Μείζονα δοκιμασία για τις σινοαμερικανικές σχέσεις, όχι μόνο σε εμπορικό αλλά και σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, συνιστά η σύλληψη στο αεροδρόμιο του Βανκούβερ, στον Καναδά, της κόρης του ιδρυτή της Huawei και οικονομικής διευθύντριας της κορυφαίας κινεζικής εταιρείας υψηλής τεχνολογίας. Η εξέλιξη απειλεί να τινάξει στον αέρα την τρίμηνη εκεχειρία στον ακήρυκτο εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας που αποφάσισαν το περασμένο Σαββατοκύριακο οι πρόεδροι των δύο χωρών Ντόναλντ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του G20 στο Μπουένος Αϊρες.
Ο καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε την Πέμπτη ότι η κυβέρνησή του δεν έχει καμία ανάμειξη στη σύλληψη της Μενγκ Ουαντσού, που έγινε το Σάββατο 1η Δεκεμβρίου, την ημέρα δηλαδή που οι Τραμπ και Σι συμφωνούσαν να δώσουν στον διπλωματικό διάλογο την ευκαιρία να λύσει τις εμπορικές διαφορές των χωρών τους. Η είδηση της σύλληψης της – ηλικίας 46 ετών – μάνατζερ κρατήθηκε κρυφή επί πέντε ημέρες.
Ασαφείς κατηγορίες
Επίσημη κατηγορία δεν έχει απαγγελθεί στη Μενγκ. Η σύλληψή της έπειτα από αίτημα των αμερικανικών αρχών φέρεται να σχετίζεται με τις εμπορικές κυρώσεις της Ουάσιγκτον κατά του Πεκίνου – κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Νωρίτερα είχαν κυκλοφορήσει φήμες ότι η θυγατέρα του ιδρυτή της κορυφαίας σε πωλήσεις εταιρείας κινητών τηλεφώνων στον κόσμο συνελήφθη για παραβίαση του εμπάργκο της διεθνούς κοινότητας κατά της Τεχεράνης (πώληση τεχνολογικού εξοπλισμού στο Ιράν).
Ο Τριντό αρνήθηκε την ύπαρξη πολιτικών κινήτρων πίσω από τη σύλληψη της Μενγκ. Το Πεκίνο όμως ζήτησε την απελευθέρωσή της κάνοντας λόγο για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ η Ουάσιγκτον έχει ζητήσει από τις καναδικές αρχές την έκδοσή της στις ΗΠΑ. Η Huawei, τέλος, σε ανακοίνωσή της σημειώνει ότι «δεν έχει ενημερωθεί ότι η δεσποινίς Μενγκ έχει υποπέσει σε κάποιο αδίκημα». Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Μπόλτον, ερωτηθείς από δημοσιογράφους, αρνήθηκε να σχολιάσει τα περί παραβίασης των κυρώσεων κατά του Ιράν λέγοντας ότι είναι «πολύ ανήσυχος για τις πρακτικές κινεζικών επιχειρήσεων».
Οργιο συνωμοσιολογίας
Ποιες είναι οι πρακτικές στις οποίες αναφέρθηκε αόριστα ο Μπόλτον; Οπως σημειώνει το BBC, «κάποιες δυτικές κυβερνήσεις φοβούνται ότι το Πεκίνο θα έχει τη δυνατότητα πρόσβασης στην κινητή τηλεφωνία πέμπτης γενιάς (5G) και σε άλλα δίκτυα επικοινωνιών μέσω της Huawei, επεκτείνοντας έτσι τις κατασκοπευτικές της δυνατότητες». Αμερικανοί βουλευτές έχουν ασκήσει κριτική συγκεκριμένα κατά της Huawei, κατηγορώντας την εταιρεία ότι συνιστά απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Η ίδια η κινεζική εταιρεία έχει διαβεβαιώσει ότι είναι μια ιδιωτική επιχείρηση και δεν ελέγχεται από την κινεζική κυβέρνηση. Πέρα από τις ΗΠΑ, πάντως, δημοσιεύματα ιαπωνικών εφημερίδων της Παρασκευής έφεραν την κυβέρνηση του Τόκιο να σκέπτεται να απαγορεύσει σε στελέχη της να χρησιμοποιούν προϊόντα της Huawei και της επίσης κινεζικής ZTE. Ανάλογες κινήσεις απαγόρευσης συσκευών της Huawei φέρεται να μελετούν η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.
«Δεν μπορεί κανείς να ξεπεράσει εύκολα τον συμβολισμό και τη σημασία του γεγονότος. Η Huawei είναι το διαμάντι του στέμματος της κινεζικής τεχνολογίας και η δεσποινίς Μενγκ είναι προφανώς η πριγκίπισσα που φορά το στέμμα αυτό. Ολα συνέβησαν σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή για τη μακρά ιστορία ΗΠΑ – Κίνας. Τα γάντια βγήκαν. Και τα πράγματα παίρνουν μια δραματική τροπή προς το χειρότερο» τονίζει σε σημείωμά της η αναλύτρια του BBC Καρίσμα Βασουάνι.
