Την εξυγίανση σημαντικού μέρους από το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στον τουριστικό τομέα έχουν πετύχει την τελευταία τριετία οι τράπεζες. Πρόκειται ενδεχομένως για τον κλάδο στον οποίο το δόγμα «καρότο και μαστίγιο» εφαρμόστηκε με τη μεγαλύτερη επιτυχία.
Τα πιστωτικά ιδρύματα έθεσαν στους επιχειρηματίες τελεσίγραφα να αποχωρήσουν από τις διοικήσεις ή και το μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών τους ή να παραμείνουν, εισφέροντας νέα κεφάλαια για την υλοποίηση των αναγκαίων πλάνων αναδιάρθρωσης. Και πέτυχαν να επιταχύνουν σε αξιοσημείωτο βαθμό τη θεραπεία σχεδόν του μισού τους προβληματικού χαρτοφυλακίου από το 2016 έως και σήμερα.
Φυσικά, τα αποτελέσματα από την επιθετική διαχείριση των δανείων της κατηγορίας δεν θα ήταν τόσο καλά εάν ο κλάδος δεν γνώριζε άνθηση λόγω της ενίσχυσης του τουριστικού ρεύματος.
Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο Σπύρος Βενετσιάνος, αναπληρωτής γενικός διευθυντής και επικεφαλής Τομέα Δομημένων Χρηματοδοτήσεων της Eurobank, «η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δείχνει πως όταν υπάρχει οικονομική ανάπτυξη που συνδυάζεται με κατάλληλες ενέργειες από πλευράς των τραπεζών, η εξυγίανση των ισολογισμών μας μπορεί να είναι και ουσιαστική και ταχύτατη».
Η τράπεζα έχει σημαντικό μερίδιο στα δάνεια των τουριστικών επιχειρήσεων και έχει θέσει σε εφαρμογή ένα γενναίο πρόγραμμα αναδιάρθρωσής τους. Σύμφωνα με τον κ. Βενετσιάνο, τα «κόκκινα» δάνεια της Eurobank στον χώρο των ξενοδοχείων θα έχουν μειωθεί στο τέλος της εφετινής χρονιάς κατά τουλάχιστον 50% σε σχέση με το 2015.
Για πάνω από 10 μεγάλους ομίλους με συνολικά δάνεια άνω των 250 εκατ. ευρώ συμφωνήθηκαν από την τράπεζα λύσεις οι οποίες ήδη απέδωσαν. Οι λύσεις αυτές αποτελούσαν από απλές αναδιαρθρώσεις χρέους έως και αναδιαρθρώσεις χρέους σε συνδυασμό με λειτουργική αναδιάρθρωση ή συναινετικές πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων ή και εισαγωγή νέων επενδυτών στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών.
Το μαστίγιο
Ο κ. Βενετσιάνος υποστηρίζει πως η Eurobank προχώρησε και συνεχίζει να προχωρεί σε ριζικές λύσεις για σειρά περιπτώσεων, όταν αποδεικνύεται αδύνατη η επίτευξη συναινετικής λύσης ή δεν υπάρχει κατάλληλη λύση σωτηρίας. «Εγινε προσπάθεια τα ξενοδοχεία να μη σταματήσουν να λειτουργούν, ώστε να μη χαθούν θέσεις εργασίας, αλλά και για να μην απαξιωθούν περαιτέρω. Επίσης έγινε προσπάθεια σε κάποιες περιπτώσεις η τράπεζα να συνδράμει και στην επόμενη ημέρα για την αναβάθμιση του ξενοδοχείου μετά τη μεταβίβασή του» αναφέρει σχετικά. «Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ξενοδοχείου Καψής στη Ρόδο που πλέον ονομάζεται Ακτή Imperial και λειτούργησε ανακαινισμένο το 2018 υπό νέα ιδιοκτησία μετά την ανάκτηση του ακινήτου και την ανάθεσή του σε τρίτο μέρος» εξηγεί ο ίδιος.
Αντίστοιχη είναι η περίπτωση του ξενοδοχείου Λακιτήρα / Ακτή Χελώνα στην Κω, που τέθηκε σε ειδική εκκαθάριση, λειτούργησε υπό αυτό το καθεστώς το καλοκαίρι του 2018 και κατόπιν υπήρξαν πολύ αξιόλογες προσφορές.
Ο κ. Βενετσιάνος υπογραμμίζει πάντως πως δεν υπάρχει μία και μοναδική συνταγή για να επιτευχθεί μια βιώσιμη αναδιάρθρωση. «Η εξέλιξη κάθε υπόθεσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, από την κατηγορία του προβλήματος, τις προοπτικές του ακινήτου, το ύψος των υποχρεώσεων, τη διάθεση συνεργασίας, τις λύσεις που προτείνει η τράπεζα και τις λύσεις που τελικά προκρίνονται» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ενδεικτικά αναφέρει ότι οι υποθέσεις κατατάσσονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες:
Υγιείς, αναποτελεσματικές αλλά με προοπτικές, προβληματικές λόγω αδιαφανούς διοίκησης και ιδιαίτερα προβληματικές.
«Στόχος μας είναι η μετακίνηση των περιπτώσεων στην καλύτερη κατηγορία, δηλαδή αυτή των υγιών επιχειρήσεων, με τις κατάλληλες κάθε φορά λύσεις» προσθέτει το στέλεχος της Eurobank.
Συμπληρώνει δε πως «υπό την προϋπόθεση της συνεργασίας με τον πελάτη και την υλοποίηση των προτεινόμενων λύσεων, η πρόοδος είναι εντυπωσιακή, με τις υγιείς επιχειρήσεις να αγγίζουν πλέον σχεδόν το 80% του χαρτοφυλακίου μας από 55% το 2015. Αυτό συνέβη με τις περισσότερες αναποτελεσματικές επιχειρήσεις να γίνονται υγιείς. Από την άλλη όμως τα αποτελέσματα δεν ήταν τόσο θετικά για τις εταιρείες με τις οποίες υπήρχαν ζητήματα αδιαφανούς διοίκησης».
Σύμφωνα με τον κ. Βενετσιάνο, «τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν ακόμα υποθέσεις που μπορούν και θα περάσουν στην κατηγορία της εξυπηρετούμενης έκθεσης βάσει λύσεων που έχουν δοθεί ή ελπίζουμε να συμφωνηθούν πολύ σύντομα».
Κάποιες υποθέσεις έχουν ωριμάσει ως προς τη δικαστική τους επίλυση / ρευστοποίηση, παρά την προσπάθεια των δανειζομένων να παρατείνουν τη διάρκεια του νομικού αγώνα. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες – λίγες – δύσκολες υποθέσεις για τις οποίες σύντομα θα ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις, καθώς έχει παρέλθει μεγάλο διάστημα χωρίς να έχουν εντοπισθεί αποδεκτές λύσεις. Σημαντικό ρόλο για τη μείωση των ποσοστών μη εξυπηρετούμενων δανείων παίζει και το ύψος των νέων χρηματοτοδοτήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Βενετσιάνο, από τις αρχές του 2016 έως και σήμερα, οι νέες χρηματοδοτήσεις είναι πάνω από 600 εκατ. ευρώ, σε συναλλαγές με εγχώριους ομίλους, με ξένους επενδυτές αλλά και πολλούς άλλους ενδιαφέροντες συνδυασμούς.
