Καινοτομία ή τρόμος; Ενα βήμα μπροστά ή το εμπόριο των «ζόμπι»; Σε κάθε περίπτωση, η βιομηχανία των νεκρών διασημοτήτων και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) έχουν ανοίξει νέους δρόμους στη διατήρηση και εμπορική εκμετάλλευση της κληρονομιάς τους, ακόμα και μετά τον θάνατό τους.
Ενα εντυπωσιακό παράδειγμα είναι η πρόσφατη συνεργασία του ιδρύματος του Τζέιμς Ντιν, μαζί με αυτά των Τζούντι Γκάρλαντ, Λόρενς Ολίβιε και Μπαρτ Ρέινολντς, με την εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης ElevenLabs για το πρόγραμμά της «iconic voices». Μέσω της τεχνολογίας φωνητικής αναπαραγωγής AI, αυτές οι διασημότητες μπορούν τώρα να «διαβάζουν» βιβλία και άρθρα, προσφέροντας μια εντελώς νέα εμπειρία ακρόασης στους θαυμαστές τους.
Το ολόγραμμα του Ντιν θα μπορεί να διαφημίζει ποτά και ταξίδια, να παίζει σε ταινίες ή να σου μιλάει σαν μην έφυγε ποτέ από τον μάταιο τούτο κόσμο. Ολα αυτά με το ανάλογο αντίτιμο. Σαν να ήταν ζωντανός!
Η δύναμη της αγοράς
Η συγκεκριμένη βιομηχανία, γνωστή ως «βιομηχανία των νεκρών διασημοτήτων», αποδεικνύεται εξαιρετικά κερδοφόρα. Παραδείγματα όπως η περίπτωση του Μάικλ Τζάκσον, ο οποίος όταν έφυγε από τη ζωή ήταν χρεωμένος κατά περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια, αλλά το ίδρυμά του συγκέντρωσε 2 δισεκατομμύρια δολάρια μετά τον θάνατό του μέσω projects, όπως μουσικά θεάματα και μεταθανάτια άλμπουμ, δείχνουν τη δύναμη αυτής της αγοράς.
Ωστόσο, με την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης, το μέλλον είναι ακόμα πιο δυναμικό, καθώς ανοίγονται νέες δυνατότητες δημιουργίας τέχνης και ψυχαγωγίας από διασημότητες που δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή.
«Επιστρέφουν»
Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης είναι ιδιαίτερα κρίσιμος, καθώς επιτρέπει στα ιδρύματα διασημοτήτων να δημιουργούν νέες πηγές εσόδων, ακόμη και μετά τον θάνατο του καλλιτέχνη. Μέσω της αναδημιουργίας φωνών, προσώπων ή ακόμη και σωματικών κινήσεων, οι αρτίστες μπορούν να «επιστρέψουν» στη σκηνή και να προσφέρουν νέες ερμηνείες. Αυτό έγινε με την περίπτωση του Τζέιμς Ντιν στην ταινία «Return to Eden», όπου ο χαρακτήρας του βασίστηκε σε τεχνολογικά δεδομένα και φωνητική αναπαραγωγή με AI. Παρά την τεχνολογική πρόοδο, η χρήση της AI για την αναπαραγωγή νεκρών καλλιτεχνών έχει δημιουργήσει έντονες αντιπαραθέσεις. Πολλοί πιστεύουν ότι η τεχνολογία αυτή παραβιάζει την κληρονομιά και τη μνήμη του καλλιτέχνη. Ο Τζεφ Τζάμπολ, μάνατζερ καλλιτεχνών όπως η Τζάνις Τζόπλιν και οι Doors, εκφράζει ισχυρές αντιρρήσεις προς αυτή την τάση, τονίζοντας πως η εισαγωγή λέξεων ή φωνών σε καλλιτέχνες που δεν τις εξέφρασαν ποτέ αποτελεί «παραχάραξη» της ιστορίας τους. Αναφέρει μάλιστα ότι αρνήθηκε προσφορές για την αναδημιουργία της φωνής του Τζιμ Μόρισον μέσω AI, θεωρώντας αυτή την πρακτική παραβίαση των ηθικών αρχών.
