Η αμφιλεγόμενη συμπεριφορά του Nτόναλντ Τραμπ στο εμπόριο, στη διεθνή ασφάλεια και στην εσωτερική πολιτική εντείνουν τον προβληματισμό των αγορών, με τους επενδυτές να μεταβάλλουν πλέον άρδην τα «στοιχήματά» τους.

Το αποκαλούμενο «Trump trade» αντιστράφηκε, καθώς οι αμερικανικές μετοχές του δείκτη S&P 500 έχασαν πάνω από 4 τρισ. δολ., από τα υψηλά τους στις 19 Φεβρουαρίου, έχοντας απολέσει και όλα τα μετεκλογικά τους κέρδη των 3,4 τρισ. δολ., ενώ το Bitcoin και τα κρυπτονομίσματα σημείωσαν μεγάλες απώλειες και οι μετοχές της Tesla του Ιλον Μασκ έχασαν το 50% της αξίας τους (περίπου 700 δισ. δολ.).

Τα ομόλογα

Το δολάριο έχασε επίσης τα μετεκλογικά του κέρδη, ενώ τα spreads (διαφορά των αποδόσεων) των αμερικανικών εταιρικών ομολόγων σε σχέση με τα αντίστοιχα κρατικά ομόλογα εκτινάχθηκαν, απόρροια των εμπορικών πολέμων που αυξάνουν τους φόβους για ύφεση. Καθώς η υπόσχεση για τη «χρυσή εποχή» ανάπτυξης του Τραμπ συγκρούστηκε με τη χαοτική πραγματικότητα της Trumponomics πολιτικής του, εν μέσω αυξημένης μεταβλητότητας και ανησυχίας για τις επιπτώσεις του εν εξελίξει εμπορικού πολέμου, οι επενδυτές στράφηκαν προς τις κινεζικές και τις ευρωπαϊκές μετοχές οι οποίες υπεραποδίδουν των ΗΠΑ.

Αρκετές διεθνείς τράπεζες αλλά και ισχυρά επενδυτικά «σπίτια» αναβάθμισαν τις προβλέψεις τους για την ευρωπαϊκή οικονομία και τις αγορές, καθώς θεωρούν ότι η δραματική στροφή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική συντείνει στην αφύπνιση της ευρωζώνης, την ώρα που αυξάνονται και οι προσδοκίες για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.

Οι ελληνικές μετοχές

Σε αυτό το πλαίσιο, οι ελληνικές μετοχές κερδίζουν από την αρχή του έτους και ως τις 12.3.2025 άνω των 13 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10,8 δισ. ευρώ αφορούν τις 10 μετοχές με την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση, με τη χρηματιστηριακή αξία μάλιστα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών να αυξάνει το ίδιο διάστημα κατά 5,95 δισ. ευρώ, ενώ το Χρηματιστήριο της Αθήνας (+13%) σημειώνει μία από τις καλύτερες επιδόσεις παγκοσμίως.

Η εγχώρια αγορά μετοχών, σύμφωνα με αναλυτές, βρίσκει στήριξη από την υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας έναντι της ευρωζώνης, με την Εθνική Τράπεζα να προβλέπει μάλιστα τώρα ανάπτυξη 2,5% φέτος από τα εταιρικά κέρδη-ρεκόρ των εισηγμένων που αναμένεται να προσεγγίσουν τα 11 δισ. ευρώ, από την πιθανή (σε 1-2 χρόνια) πλήρη αναβάθμιση στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών του Χρηματιστηρίου της Αθήνας από τους βασικούς παρόχους δεικτών (κύρια από τους FTSE Russell και MSCI), αλλά και από τις συνεχιζόμενες αναβαθμίσεις – τουλάχιστον στην κατηγορία που βρίσκεται η Ιταλία – από τους οίκους αξιολόγησης του ελληνικού αξιόχρεου.

Παράλληλα, το Ελληνικό Δημόσιο, προχωρώντας αυτές τις ημέρες σε παράλληλη ανταλλαγή δύο ομολόγων που λήγουν το επόμενο έτος, δίνει το μήνυμα στις αγορές ότι η χώρα θα συνεχίσει να υλοποιεί τη δέσμευσή της για μείωση του χρέους.

