Στην αυγή του κρίσιμου και μεταβατικού για τους περισσότερους 2025 περισσεύουν οι αγωνίες, μα και οι προσδοκίες διατηρούνται ισχυρές στον κύκλο των ελληνικών επιχειρήσεων.

Οπως μεταφέρουν τραπεζίτες και επιχειρηματίες, η νέα χρονιά είναι προικοδοτημένη από τις επιδόσεις του 2024, το μομέντουμ κερδοφορίας και επενδυτικών πρωτοβουλιών επιτρέπει αισιοδοξία, η οποία ωστόσο συνοδεύεται από αγωνίες συνδεδεμένες με τις γεωπολιτικές μετατοπίσεις και τις επιδράσεις που αναμένεται να φέρει η ηγεσία Τραμπ και Μασκ στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Πολλοί θεωρούν ότι με την επανεκλογή Τραμπ ανοίγει νέος κύκλος για τον κόσμο, γεμάτος αβεβαιότητες και παραδοξότητες. Πολύ περισσότερο όταν η Γαλλία κυριαρχείται από οικονομικά και πολιτικά προβλήματα και η Γερμανία επί του παρόντος βρίσκεται αντιμέτωπη με μια αδιερεύνητη ως προς τα αποτελέσματά της πολιτική αλλαγή.

Ο προστατευτισμός

Οι εδώ επιχειρηματίες θέλουν να δουν το βάρος και το βάθος του προστατευτισμού που θα θελήσει να επιβάλλει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ αλλά και την αντίδραση της Ευρώπης, η οποία είναι φανερό ότι τελεί εν αναμονή, αν και κοινή είναι η πεποίθηση ότι η Γηραιά Ηπειρος έχει ήδη εισέλθει σε φάση μετάβασης.

Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι οι Βρυξέλλες έχουν επεξεργαστεί πλήθος αλλαγών, γνωρίζουν τις ανάγκες της νέας εποχής και αναμένουν τον Ντόναλντ Τραμπ να τους καθίσει στο τραπέζι, να θέσει τους όρους της νέας διατλαντικής συνεργασίας και να αντιδράσουν αναλόγως.

Οπως παρατηρεί ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, «όλοι στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη Μαδρίτη και στη Ρώμη γνωρίζουν τα ευρωπαϊκά ελλείμματα παραγωγικότητας, ανταγωνιστικότητας και άμυνας και είναι προειδοποιημένοι για τις απαιτήσεις του νέου αμερικανού προέδρου». Και ελπίζει ότι «δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος αναζήτησης για τις δέουσες αλλαγές στην ευρωπαϊκή πολιτική».

Τούτων δοθέντων και αναμενομένων, το στοίχημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι να διατηρήσουν δυναμική την πορεία τους και στη διάρκεια της νέας χρονιάς. Ειδικά οι μεγαλύτερες των ελληνικών επιχειρήσεων καλούνται να διατηρήσουν την επαφή τους με τη διεθνή αγορά και δη να ενισχύσουν την εξωστρέφειά τους. Οι βάσεις που έχουν δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια είναι ισχυρές και ικανές να διευρύνουν την παρουσία τους και να ενισχύσουν τις ελληνικές εξαγωγές.

Παραδείγματα

Τα παραδείγματα είναι πολλά και επιτρέπουν αισιοδοξία για το 2025. Τα σύγχρονα καλώδια, οι χαλύβδινοι σωλήνες και τα εξελιγμένα προϊόντα αλουμινίου του ομίλου Βιοχάλκο έχουν φθάσει να κατέχουν από 7% έως 12% της παγκόσμιας αγοράς, o Tιτάνας προετοιμάζει μεγάλη μονάδα προϊόντων τσιμέντου στις ΗΠΑ, η εξωστρέφεια του ομίλου Μυτιληναίου έχει φθάσει σε υψηλά επίπεδα, οι μεγάλες ελληνικές κατασκευαστικές και ενεργειακές εταιρείες έχουν να επιδείξουν μοναδικά επιτεύγματα και διεκδικούνται από ισχυρούς διεθνείς επενδυτές.

Το 70%-80% του τζίρου της Motor Oil προέρχεται από εξαγωγές, τα Ελληνικά Πετρέλαια αντιστοίχως βρίσκονται σε φάση μετασχηματισμού σε ευρύτερο ενεργειακό σχήμα, η ΔΕΗ διεκδικεί μερίδια σε όλη τη Βαλκανική και μαζί ετοιμάζει πρότζεκτ τηλεπικοινωνιακό με βάση το ευρύ υπέργειο εναέριο δίκτυο που διαθέτει, ο όμιλος του Πάνου Γερμανού, που κατέχει σημαντική θέση στην ευρωπαϊκή αγορά μπαταριών ενδοβιομηχανικών οχημάτων, πήρε το μεγάλο ρίσκο για την πειραματική παραγωγή στοιχείων λιθίου προετοιμάζοντας μεγάλο άλμα στον τομέα της ενεργειακής αποθήκευσης.

