Ενα ευρύ και ουσιαστικό σχέδιο αναπροσαρμογής των τελών κυκλοφορίας που καταβάλλουν κάθε χρόνο 5.423.700 ιδιοκτήτες αυτοκινήτων θα βάλει μπροστά το υπουργείο Οικονομικών αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η πληρωμή τους στις 29 Φεβρουαρίου.
Ταυτόχρονα θα εξεταστούν οι δημοσιονομικές δυνατότητες του προϋπολογισμού για παροχή κινήτρων μέσω της διαδικασίας της απόσυρσης προκειμένου να σταματήσουν να κυκλοφορούν από τους δρόμους αυτοκίνητα 20 ετών και άνω και να αντικατασταθούν από νέα, σύγχρονης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.
Ομάδα εργασίας
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες τους «Βήματος της Κυριακής», μετά την ολοκλήρωση καταβολής των εφετινών τελών κυκλοφορίας, αναμένεται να συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας στο υπουργείο Οικονομικών με βασικό αντικείμενο να βρει λύση στο ζήτημα που έχει προκύψει και δεν είναι άλλο ότι τα τελευταία 13 χρόνια, που εφαρμόζονται τα τέλη κυκλοφορίας με βάση τις εκπομπές ρύπων, έχουν πουληθεί πάρα πολλά οχήματα σύγχρονης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, τα οποία μπορεί να κάνουν καλό στο περιβάλλον αλλά προκαλούν πονοκέφαλο στα φορολογικά έσοδα.
Αυτό συμβαίνει γιατί τα ποσά που καταβάλλονται από τους ιδιοκτήτες των οχημάτων που έχουν τεθεί σε πρώτη κυκλοφορία από τον Νοέμβριο του 2010 και μετά είναι αναλογικά πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με αυτά που επιβαρύνονται ιδιοκτήτες ΙΧ που έχουν τεθεί σε κυκλοφορά έως 31 Οκτωβρίου 2010. Ομως, οι εισπράξεις που προσδοκά το κράτος κάθε χρόνο ανέρχονται σε 1,2 δισ. ευρώ και με απλά μαθηματικά αν δεν αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας, θα προκύψουν μεσοπρόθεσμα απώλειες εσόδων.
Από την άλλη, με τις αλλαγές που σκοπεύουν να εφαρμόσουν στο υπουργείο Οικονομικών σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να «τιμωρήσουν» όλους όσοι έσπευσαν να αποκτήσουν ένα ΙΧ σύγχρονης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας αυξάνοντάς τους τα τέλη κυκλοφορίας. Ομως, όπως λένε αρμοδίως, αναπροσαρμογές θα γίνουν ώστε και πιο δίκαιο να είναι και ο ετήσιος στόχος των εσόδων 1,2 δισ. ευρώ να μην κινδυνεύσει και να συνεχίσει να επιτυγχάνεται.
Τα παλαιά
Αυτό πάντως που επισημαίνουν αρμοδίως είναι ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξουν-μειωθούν τα τέλη κυκλοφορίας για εκατομμύρια ιδιοκτήτες ΙΧ που τα έχουν αποκτήσει τη δεκαετία του ’90 και του 2000. Σε αυτή την περίπτωση, όσο και αν είναι εξωφρενικά υψηλά για κάποια οχήματα, ιδιαίτερα μεγάλου κυβισμού που πολλές φορές ξεπερνούν ακόμη και την αξία του οχήματος, μειώσεις δεν θα γίνουν, αλλά αυτό που εξετάζεται στο πλαίσιο των δημοσιονομικών αντοχών του προϋπολογισμού είναι να δοθούν κίνητρα σε αυτούς τους ιδιοκτήτες παλαιών και ρυπογόνων οχημάτων να τα αποσύρουν και να αποκτήσουν νέα οχήματα που και οικονομία στα καύσιμα θα έχουν και αναλογικά πολύ χαμηλότερα τέλη κυκλοφορίας θα καλούνται να καταβάλλουν.
Τα κίνητρα
Το θέμα των ισχυρών κινήτρων για απόσυρση παλαιών οχημάτων έχει έρθει πολλές φορές στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια αλλά έχει περάσει σχεδόν μία δεκαετία από την τελευταία φορά που εφαρμόστηκε, όχι και με τόση επιτυχία γιατί πολύ απλά τα κίνητρα δεν ήταν αρκετά ώστε κάποιος να μπει στη διαδικασία να «πετάξει» το παλιό του αυτοκίνητο για να αγοράσει καινούργιο.
