Σκοτεινή πλευρά του ελληνικού επιχειρείν το σκάνδαλο Folli Follie

Το σκάνδαλο της Folli Follie, όπως αναδεικνύεται και από την ενδιάμεση έκθεση της Alvarez & Marshal, που αποκαλύπτει μεταξύ άλλων «τρύπα» ενός δισ. δολαρίων στον κύκλο εργασιών του ομίλου στην Ασία και 290 εκατ. δολαρίων στα ταμειακά διαθέσιμα, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της σκοτεινής πλευράς του ελληνικού επιχειρείν.

Οι επιπτώσεις δεν αφορούν μόνο την ίδια την εταιρεία, αλλά μεταδίδουν καχυποψία και ανασφάλεια σε όλο το σύστημα, καθώς το πλήγμα στην ελληνική αγορά είναι ουσιαστικό. Δεν επηρεάζουν μόνο τα funds και τους επενδυτές που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους μετοχές και ομόλογα της Folli Follie και σημειώνουν ήδη σωρευτικές απώλειες 1,2 δισ. δολ. (άνω του ενός δισ. ευρώ).

Αφορούν και την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό γενικότερα, καθώς αυξάνουν τον σκεπτικισμό των επενδυτών ως προς τις ελληνικές αξίες. Οι ξένοι επενδυτές παρομοίασαν μάλιστα τη Folli Follie σαν ένα «σάπιο μήλο» το οποίο απορροφούσε κεφάλαια και πόρους εις βάρος των σκληρά εργαζόμενων νόμιμων εταιρειών.

Η υπόθεση Folli Follie συνετέλεσε στη μείωση της αξιοπιστίας των ελληνικών επιχειρήσεων και του συνόλου της κεφαλαιαγοράς και έφερε στη μνήμη τα σκάνδαλα της ιταλικής Parmalat, των αμερικανικών Εnron και WorldCom, αλλά και για ορισμένους την περίπτωση της Globo Pl, μιας ελληνικών συμφερόντων εισηγμένης τότε στην αγορά AIM του Λονδίνου, αλλά και τις περιπέτειες της Αegean Marine Petroleum Network, εισηγμένης στην αγορά της Ν. Υόρκης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία-σοκ της ενδιάμεσης έκθεσης της Alvarez & Marshal, η FFG εμφανίζεται να έχει έσοδα από τις δραστηριότητές της στην Ασία μόλις στο 1/10 των δημοσιευμένων στις οικονομικές καταστάσεις 2017 (ήτοι 116,847 εκατ. δολ. από 1,112 δισ. δολ.), ζημιές 44,702 εκατ. δολ. έναντι κερδών 316,444 εκατ. δολ., αποθέματα 33,873 εκατ. δολ. από 581,681 εκατ. δολ. και τραπεζικά διαθέσιμα μόλις 6,4 εκατ. δολ. από 296,771 εκατ. δολ.

Οι εμπορικές απαιτήσεις ήταν 99,1 εκατ. δολ από 718,9 εκατ. δολ., ενώ τα μη διανεμηθέντα κέρδη/αποθεματικά ήταν αρνητικά κατά 180,6 εκατ. δολ. έναντι 1,83 δισ. δολ. που αναφέρονταν στον ισολογισμό του 2017. Η περίφημη Ασία λοιπόν, το «success story» της οικογένειας Κουτσολιούτσου, είχε ετήσιες ζημιές 44 εκατ. δολ., με τζίρο 117 εκατ. δολ. και υποχρεώσεις 261 εκατ. δολ., με αποτέλεσμα να είναι άξιον απορίας αν γνώριζε ή όχι αυτά τα στοιχεία και ο κινεζικός όμιλος Fosun International, εισηγμένος στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, που ελέγχει το 16,37% της Folli Follie.

Σύμφωνα με το πόρισμα της Alvarez & Marsal, δεν διαπιστώθηκε υπεξαίρεση χρημάτων ή άλλη κατάχρηση σε βάρος περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, αλλά καθώς τα παραδοθέντα οικονομικά της στοιχεία δεν είναι οριστικά και αποτελούν το ενδιάμεσο στάδιο για τον πλήρη έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων του ομίλου, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πως δεν θα υπάρξουν και άλλες «μαύρες τρύπες».

Από την άλλη πλευρά, από τα υπάρχοντα στοιχεία μπορεί εύκολα πια να συναγάγει κανείς το συμπέρασμα πως και οι ισολογισμοί παρελθόντων ετών είχαν μάλλον «μαγειρευτεί» ώστε να εμφανίζονται «φουσκωμένοι». Στο πλαίσιο αυτό, οι πωλήσεις πακέτων μετοχών από τους βασικούς μετόχους, είτε απευθείας στην αγορά είτε σε θεσμικούς επενδυτές, ίσως θα πρέπει  πλέον να ελεγχθούν από τις Αρχές.