Επίσης όλες οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, από τη Φαρματέν και την ΕΛΠΕΝ μέχρι την Demos και εκείνη της ΒΙΑΝΕΞ του Δημήτρη Γιαννακόπουλου, διακρίνονται για τον εξαγωγικό και επενδυτικό προσανατολισμό τους, αλλά και οι μικρότερες, εξίσου φιλόδοξες, εταιρείες τροφίμων, όπως η Σαράντης των τυριών και των χυμών, είδαν τα μεγέθη τους να εκτοξεύονται την περασμένη χρονιά, τα παλαιά και νέα σχήματα του Σπύρου Θεοδωρόπουλου διακρίνονται για τον επενδυτικό τους οίστρο και μαζί τους κινείται ένας ολόκληρος κύκλος μικρότερων επιχειρήσεων ικανών να επιτύχουν εξωστρεφή άλματα.

Κέρδη για τη ναυτιλία

Οι επιδόσεις της ποντοπόρου ναυτιλίας ταυτόχρονα είναι ξεχωριστές, οι περισσότερες των μεγάλων ελληνικών ναυτιλιακών απολαμβάνουν σημαντικά κέρδη, βρίσκονται σε διαρκή διαδικασία ανανέωσης του στόλου και το κυριότερο, όπως λένε οι τραπεζίτες, είναι απαλλαγμένες από μεγάλα δάνεια και ταυτόχρονα δείχνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για επενδύσεις της ξηράς.

Ακόμη οι τραπεζίτες παρακολουθούν με ενδιαφέρον την ανάπτυξη των μικρών ελληνικών τεχνολογικών εταιρειών, ιδιαιτέρως στη ζώνη του software και των αυτοματισμών, όπου η ζήτηση εσχάτως και οι σχετικές επενδύσεις πολλαπλασιάζονται.

Και εκείνες επίσης που ειδικεύονται στην ανάπτυξη οπλικών εφαρμογών, με συστήματα ακριβείας και άλλα που μπορούν να προσαρμοστούν στα όπλα νέας γενιάς, δείχνουν τάσεις δυναμικής ανάπτυξης.

Επιπροσθέτως τα σημάδια για την επίδοση του τουρισμού στη νέα χρονιά είναι αρκούντως ενθαρρυντικά και κατά τα φαινόμενα και το 2025 ο κλάδος θα διακριθεί για τις επιδόσεις του, την επενδυτική του άνθηση και τη διεκδίκηση από μεγάλα διεθνή σχήματα.

Το ερώτημα για τους τραπεζίτες που παρακολουθούν την πελατεία τους είναι κατά πόσον με τις επιδόσεις τους τα μεγάλα σχήματα θα μπορέσουν να τραβήξουν προς τα πάνω και τις μικρότερες των επιχειρήσεων. Στον συγκεκριμένο κύκλο κρίσιμες θεωρούνται οι συνεργασίες και οι συνέργειες που μπορούν να δημιουργήσουν με μεγαλύτερα σχήματα. Είναι φανερό ότι η υγεία και η ανάπτυξη των μικρότερων επιχειρήσεων εξαρτάται από τους δεσμούς και τις άγκυρες που μπορούν να εξασφαλίσουν με εμπορικά και άλλα δίκτυα.

Και αυτό γιατί ο ανταγωνισμός έχει οξυνθεί, οι μεγάλες αλυσίδες, τα σουπερμάρκετ και τα μεγάλα σχήματα λιανικών πωλήσεων, που εμπορεύονται προϊόντα και μικρά περιθώρια κέρδους, πιέζουν τις τιμές και συμπιέζουν στην κυριολεξία τους μικρότερους των παραγωγών. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών επικρατεί.

Θα πολιορκηθούν

Ορισμένοι προεξοφλούν μάλιστα ότι οι ακμάζουσες ελληνικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα εκείνες που αντιμετωπίζουν προβλήματα διαδοχής, θα πολιορκηθούν από ξένα επενδυτικά σχήματα, που αντιμετωπίζουν ως ευκαιρία κερδοφορίας την ελληνική αγορά. Κάτι που ωστόσο, με βάση τις εμπειρίες των τελευταίων ετών, δεν αποτελεί και την καλύτερη επιλογή. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Μοντελέζ στην αγορά τροφίμων και του CVC σε εκείνη της υγείας.

Η έλλειψη επαφής του μάνατζμεντ με την εγχώρια αγορά και τα ήθη της φαίνεται να αποβαίνει μοιραία. Στην πρώτη περίπτωση η αποκοπή μονάδων απομείωσε τις αξίες και στη δεύτερη η υπερεκμετάλλευση και η έλλειψη συνεργασιών φαίνεται να οδηγούν σε αδυναμία και άγχη αποεπένδυσης για τους πολυεθνικούς υπευθύνους.

Αισιοδοξία

Οπως και να έχει, επί του παρόντος τουλάχιστον, τα περισσότερα φαντάζουν αισιόδοξα για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Υπό τον όρο ότι το κεφάλαιο Τραμπ δεν θα διαταράξει πολύ τα οικονομικά δεδομένα του πλανήτη και η Ελλάδα θα παραμείνει μια νησίδα ειρήνης και σταθερότητας, παρότι γειτνιάζει με την πάντα εύφλεκτη και έτοιμη να δώσει μεγάλα γεγονότα Μέση Ανατολή. Θα προσθέταμε και εκείνη της Ουκρανίας, αλλά οι περισσότεροι εκτιμούν ότι οι εξαντλημένοι αντιτιθέμενοι σε εκείνη την πολεμική ζώνη θα συρθούν εξ ανάγκης σε μια συνθήκη ειρήνευσης…