Εμπορική δυναμική
Το εικονικό show των ΑΒΒΑ είχε δώσει την αφορμή για την… επανάσταση. Τα μέλη του σουηδικού συγκροτήματος εμφανίζονται ως avatars που αναπαριστούν τις νεότερες εκδοχές τους. Η συγκεκριμένη εκδήλωση κερδίζει περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια την εβδομάδα και αποδεικνύει την εμπορική δυναμική της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης και της τεχνολογίας ψηφιακών ανθρωπίνων μορφών.
Οπότε, γιατί όχι και με τους… αποθανόντες; Η μπίζνα σοκαριστική, αλλά και τεράστια. Κάπως έτσι ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα που αναμένεται το 2025 είναι το Elvis Evolution, ένα μοναδικό σόου με τον Ελβις Πρίσλεϊ σε μορφή ολογράμματος, το οποίο αναμένεται να τραβήξει την προσοχή εκατομμυρίων θαυμαστών παγκοσμίως. Θα τραγουδήσει σαν να ήταν εδώ. Θα τον μάθουν οι νέοι, θα τον ξαναζήσουν οι παλιότεροι. Κλασική ατάκα. Αυτή τη φορά θα γεμίσει τα ταμεία των παραγωγών.
Εντονες συγκινήσεις
Στην Κροατία πρόσφατα πραγματοποιήθηκε μια εκδήλωση προς τιμήν του θρυλικού καλαθοσφαιριστή Ντράζεν Πέτροβιτς, όπου χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία του ολογράμματος με τεχνητή νοημοσύνη (AI). Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, το ολόγραμμα του μεγάλου αθλητή περπατούσε στο παρκέ, ντρίμπλαρε και απευθυνόταν στους θεατές, δημιουργώντας μια ιδιαίτερα συγκινητική ατμόσφαιρα.
Το ολόγραμμα του Ντράζεν προκάλεσε έντονες συγκινήσεις στους χιλιάδες θεατές, ειδικά στους πρώην συμπαίκτες του από την εθνική ομάδα της Κροατίας, με τους οποίους είχε κατακτήσει το ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992. Αυτή η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στα 60 χρόνια από τη γέννηση του Ντράζεν και αποτέλεσε έναν φόρο τιμής στη ζωή και την καριέρα του αδικοχαμένου «Μότσαρτ» της παγκόσμιας καλαθοσφαίρισης. Βέβαια για τη μητέρα του ήταν το απόλυτο σοκ.
Παρά την επιτυχία αυτών των projects, η πρόκληση που παραμένει για τη βιομηχανία αυτή είναι η ηθική και συναισθηματική σύνδεση που λείπει από τις ψηφιακές αναπαραγωγές. Παράλληλα, για όσους έζησαν τον ήρωα πριν από τον χαμό του η συγκίνηση είναι τόσο μεγάλη που οδηγεί σε άλλα πολύ δύσκολα μονοπάτια.
Η ισορροπία
Η αγορά αυτή θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πρόκληση της ισορροπίας μεταξύ εμπορικής εκμετάλλευσης και σεβασμού της κληρονομιάς του καλλιτέχνη. Ακόμη, προκύπτουν νομικά ζητήματα σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τον έλεγχο της εικόνας των διασημοτήτων μετά τον θάνατό τους. Ορισμένες Πολιτείες, όπως αυτή της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ, προσπαθούν να θέσουν νομοθεσίες για την προστασία των νεκρών καλλιτεχνών.
Η τεχνολογία AI και τα ολογράμματα προσφέρουν νέες, κερδοφόρες ευκαιρίες στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας, επιτρέποντας στους καλλιτέχνες να «ζωντανεύουν» και να δίνουν νέες παραστάσεις. Ωστόσο, τα ηθικά και νομικά ζητήματα που συνοδεύουν την πρακτική αυτή δείχνουν ότι το μέλλον αυτής της βιομηχανίας κινείται σε επικίνδυνες ατραπούς, με το ζήτημα της αυθεντικότητας και του σεβασμού της κληρονομιάς των καλλιτεχνών να βρίσκεται στο επίκεντρο. Αν και το χρήμα πια είναι πάνω από όλα…