Εν τω μεταξύ, μπορεί να είχαμε την αντικατάσταση των διοικητικών συμβουλίων και διοικήσεων σε εταιρείες της Ασίας (APAC), όμως αλγεινή εντύπωση προκάλεσε στην αγορά η τοποθέτηση του ιδρυτή και απερχόμενου προέδρου της εταιρείας Δημήτρη Κουτσολιούτσου, ο οποίος περιορίστηκε απλώς να δηλώσει πως «δεν κατέστη δυνατό να ελέγξω με επιτυχία τις δραστηριότητες του ασιατικού ομίλου», ενώ, αφού ζήτησε την παραίτηση από το ΔΣ και της συζύγου του Αικατερίνης Κουτσολιούτσου, εξέφρασε την «απόλυτη εμπιστοσύνη του» στον γιο του Γεώργιο (Τζώρτζη) Κουτσολιούτσο ο οποίος διαχειρίζεται, όπως αναφέρει, «με επιτυχία την κρίση».

Φυσικά, όπως λέγεται στην αγορά, επόμενη ημέρα (αν υπάρξει) για την εταιρεία με τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο παραμένοντα – ακόμη – στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου είναι μάλλον αδύνατη. Αν και είναι ξεκάθαρο ότι η υπόθεση Folli Follie είναι σκάνδαλο πρώτου μεγέθους, το γεγονός ότι έως πριν από λίγες ημέρες δεν είχε παραδοθεί το πόρισμα της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου (ΕΛΤΕ) για τις ευθύνες του ορκωτού ελεγκτή που υπέγραψε τις περίφημες ενοποιημένες λογιστικές καταστάσεις του 2017 δεικνύει τα αντανακλαστικά μιας χώρας που δύσκολα θα βρει τον δρόμο της.

Η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια του οικονομικού εισαγγελέα, στον οποίο κατατέθηκε ο φάκελος με τις διοικητικές αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που φέρεται ότι έχουν τον χαρακτήρα μιας «οιονεί μηνυτήριας αναφοράς», ενώ δίνουν, όπως εκτιμάται, τη δυνατότητα στη Δικαιοσύνη να «προχωρήσει» την υπόθεση και να εξετάσει εάν οι κατηγορίες για χειραγώγηση της αγοράς μέσω της διασποράς ψευδών ειδήσεων μπορούν να στοιχειοθετήσουν ακόμα και κακουργηματικού χαρακτήρα αδικήματα.

Η αγορά έχει μείνει έκπληκτη με το μέγεθος των παρεμβάσεων που «φούσκωναν» την αποτίμηση της εταιρείας, ενώ εκφράζονται πλέον φόβοι πως με βάση και τα σημερινά δεδομένα, ακόμη και αν η εταιρεία επιβιώσει, η νέα αποτίμηση του ομίλου μπορεί να κινείται σχεδόν όσο και οι ομολογιακές της εκδόσεις που έχουν καταρρεύσει κινούμενες σε καθεστώς χρεοκοπίας. Η παραίτηση της Rothschild που είχε αναλάβει και το κομμάτι των διαπραγματεύσεων με τους ομολογιούχους, τη στιγμή που ορισμένοι από αυτούς έχουν προσλάβει τη Latham & Watkins για την εκπροσώπησή τους στη μάχη των διεκδικήσεων, προβληματίζει, ενώ ακόμη και ορισμένοι μέτοχοι μειοψηφίας αλλά και μικρομέτοχοι ετοιμάζονται νομικά για τις δικές τους διεκδικήσεις.

Το μέλλον της εταιρείας, η οποία απασχολεί 5.000 άτομα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχει πολλές υποθέσεις και αρκετές παραδοχές και τα σενάρια τη θέλουν από το να οδηγείται στο κλείσιμο ή να επιβιώνει μικρότερη, «καθαρή» και με στρατηγικό επενδυτή στο μετοχικό της κεφάλαιο. Τα ερωτήματα είναι πολλά: Θα μπορεί η εταιρεία να εξασφαλίζει την απαιτούμενη ρευστότητα μέσω των πωλήσεων; Ποια στοιχεία θα δείξει η αναμόρφωση των ισολογισμών σε βάθος χρόνου; Αν βρεθεί στρατηγικός επενδυτής (εταιρεία του κλάδου φέρεται ότι ενδιαφέρεται), θα είναι διατεθειμένος πέρα από την απόκτηση μετοχών να βάλει και λεφτά;
Θα μπορούσαν να δεχθούν ζημιές οι ομολογιούχοι; Πώς θα αντιδράσουν οι μέτοχοι μειοψηφίας; Εν τω μεταξύ, η μετοχή, που έχασε το 68,71% της αξίας από την 3η Μαΐου 2018 μέχρι να τεθεί σε αναστολή διαπραγμάτευσης, δύσκολα θα μπορούσε να επανέλθει στο χρηματιστήριο και ίσως χρειαστεί χρόνο ώστε να μη διαγραφεί με βάση το ισχύον χρονοδιάγραμμα.