Εφορία: Οι πλούσιοι και οι «φτωχοί» Ελληνες – Τα ακίνητα, οι καταθέσεις στο εξωτερικό

Οι Ελληνες μέσα σε μία τετραετία – και συγκεκριμένα από το 2019 έως το 2023 – δήλωσαν στην Εφορία 239.867 περισσότερα αυτοκίνητα, 39.709 ιδιόκτητες κύριες κατοικίες, ενώ 2.142 είναι παραπάνω τα άτομα που εμφανίζονται με ακίνητα και καταθέσεις στο εξωτερικό σε σύγκριση με τέσσερα χρόνια πριν.

Την ίδια στιγμή, οι κάτοχοι σκαφών αναψυχής εμφανίστηκαν στις φορολογικές δηλώσεις του 2023 (εισοδήματα 2022) λιγότεροι κατά 7.329 σε σύγκριση με εκείνους που είχαν δηλώσει το 2019 (εισοδήματα 2018) ότι διαθέτουν κάποιο ταχύπλοο, ενώ πολύ λιγότεροι κατά 3.128 φορολογούμενοι εμφανίζονται και οι κάτοχοι εξωτερικής πισίνας, προκαλώντας πολλά ερωτηματικά πώς έχει συμβεί αυτό και αν όντως ισχύει ή απλώς προσπαθούν να αποφύγουν τα τεκμήρια της Εφορίας μη δηλώνοντάς τες.

6,56 εκατ. δηλώσεις

Τα αποκαλυπτικά αυτά στοιχεία προκύπτουν από την ανάλυση κωδικό προς κωδικό των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλουν κάθε χρόνο περίπου 9.000.000 φορολογούμενοι (κάτοχοι ΑΦΜ), όπου σε αυτούς περιλαμβάνονται οι υπόχρεοι, οι σύζυγοι και τα παιδιά τους που διαθέτουν αριθμό φορολογικό μητρώου, υποβάλλοντας συνολικά περίπου 6.560.000 φορολογικές δηλώσεις.

Από την άλλη, μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι έχουν μειωθεί κατά 75.338 οι ιδιοκτήτες-κάτοχοι πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας και κατά 102.447 οι κάτοχοι μονοκατοικίας που καλύπτει τις ανάγκες πρώτης κατοικίας. Μείωση εμφανίζεται στον αριθμό των φορολογουμένων με ιδιόκτητη δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία (συνήθως είναι η εξοχική), ενώ σημαντική αύξηση κατά 108.446 παρατηρείται στον αριθμό των πολιτών που νοικιάζουν κύρια κατοικία.

Περιουσία στο εξωτερικό (ακίνητα ή καταθέσεις) δήλωσαν ότι κατέχουν το 2023 (εισοδήματα 2022) 82.726 φορολογούμενοι, ενώ τέσσερα χρόνια πριν ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 80.584 φορολογούμενοι.

Οι αριθμοί

Ετσι, στην Ελλάδα των 8.879.642 πολιτών με ΑΦΜ, 5.460.057 ή 61,4% επί του συνόλου δηλώνουν στην Εφορία ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ και την ίδια στιγμή κυκλοφορούν ανά την επικράτεια 5.362.233 ΙΧ αυτοκίνητα, 4.714.567 φορολογούμενοι διαθέτουν πρώτη κατοικία, εκ των οποίων 2.916.321 δηλώνουν ότι είναι ιδιόκτητη και 1.798.246 μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη, 96.750 έχουν στην κατοχή τους σκάφη αναψυχής, ενώ 18.319 δηλώνουν ότι διαμένουν σε ακίνητο με εξωτερική πισίνα και 290 με εσωτερική πισίνα.

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το συνολικό εισόδημα που δηλώθηκε το 2023 ανήλθε στα 91,67 δισ. ευρώ έναντι 84,2 δισ. ευρώ το 2022 και 79,7 δισ. ευρώ το 2021, με την τελική φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων μετά τις απαλλαγές και τις εκπτώσεις να διαμορφώνεται σε 10,05 δισ. ευρώ, έναντι 8,9 δισ. ευρώ το 2022 και 8,2 δισ. ευρώ το 2021.

