Η κρίση του 2008 αντιμετωπίστηκε παγκοσμίως με μια πρωτόγνωρη μείωση επιτοκίων και παροχή ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες, αλλά από το 2015 ξεκίνησε ένας περιορισμός της ρευστότητας, ενώ το πόσο γρήγορα θα αυξηθούν τα επιτόκια και θα συρρικνωθούν οι ισολογισμοί τους θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην πορεία των οικονομιών και των αγορών.
Ετσι, όταν ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ δήλωσε πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα επιδείξει υπομονή και ευαισθησία στους κινδύνους των αγορών, οδήγησε ορισμένους αναλυτές στην εκτίμηση πως μάλλον η κεντρική τράπεζα είναι έτοιμη να υιοθετήσει μια πιο συντηρητική στάση.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι προβλέπουν πάντως πως η Fed, που από το 2015 έως σήμερα έχει μειώσει την κυκλοφορία χρήματος κατά 45% και έχει αυξήσει το επιτόκιο δανεισμού προς τις εμπορικές τράπεζες από 0,25% σε 2,5%, θα συνεχίσει με δύο ακόμη αυξήσεις το 2019, οδηγώντας τα επιτόκια αναφοράς στο 3%, επίπεδο που ιστορικά πιέζει τις αγορές μετοχών και ομολόγων. Υστερα όμως και από την τελευταία δημοσιοποίηση των πρακτικών της από τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, ορισμένοι προβλέπουν πλέον μια παύση στις αυξήσεις στο πρώτο μισό του έτους και συνολικά μια ακόμη αύξηση επιτοκίων στο σύνολο του έτους.
Ωστόσο, το βέβαιο είναι πως έπειτα από 10 χρόνια χαμηλών επιτοκίων, οι κεντρικές τράπεζες έχουν αρχίσει την εξισορρόπηση των διογκωμένων ισολογισμών έτσι ώστε να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν και την επόμενη κρίση που αναπόφευκτα θα έρθει κάποια στιγμή.
Η Fed μόνο σχεδόν εξαπλασίασε το ισοζύγιό της την τελευταία 10ετία από 800 δισ. δολ. σε 4,5 τρισ. δολ., ενώ και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, που ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2018, οδήγησε στην αύξηση του ισολογισμού της κατά 2,6 τρισ. ευρώ. H επανεπένδυση των λήξεων των ομολόγων (για το 2019 εκτιμώνται στα 215 δισ. ευρώ) θα συνεχιστεί για παρατεταμένη χρονική περίοδο και μετά την έναρξη των αυξήσεων των επιτοκίων.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι εκτιμούν πως το δεύτερο εξάμηνο του 2019 και η ΕΚΤ θα αυξήσει τα αρνητικά επιτόκια αποδοχής καταθέσεων, που σήμερα βρίσκονται στο -0,4%, στο 0 ως το τέλος του έτους.
Οπως και να ‘χει, αναπόφευκτα κάποια στιγμή η εξισορρόπηση των ισολογισμών των ισχυρών κεντρικών τραπεζών θα επιταχυνθεί, με συνέπεια να επιταχυνθούν και τα προβλήματα ρευστότητας κατά τα επόμενα δύο χρόνια. Και αυτό σημαίνει πως οι επενδυτές θα πρέπει να προετοιμαστούν, όπως υποστηρίζουν αρκετοί αναλυτές, για μεγαλύτερες διακυμάνσεις στις αγορές μετοχών και ομολόγων.
Νέες τιμές-στόχοι για τις μετοχές
H Deutsche Bank δίνει νέες τιμές-στόχους για τις μετοχές της Εθνικής στα 1,40 ευρώ, της Alpha Bank στα 1,50 ευρώ και της Πειραιώς στα 0,70 ευρώ, ενώ και η KBW έδωσε νέες τιμές-στόχους στα 0,80 ευρώ για την Εθνική, στα 0,70 ευρώ για τη Eurobank και στα 0,70 ευρώ για την Πειραιώς.