Για το θέμα των κινήτρων απόσυρσης όλα θα εξαρτηθούν από το πόσα χρήματα μπορούν να διατεθούν από κρατικό προϋπολογισμό και το βασικότερο πόσα οχήματα θα αφορά. Επίσης, σημαντικός παράγοντας θα είναι τι ποσοστό της αξίας των καινούργιων οχημάτων θα μπορεί να καλύψει.
Παλαιότερα με την απόσυρση καλυπτόταν ένα μέρος ή το σύνολο του Τέλους Ταξινόμησης. Σήμερα, για παράδειγμα, στα καθαρώς ηλεκτρικά οχήματα τέλος ταξινόμησης δεν υφίσταται. Αρα θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες των εμπλεκόμενων υπουργείων να δουν ποια κίνητρα πρέπει να δοθούν ώστε το μέτρο της απόσυρσης, εφόσον προκριθεί, να είναι αποδοτικό και να σταματήσουν να κυκλοφορούν στους δρόμους «σαπάκια» 25 και 30 ετών.
Εκπομπές ρύπων
Ευνοϊκό καθεστώς υπολογισμού για 1 στα 5 οχήματα
Με βάση το ισχύον σύστημα υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας αρκετά ωφελημένοι είναι όσοι έχουν αγοράσει καινούργιο αυτοκίνητο την τελευταία τριετία καθώς το ύψος των τελών ανέρχεται ανάλογα με τις εκπομπές ρύπου του οχήματος από 0 ευρώ έως 2,85 ευρώ ανά γραμμάριο CO2.
Την τριετία 2021-2023 πωλήθηκαν 340.686 νέα ΙΧ αυτοκίνητα.
Λίγο υψηλότερα τέλη κυκλοφορίας πληρώνουν οι ιδιοκτήτες 827.354 ΙΧ αυτοκινήτων που απέκτησαν τα καινούργια οχήματά τους από τον Νοέμβριο του 2010 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Και για τη συγκεκριμένη κατηγορία ιδιοκτητών τα τέλη κυκλοφορίας υπολογίζονται βάσει των εκπομπών ρύπων του κινητήρα και είναι κατά τι υψηλότερα σε σύγκριση με αυτά της τελευταίας τριετίας. Συγκεκριμένα, επιβαρύνονται ανά γραμμάριο CO2 από 0 ευρώ έως 3,72 ευρώ.
Ουσιαστικά 1.168.040 ιδιοκτήτες βρίσκονται σε σαφώς πιο ευνοϊκό καθεστώς όσον αφορά το ύψος των τελών κυκλοφορίας που καταβάλλουν σε σύγκριση με περίπου 4.200.000 ιδιοκτήτες που έχουν αποκτήσει τα οχήματά τους πριν από τον Νοέμβριο του 2010 και πληρώνουν τέλη από 22 ευρώ έως 1.380 ευρώ ετησίως ανάλογα με τον κυλινδρισμό του κινητήρα του αυτοκινήτου.
Σημειώνεται ότι από το έτος 2000 έως το 2010 πουλήθηκαν συνολικά 2.832.000 ΙΧ αυτοκίνητα και από το 1990 έως το 1999 περίπου 1.605.000 αυτοκίνητα. Αθροιστικά τα παλαιάς τεχνολογίας οχήματα είναι περίπου 4.437.000. Πάντως, το σύνολο των οχημάτων που δηλώθηκαν στη φορολογική δήλωση του 2022 και είναι σε κίνηση (δεν αφορά όσα ήταν σε ακινησία όλο το έτος) είναι 5.423.700 και περίπου 1 στα 5 διέπεται από πιο ευνοϊκό καθεστώς όσον αφορά τα τέλη κυκλοφορίας.
Η αρμόδια επιτροπή που θα συσταθεί την άνοιξη θα εξετάσει όλες τις περιπτώσεις των τελών κυκλοφορίας που βασίζονται στους ρύπους προκειμένου το μαθηματικό αποτέλεσμα που θα προκύψει από τις προσθαφαιρέσεις να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο, δηλαδή να προκύπτουν ετήσια έσοδα 1,2 δισ. ευρώ.