Μετά το κοινωνικό μέρισμα και τα αναδρομικά σε ενστόλους, γιατρούς, πανεπιστημιακούς και δικαστικούς που δόθηκαν μέσα στις γιορτές και τις «μικρο-παροχές», όπως η οριακή μείωση των εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες που ισχύει για το 2019, η κυβέρνηση θα προχωρήσει εντός του μήνα στην αύξηση του κατώτατου μισθού στοχεύοντας στους νέους και στους χαμηλά αμειβόμενους εργαζομένους.
H αύξηση του κατώτατου μισθού, που σήμερα είναι 586,08 ευρώ μεικτά για άγαμο νεοπροσλαμβανόμενο εργαζόμενο, χωρίς προϋπηρεσία και χωρίς ειδικότητα, θα είναι 7%-8% (μεταξύ 41 και 47 ευρώ τον μήνα) και αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στα 630 ευρώ, συμπαρασύροντας τους μισθούς όσων εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης αλλά και τα επιδόματα που λαμβάνουν οι άνεργοι από τον ΟΑΕΔ.
Το σχέδιο της κυβέρνησης, η οποία έχει στραμμένο το βλέμμα της στις κάλπες, είναι μέσα στον Ιανουάριο να συμφωνήσει με τους θεσμούς για το ύψος της αύξησης και να υπογραφεί η σχετική υπουργική απόφαση, έτσι ώστε από τον Φεβρουάριο να έχει εφαρμοστεί ο νέος αυξημένος κατώτατος μισθός, ο οποίος εδώ και αρκετά χρόνια είναι καθηλωμένος στα 586 ευρώ μεικτά και εφαρμόζεται για νέους εργαζομένους ηλικίας άνω των 25 ετών. Για νέους κάτω των 25 ετών ισχύει ο λεγόμενος υποκατώτατος μισθός που σήμερα είναι 511 ευρώ μεικτά.
150.000 νέοι
Με αυτά τα δεδομένα, από τον επόμενο μήνα περίπου 150.000 νέοι εργαζόμενοι ηλικίας έως 25 ετών, που σήμερα λαμβάνουν τον υποκατώτατο μισθό, θα δουν απότομη αύξηση του μισθού τους που μπορεί να φθάσει και τα 120 ευρώ τον μήνα, αν υπολογίσει κανείς την αύξηση που θα προέλθει λόγω της κατάργησης του υποκατώτατου και της επιπλέον αύξησης του κατώτατου. Ουσιαστικά οι νέοι συνολικά μέσα στο έτος θα λάβουν περίπου 4 επιπλέον μισθούς σε σύγκριση με ό,τι λαμβάνουν σήμερα λόγω αυτής της αύξησης.
Αυτά βέβαια μένει να εφαρμοστούν στην πράξη, γιατί είναι γνωστό τι συμβαίνει στην αγορά. Νέοι να προσλαμβάνονται ως περιστασιακά αμειβόμενοι (εκ περιτροπής εργασία ή μερική απασχόληση) και να λαμβάνουν μισθό πολύ χαμηλότερο ακόμη και από τον υποκατώτατο, ενώ στην πράξη απασχολούνται οκτάωρο ή και παραπάνω.
400.000 μισθωτοί
Από την αύξηση του κατώτατου μισθού αναμένεται να ωφεληθούν τουλάχιστον 400.000 μισθωτοί, ενώ αν σε αυτούς προστεθούν και οι νέοι που λαμβάνουν σήμερα τον υποκατώτατο, τότε ο συνολικός αριθμός θα ξεπεράσει τους 550.000 εργαζομένους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», 153.827 μισθωτοί, δηλαδή το 8% του συνόλου των ιδιωτικών υπαλλήλων, ήταν το 2018 ηλικίας έως 24 ετών, έναντι 144.850 (7,94%) το 2017. Επίσης, 216.150 εργαζόμενοι αμείβονται σήμερα με μισθούς από 500 έως 600 ευρώ, ενώ επιπλέον 200.000 εργάζονται με μερική απασχόληση και εκτιμάται ότι λαμβάνουν μισθό άμεσα συνδεδεμένο με τον κατώτατο.
Η υπουργός Εργασίας κυρία Εφη Αχτσιόγλου είναι εκείνη που, αφού λάβει υπ’ όψιν όλες τις προτάσεις και το πόρισμα των κοινωνικών εταίρων και των επιστημονικών φορέων, θα φέρει στο Υπουργικό Συμβούλιο την τελική εισήγηση για την αύξηση του κατώτατου μισθού το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Η αύξηση, σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, αναμένεται να κινηθεί στο πεδίο του 8%. Μάλιστα, στις προτάσεις των κοινωνικών εταίρων – πλην ΓΣΕΕ που δεν συμμετέχει στη σχετική διαδικασία – περιλαμβάνονται αυξήσεις που κυμαίνονται από 2% έως 10% επί του σημερινού κατώτατου των 586,08 ευρώ, δηλαδή από 15 έως 57,5 ευρώ τον μήνα.
