Μέρα με τη μέρα η ενεργειακή κρίση βαθαίνει, βάζοντας σε δοκιμασία στρατηγικές και τακτικές. Υπό την πίεση της άμεσης ανάγκης να βρεθεί μια διέξοδος, ο πονοκέφαλος της κυβέρνησης διαρκώς εντείνεται.
«Σπαζοκεφαλιά» αποτελεί η διαμόρφωση του κατάλληλου σχεδίου, το οποίο αφενός θα ικανοποιήσει τις προσδοκίες που καλλιέργησε στους καταναλωτές για τον περιορισμό της τιμής της κιλοβατώρας στα 0,15 με 0,17 λεπτά και αφετέρου θα αποτρέψει την κατάρρευση της ενεργειακής αγοράς, διατηρώντας έναν υγιή ανταγωνισμό στην προμήθεια ρεύματος.
Διαβάστε επίσης: Λογαριασμοί ρεύματος: Τι αλλάζει – Τι ισχύει με τις αυξήσεις
Παράλληλα, ζητούμενο για τα επιτελεία των υπουργείων Οικονομικών και Ενέργειας παραμένει να μη χάσουν τον… λογαριασμό με τις επιδοτήσεις των τιμολογίων, δοκιμάζοντας επικίνδυνα τις αντοχές του κρατικού προϋπολογισμού. Δύσκολα, πάντως, το συνολικό κονδύλι επιδοτήσεων Σεπτεμβρίου θα πέσει κάτω από τα 1,136 δισ. ευρώ, ποσό που έχει προβλεφθεί για τον Αύγουστο ώστε να συγκρατηθεί το ενεργειακό κόστος. Και αυτό διότι, όπως λένε οι ειδικοί, το σκηνικό της ακρίβειας στην ενέργεια δεν έχει αλλάξει.
Από 0,486 έως και 1 ευρώ
Κοντός ψαλμός… Το ερχόμενο Σάββατο 20 Αυγούστου οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να δώσουν στη δημοσιότητα τις τιμές που θα χρεώνουν την κιλοβατώρα για τις καταναλώσεις Σεπτεμβρίου, οι οποίες θα φανούν στα τιμολόγια Οκτωβρίου. Μεγάλη μερίδα προμηθευτών, με τους οποίους συνομίλησε «Το Βήμα», θεωρεί ότι οι προβλέψεις, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, δεν θα διαφέρουν σημαντικά από τις προηγούμενες, οι οποίες για τον Αύγουστο κυμαίνονται από 0,486 έως και 1 ευρώ ανά κιλοβατώρα, που με την κρατική επιδότηση (0,337 ευρώ) διαμορφώνονται από 0,149 έως και 0,665 ευρώ.
«Οι συνθήκες στην αγορά είναι παρόμοιες με εκείνες στα τέλη Ιουλίου, οπότε είχαμε κάνει τις προβλέψεις για τις τιμές Αυγούστου. Οι τιμές φυσικού αερίου, από τις οποίες εξαρτάται το 40% της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα, είχαν μια μικρή πτώση τις τελευταίες ημέρες, κάτω από τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh), ωστόσο την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη ανέκαμψαν – έφτασαν έως και τα 202,6 ευρώ/MWh (μεγαβατώρα), με τα προθεσμιακά συμβόλαια του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου να ξεπερνούν και τα 205 ευρώ/MWh» επισημαίνει στέλεχος καθετοποιημένης εταιρείας ενέργειας.
Η τιμολόγηση
Οπως αναφέρει ο ίδιος, αποδεικνύεται ότι οι τιμές που έδωσαν ορισμένοι πάροχοι τον Ιούλιο για την τιμολόγηση του Αυγούστου ήταν πολύ υψηλές συγκριτικά με τις τιμές που βλέπουμε το τελευταίο διάστημα στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Και εξηγεί: «Οι προβλέψεις έγιναν με «οδηγό» τις υψηλές τιμές του αερίου. Ωστόσο, τελικά οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος τον Αύγουστο δεν ακολούθησαν τις τιμές αερίου, καθώς η μέση τιμή για το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου συγκρατήθηκε στα 369.61 ευρώ/MWh». Θετικά επέδρασαν η μειωμένη ζήτηση και η είσοδος στο ενεργειακό μείγμα της χώρας άφθονης φθηνής ενέργειας από ΑΠΕ αλλά και λιγνίτη.
