζόντιες δεξιότητες (π.χ. επικοινωνία, επίλυση προβλημάτων, οργάνωση και διαχείριση χρόνου) δημιουργώντας νέους ρόλους δεξιοτήτων («skill-based role»). Η ανάγκη για την αναδιοργάνωση του τρόπου λειτουργίας αποτυπώνεται στην έρευνα της Deloitte «Skills-Based Organization Survey, May – June 2022».
Στο πλαίσιo αυτής της έρευνας, μόνο το 14% των ερωτηθέντων πιστεύει πως αξιοποιούνται πλήρως οι δεξιότητες και ικανότητές του ενώ το 71% απάντησε πως ήδη καλύπτει εργασίες εκτός του ρόλου του. Παράλληλα, το 79% των ερωτηθέντων εκτιμά πως η μεταβολή σε ένα μοντέλο που στηρίζεται σε δεξιότητες και δεν θα περιορίζεται στα στενά πλαίσια μιας οργανωτικής δομής, θα έχει θετικό αντίκτυπο στην εργασία του. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως το 61% αναγνωρίζει τις νέες τεχνολογίες ως το βασικό μέσο προς αυτή τη μετάβαση.
Τα κύρια χαρακτηριστικά ενός Λειτουργικού Μοντέλου δεξιοτήτων είναι:
l Η μετάβαση των θέσεων εργασίας από ένα σύνολο αυστηρά καθορισμένων εργασιών σε ένα χαρτοφυλάκιο δεξιοτήτων που υποστηρίζει τη στρατηγική της εταιρείας.
l Η δημιουργία ευέλικτων ομάδων που ευθυγραμμίζονται με τις επιχειρηματικές ανάγκες.
l Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνει πλέον η τεχνολογία για ανάλυση δεδομένων, συνεργασία και αυτοματισμούς αξιοποιώντας το υπολογιστικό νέφος (cloud).
Οι επιχειρήσεις που προχωρούν στον εν λόγω μετασχηματισμό του μοντέλου τους υιοθετούν τρεις κύριες προσεγγίσεις:
l Δημιουργούν εσωτερικές «αγορές εργασίας» («marketplace») που επιτρέπουν τη μετακίνηση εργαζομένων.
l Δημιουργούν κεντροποιημένες δομές με δεξιότητες υψηλής εξειδίκευσης (Κέντρα Αριστείας / Κέντρα Δεξιοτήτων).
l Δημιουργούν ομάδες εργασίας («specialized pods») που παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες και αξιοποιούνται εντός των υφιστάμενων δομών.
Κοινό χαρακτηριστικό των τριών αυτών διαφορετικών αφετηριών είναι η βαθμιαία μεταστροφή από ένα παραδοσιακό οργανωτικό μοντέλο με σταθερές δομές σε ένα μοντέλο που πριμοδοτεί τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ενισχύει τη συνεργασία, την αλλαγή και τη βέλτιστη αξιοποίηση των μοναδικών χαρακτηριστικών κάθε εργαζομένου.
Εν κατακλείδι, παρότι κάθε επιχείρηση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, η εξέλιξη του Λειτουργικού Μοντέλου αποτελεί μια κοινή πρόκληση. Σε μια περίοδο που η ταχύτητα, η ευελιξία και η καινοτομία κυριαρχούν, ένα μοντέλο που στηρίζεται σε δεξιότητες και αξιοποιεί τη τεχνολογία μπορεί να δράσει ως καταλυτής για την εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων.
*Ο κ. Renato Τζεφεράκος είναι Consulting Partner της Delloitte Ελλάδος