Οφέλη από την αύξηση
Ομως αυτό που είναι σημαντικό είναι το γεγονός ότι το ύψος του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου καθορίζει σε μεγάλο βαθμό μια σειρά από επιδόματα που λαμβάνουν σήμερα άνεργοι, μητέρες, εργαζόμενοι σε ειδικά προγράμματα του ΟΑΕΔ. Συγκεκριμένα θα ακολουθήσουν αυξήσεις στα εξής επιδόματα:
• Επίδομα ανεργίας: Σήμερα είναι 360 ευρώ – με την αύξηση του κατώτατου θα διαμορφωθεί στα 380 ευρώ.
• Εποχικό επίδομα ανεργίας: Είναι 70% 35 έως 50 ημερομισθίων ανειδίκευτου εργάτη.
• Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη επιδότησης ανεργίας: 13 ημερήσια επιδόματα.
• Αμοιβές ανέργων σε προγράμματα ΟΑΕΔ που υπολογίζονται ως ποσοστό επί του κατώτατου μισθού.
• Παροχή προστασίας μητρότητας: Είναι ίση με τον κατώτατο μισθό.
Αυξημένες εισφορές
Παράλληλα η αύξηση του κατώτατου μισθού θα φέρει και πρόσθετες επιβαρύνσεις στις ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών που πληρώνουν την ελάχιστη ασφαλιστική εισφορά, ενώ θα αυξηθούν και οι εισφορές των μισθωτών αναλογικά με τις αποδοχές τους.
Σήμερα οι ελάχιστες εισφορές των επαγγελματιών είναι 157 ευρώ τον μήνα, ενώ με μια αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 8% οι ελάχιστες εισφορές θα ανέβουν στα 170 ευρω τον μήνα (συν 13,2 ευρώ/μήνα ή 159 ευρώ τον χρόνο).
Πάντως, για τους νέους εργαζομένους ηλικίας έως 25 ετών αναμένεται να εφαρμοστεί και το πρόγραμμα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών. Η επιδότηση θα ανέρχεται σε 6,66% επί των μεικτών αποδοχών του εργαζομένου καθώς θα καλύπτει το 50% της εργοδοτικής εισφοράς για κύρια σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ.
Ακόμη και με αυτές τις προσπάθειες, όμως, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις παγκοσμίως όσον αφορά τους κατώτατους μισθούς, σύμφωνα με τα στοιχεία του γερμανικού Ινστιτούτου Wirtschafts-und Sozialwissenschaftliches Institut (WSI), που επικαλείται το World Economic Forum (Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ) σε άρθρο του με τίτλο «These countries have the highest minimum wages». Οπως αναφέρει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, το ωρομίσθιο στην Αυστραλία, η οποία βρίσκεται στην κορυφή, ισοδυναμεί με 9,47 ευρώ αγοραστικής δύναμης, όντας εξαπλάσιο της Ρωσίας που αξίζει μόλις 1,64 ευρώ. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα (με 4 ευρώ ωρομίσθιο), η Βραζιλία (με λιγότερα από 2 ευρώ) και η Αργεντινή (4,1 ευρώ) βρίσκονται στις τέσσερις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, μαζί με τη Ρωσία.
Ενοίκιο – στεγαστικά
Ενα από τα μέτρα που έχει περιληφθεί και στον προϋπολογισμό του 2019 και αναμένεται να ξεκινήσει από τον επόμενο μήνα είναι το επίδομα ενοικίου και στεγαστικού δανείου.
Οι όροι και η διαδικασία καταβολής θα καθοριστούν με διάταξη που αναμένεται να έλθει στη Βουλή το αμέσως προσεχές διάστημα και θα αφορά περίπου 340.000 νοικοκυριά. Το συνολικό κονδύλι θα ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ και θα δοθεί με αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Το ύψος του μηνιαίου επιδόματος θα είναι 70 ευρώ για τον άγαμο και θα αυξάνεται κατά 35 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος της οικογένειας (ενήλικο ή ανήλικο) με ανώτατο τα 210 ευρώ τον μήνα. Σε ετήσια βάση το επίδομα θα κυμαίνεται από 840 έως 2.520 ευρώ.
Δικαιούχοι θα είναι όσοι πληρώνουν ενοίκιο ή δόση στεγαστικού δανείου 1ης κατοικίας και το ετήσιο εισόδημά τους είναι έως 7.000 ευρώ για τον άγαμο και θα φθάνει τα 21.000 ευρώ για έγγαμους με 3 παιδιά και άνω. Οσον αφορά τα περιουσιακά κριτήρια που θα ισχύσουν, αυτά θα κυμαίνονται από 120.000 ευρώ για τον άγαμο και θα φθάνουν έως 180.000 ευρώ για οικογένειες με 3 παιδιά και άνω.