«Θα έπρεπε λοιπόν για τον Σεπτέμβριο να δώσουμε χαμηλότερες τιμές, αλλά αυτό είναι ανέφικτο εξαιτίας της αστάθειας που επικρατεί στην αγορά» σημειώνει παράγοντας στον χώρο της προμήθειας, υπογραμμίζοντας ότι με το νέο σύστημα κατάργησης της «ρήτρας αναπροσαρμογής» και τιμολόγησης, βάσει πρόβλεψης, της κιλοβατώρας για τον επόμενο μήνα οι τιμές αυξήθηκαν, κατά μέσο όρο, περίπου 10%.
«Στην πράξη διαπιστώσαμε ότι όσοι προμηθευτές είχαν κάνει hedging (αντιστάθμιση κινδύνου) έδωσαν χαμηλότερες τιμές για τον Αύγουστο, οι οποίες είναι τελικά πιο κοντά στις «πραγματικές» σήμερα, συν το εύλογο κέρδος. Οσοι όμως δεν είχαν κάνει hedging και είχαν δώσει υψηλές τιμές, είναι τελικά και οι πιο ευνοημένοι, που θα δουν πολύ υψηλά κέρδη τον Αύγουστο» επισημαίνει εκπρόσωπος του κλάδου. Πάντως, στέλεχος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), σχολιάζοντας την προοπτική με το νέο σύστημα να δημιουργούνται και πάλι υπερκέρδη, υποστηρίζει ότι, εάν προκύψουν, η κυβέρνηση σκοπεύει, εκ των υστέρων, να τα φορολογήσει, ώστε τα κονδύλια να επιστρέψουν στους καταναλωτές.
Κινούμενη άμμος
Ετσι, ο… τιμοκατάλογος ρεύματος και για τον Σεπτέμβριο αναμένεται ότι θα παραμείνει υψηλός. «Η ενεργειακή αγορά είναι ευμετάβλητη. Βρισκόμαστε διαρκώς πάνω σε… κινούμενη άμμο. Βήχει ο Πούτιν και σείεται η Ευρώπη. Οπότε ψύχραιμες προγνώσεις δεν υπάρχουν, καθώς δεν υπάρχουν και σταθερές. Δεν γνωρίζουμε εάν και πόσες ΑΠΕ ή λιγνίτες θα «πέσουν» στο σύστημα τον επόμενο μήνα, οπότε τιμολογούμε με βάση τις τιμές αερίου» αναφέρει παράγοντας καθετοποιημένης εταιρείας του κλάδου. Οπως επισημαίνει, «η εκτίμησή μας μόλις μία εβδομάδα πριν ήταν στα 0,60 ευρώ η κιλοβατώρα και σήμερα είναι περί τα 0,45 ευρώ», τονίζοντας ότι οι τελικές προβλέψεις θα γίνουν λίγο πριν ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα.
Εξτρα στήριξη
Οσο για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, όπου συγκεντρώνονται τα κονδύλια για τις κρατικές επιδοτήσεις των τιμολογίων ρεύματος και φυσικού αερίου, το όφελος από τη λειτουργία του νέου μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έφτασε τον Ιούλιο στα 590 εκατ. ευρώ, ενώ για το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου έχουν συγκεντρωθεί περίπου 264 εκατ. ευρώ, με το ενεργειακό επιτελείο να υπολογίζει ότι στο τέλος του μήνα θα ξεπεράσουν τα 700 εκατ. ευρώ.
Και πάλι, όμως, μαζί με τα ποσά που συλλέγει το Ταμείο και από τους πλειστηριασμούς ρύπων, τα κονδύλια δεν φτάνουν για τη συγκράτηση των τιμών στα 15 με 17 λεπτά, όπως έχει δεσμευθεί ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, και θα χρειαστεί έξτρα στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό, οπότε έχει σημάνει δημοσιονομικός συναγερμός.
Δεν είναι τυχαίο, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, ότι ήδη υπάρχουν εσωκομματικές διαφοροποιήσεις ως προς το εάν θα πρέπει να συνεχίσουν οι επιδοτήσεις να είναι οριζόντιες, με… πολιτικές δυνάμεις να πιέζουν ώστε να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια. Αλλωστε, οι επιδοτήσεις καλλιεργούν μια υπερ-καταναλωτική συμπεριφορά και υπονομεύουν την πολιτική κατεύθυνση του ΥΠΕΝ για εξοικονόμηση ενέργειας.