Χαλάει το κλίμα

Ο τρόπος με τον οποίο ο «Tariff Man», όπως αποκαλείται ο Τραμπ, διαχειρίζεται πάντως το θέμα των δασμών, απειλώντας σε τακτική βάση εταίρους και ανταγωνιστές των ΗΠΑ με νέα μέτρα, με μεγάλο βαθμό ασάφειας και παλινδρομήσεις, πέρα από το γεγονός ότι έχει σπάσει τα νεύρα των αγορών, επηρεάζοντας αρνητικά το επενδυτικό κλίμα, θα βλάψει εν τέλει, σύμφωνα με αναλυτές, και την αμερικανική οικονομία εξαιτίας του κλίματος αβεβαιότητας που δημιουργεί, ενώ τρομάζοντας επενδυτές, επιχειρήσεις και καταναλωτές αυξάνει τους φόβους για πιθανή ύφεση.

Αύξηση των τιμών

Ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ εκτιμάται πως θα ανέλθει ως το τέλος του 2025 στο υψηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του 1940, αυξάνοντας τις τιμές για τους αμερικανούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις και επιβραδύνοντας την ανάπτυξη.

Μακροπρόθεσμα, όπως σημείωνε η Eurasia Group, οι κινήσεις αυτές θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την προβλεψιμότητα των αγορών για τις επιδόσεις της πιο δυναμικής οικονομίας στον κόσμο, με άμεσες επιπτώσεις στη θέση των ΗΠΑ ως εξέχοντος επενδυτικού προορισμού και εκδότη του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Εξάλλου, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, από τη μια κρίση περνάμε στην άλλη και οι αγορές δυσκολεύονται να κάνουν διάλειμμα, καθώς από τους εμπορικούς πολέμους τη μια μέρα περνάμε τώρα ακόμη και στους φόβους για το shutdown της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

«Αποτοξίνωση»

Οι προειδοποιήσεις για περαιτέρω αναταραχή στις αγορές έρχονται μάλιστα τώρα από ψηλά. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε ότι η οικονομία εισέρχεται σε περίοδο «αποτοξίνωσης» και ο Τραμπ, ο οποίος έκανε tweet περισσότερες από 150 φορές σχετικά με την άνοδο του χρηματιστηρίου κατά την πρώτη του θητεία, αρνήθηκε τώρα να αποκλείσει μια ύφεση, αναφέροντας πως «δεν κοιτάζει καν την αγορά» και ότι πιθανότατα θα υπάρξει κάποια «αναταραχή» καθώς θα εφαρμόζεται η δασμολογική του πολιτική.

Επιπλέον, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, σε αντίθεση με την πρώτη Trump Administration, όπου ο αμερικανός πρόεδρος προέβαινε επίσης συχνά σε δηλώσεις περί επιβολής νέων δασμών, τούτη τη φορά οι απειλές συνοδεύονται από σωρεία εκτελεστικών διαταγμάτων και προθεσμιών προς στελέχη της κυβέρνησης, τροφοδοτώντας τις ανησυχίες και την οικονομική αστάθεια παγκοσμίως. Παράλληλα, υπάρχει διάχυτη αίσθηση ότι πολλές φορές δεν είναι καν ευκρινές το τι επιδιώκει να πετύχει μέσω της επιθετικής αυτής εμπορικής πολιτικής.

Ο «δείκτης φόβου»

Ο αποκαλούμενος και ως «δείκτης φόβου» (VIX) που μετρά τη μεταβλητότητα των αμερικανικών μετοχών διπλασιάστηκε τον τελευταίο μήνα, ενώ η μεταβλητότητα αυξήθηκε και στα αμερικανικά ομόλογα αφού ο αντίστοιχος δείκτης «MOVE» βρέθηκε σε υψηλά τεσσάρων μηνών, κάτι που θεωρείται ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, καθώς τα ομόλογα (σε αντίθεση με τις μετοχές) σημείωσαν ράλι στις τιμές (οι αποδόσεις τους που κινούνται αντίστροφα μειώθηκαν).

Η αναβάθμιση του Χρηματιστηρίου

«Η επικείμενη αναβάθμιση της αγοράς μας που ξεκίνησε το 2024 από δύο οίκους αξιολόγησης, θα δημιουργήσει νέες επενδυτικές ευκαιρίες, ενισχύοντας τη ρευστότητα και προσελκύοντας φρέσκα κεφάλαια στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Παράλληλα, θα ενδυναμώσει περαιτέρω το Χρηματιστήριο, προσελκύοντας περισσότερους επενδυτές και ενισχύοντας το ενδιαφέρον για νέες εισαγωγές εταιρειών» ανέφερε σε σχετική εκδήλωση ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών κ. Γιάννος Κοντόπουλος.