Τι κοινό μπορεί να έχουν τα Ανώγεια Μυλοποτάμου Ρεθύμνης με τα κυπριακά χωριά Καλοπαναγιώτης και Πισσούρι; Και τα τρία χωριά περιλαμβάνονται στα 55 «Καλύτερα Τουριστικά Χωριά» (Best Tourism Villages) όλου του κόσμου, με βάση την κατάταξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ) για το 2024!
Η λίστα με τα 55 καλύτερα χωριά αναδείχθηκε πριν από λίγες μέρες μεταξύ 260 υποψηφιοτήτων, με βάση τις προτάσεις που έγιναν από 60 κράτη-μέλη του ΠΟΤ. Στα κριτήρια που λαμβάνονται υπ’ όψιν είναι η ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας και η εφαρμογή όρων αειφόρου τουρισμού.
Ανάδειξη
Ο ΠΟΤ ξεκίνησε την πρωτοβουλία για τα «Καλύτερα Τουριστικά Χωριά» το 2021, με βασική επιδίωξη την ανάδειξη του ρόλου του τουρισμού στην περιφέρεια. Στόχος είναι η καταπολέμηση της ερήμωσης των αγροτικών περιοχών, η διαφύλαξη του τοπίου, των τοπικών αξιών και της πολιτιστικής διαφοροποίησης, αλλά και η ανάδειξη των γαστρονομικών παραδόσεων.
Και αν για την Ελλάδα των 10 εκατ. κατοίκων η παρουσία των Ανωγείων στη λίστα των 55 καλύτερων χωριών θεωρείται «επιτυχία», η εκπροσώπηση της Κύπρου στην ίδια λίστα και μάλιστα με δύο χωριά(!) υποδηλώνει ότι κάτι σοβαρό γίνεται στον τουρισμό υπαίθρου της. Αλλωστε, η παρουσία κάθε Σαββατοκύριακο χιλιάδων ξένων επισκεπτών, που ταξιδεύουν εκτός των περιόδων αιχμής στα ορεινά χωριά της Κύπρου, έρχεται να επιβεβαιώσει ότι ο αγροτουρισμός του νησιού έχει ήδη εδραιωθεί στη διεθνή τουριστική αγορά.
80 προορισμοί
Εκτός από το κλασικό τρίπτυχο «ήλιος, θάλασσα, παραλίες», η Κύπρος διαθέτει τουλάχιστον 80 πανέμορφους ορεινούς εναλλακτικούς προορισμούς και κοινότητες για μοναδικές στιγμές ηρεμίας και χαλάρωσης, αλλά και δραστηριότητες μέσα στη φύση.
Σήμερα ο αγροτουρισμός του νησιού, που «χτίζεται» μεθοδικά από το 1996 από την κρατική Κυπριακή Εταιρεία Αγροτουρισμού, αριθμεί περίπου 200 παραδοσιακές μονάδες φιλοξενίας με συνολικά 1.700 κλίνες, ενώ οι ετήσιες διανυκτερεύσεις στις μονάδες αυτές ξεπερνούν τις 170.000! Εφέτος, οι επισκέπτες του αγροτουρισμού εμφανίζονται αυξημένοι κατά 30% και αναμένεται να πλησιάσουν τις 100.000.
Τα παραδείγματα
Ο Καλοπαναγιώτης είναι από τα χωριά που κατάφεραν – κυριολεκτικά – να ξαναγεννηθούν από την τέφρα τους λόγω της αγάπης και του πάθους κάποιων ανθρώπων του να κρατήσουν ζωντανό τον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
Η εικόνα παρακμής και εγκατάλειψης που επικρατούσε πριν από το 2000 στο χωριό δεν θυμίζει σε τίποτα τη σημερινή όψη του, που παραπέμπει σε πολυτελές ορεινό θέρετρο, πετυχαίνοντας να «δέσει» αρμονικά την παράδοση με τις σημερινές ανέσεις και ευκολίες. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που το αποκαλούν «Αράχοβα» της Κύπρου!
Η αναβίωση και η μεταμόρφωση του Καλοπαναγιώτη τα τελευταία 20 χρόνια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ιδιωτικές επενδύσεις σε πολλά μικρά ξενοδοχεία και ξενώνες, καθώς και σε εστιατόρια και καφέ, που έχουν καταστήσει το χωριό κορυφαίο ορεινό προορισμό. Τα όσα πέτυχε ο Καλοπαναγιώτης, αποτελεί κλασικό παράδειγμα στην Κύπρο για την εφαρμογή ανάλογων ολοκληρωμένων προγραμμάτων και σε άλλα ορεινά χωριά του νησιού.
Η Τόχνη, έχοντας μια ιστορία 10 αιώνων, είναι ένα από χωριά της Κύπρου που χάρη στον αγροτουρισμό κατάφερε στη σύγχρονη ιστορία του να αποτελεί πρότυπο βιωσιμότητας.
Η επένδυση στον αγροτουρισμό ήταν καταλυτική για την ανάπτυξη της κοινότητας, αλλά και για τη διαφύλαξη του παραδοσιακού της χαρακτήρα. Πλέον, η Τόχνη της ορεινής Λάρνακας αποτελεί έναν από τους πιο διακεκριμένους αγροτουριστικούς προορισμούς, έχοντας αναλογικά με τον πληθυσμό της τα περισσότερα αγροτουριστικά καταλύματα της Κύπρου.
Στην κοινότητα των 350-400 μόνιμων κατοίκων λειτουργούν 35 αδειοδοτημένα αγροτουριστικά καταλύματα δυναμικότητας 132 κλινών.
Σημειώνεται ότι ο αγροτουρισμός στην Κύπρο ξεκίνησε οργανωμένα από την Τόχνη τη δεκαετία του 1990 και έκτοτε εξελίσσεται συνεχώς. Αυτό έγινε χάρη στις ενέργειες του «πατέρα» του αγροτουρισμού, κ. Σωφρόνη Ποταμίτη.
Τι αναζητούν οι τουρίστες
Οι επισκέπτες διαμένουν σε παραδοσιακά καταλύματα και μικρά ξενοδοχεία και συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες όπως:
• Περπάτημα και ποδηλασία.
• Συμμετοχή σε συνεδρίες γιόγκα, χρήση υποδομών spa και ακολούθηση προγραμμάτων ευεξίας (wellness).
• Παρατήρηση σπάνιων πουλιών.
• Συμμετοχή σε αγροκτηνοτροφικές δραστηριότητες.
• Γνωριμία με την τοπική κουζίνα.
• Επισκέψεις σε οινοποιεία.
• Εκμάθηση παραδοσιακών τεχνών.