Στις περυσινές φορολογικές δηλώσεις εισοδήματα από μισθούς (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) εμφάνισαν 3.591.099 πολίτες και το συνολικό ποσό που δήλωσαν ανέρχεται σε 42,02  δισ. ευρώ. Το μέσο εισόδημα των μισθωτών βάσει των κωδικών που έχουν συμπληρωθεί αυτόματα από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων είναι 11.703 έναντι 10.814 ευρώ το 2022. Σημειώνεται ότι αυτά τα ποσά προκύπτουν αφού έχουν αφαιρεθεί όλες οι κρατήσεις πλην των φόρων.

Τα εισοδήματα

Εξίσου σημαντικός είναι και ο αριθμός των συνταξιούχων, καθώς η Εφορία κατέγραψε πέρυσι εκείνους που λαμβάνουν κύρια σύνταξη σε 2.296.339, με το συνολικό ποσό που έλαβαν (πριν αφαιρεθούν οι φόροι) να ανέρχεται σε 21,41 δισ. ευρώ ή κατά μέσο όρο 9.324 ευρώ έναντι 8.615 ευρώ το 2022.  Ουσιαστικά, δηλαδή, αθροιστικά μισθωτοί και συνταξιούχοι δηλώνουν στην Εφορία μόνο από εισοδήματα που έχουν προκύψει από μισθούς και συντάξεις περίπου 63,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 70% των συνολικών ποσών που δηλώνουν όλες οι κατηγορίες φορολογουμένων.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που έχουν δηλώσει στην Εφορία οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αγρότες αλλά και οι εισοδηματίες που εισπράττουν κυρίως ενοίκια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, 652.820 ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν ως ακαθάριστα έσοδα στην Εφορία 47,72 δισ. ευρώ. Ομως τα κέρδη που εμφάνισαν και για τα οποία τελικά φορολογούνται είναι σχεδόν 9 φορές χαμηλότερα καθώς συνολικά δήλωσαν στην Εφορία 5,21 δισ. ευρώ. Αν λάβει κανείς υπ’ όψιν ότι περίπου οι μισοί εμφάνισαν ζημιά, τότε το καθαρό αποτέλεσμα για την Εφορία είναι πολύ χαμηλότερο.

Κέρδη

Από την άλλη, 674.418 πολίτες εμφάνισαν ακαθάριστα κέρδη από αγροτική δραστηριότητα 8,30 δισ. ευρώ και καθαρά κέρδη μόλις 1,82 δισ. ευρώ (οι κατ’ επάγγελμα αγρότες είναι κάτω από τους μισούς), ενώ αν συνυπολογιστεί ότι 166.796 παρουσίασαν ζημιές 300 εκατ. ευρώ, το καθαρό αποτέλεσμα για την Εφορία είναι αρκετά χαμηλότερο.

Εισοδήματα από ενοίκια κατοικιών εμφανίζουν στην Εφορία 1.041.391 φορολογούμενοι, με το συνολικό ποσό που δηλώνουν να διαμορφώνεται σε 4,23 δισ. ευρώ ή κατά μέσο 4.066 ευρώ, ενώ 550.118 κωδικοί είναι συμπληρωμένοι από αντίστοιχο αριθμό φορολογουμένων που εμφανίζονται να εισπράττουν ενοίκια από καταστήματα ή γραφεία συνολικού ποσού 3,20 δισ. ευρώ και 558.463 κωδικοί αφορούν ενοίκια από οικόπεδα ή αγροτεμάχια συνολικού ποσού 360 εκατ. ευρώ.

Ποιους «έκαψαν» τα τεκμήρια

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν το 2023 (εισοδήματα 2022) περίπου 1.540.000 φορολογικές δηλώσεις που αντιστοιχούν σε περίπου 2.000.000 πολίτες, οι οποίοι με βάση τα εισοδήματα που δήλωσαν στην Εφορία δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους και τα συντηρούν.

Στην κατηγορία των τεκμηρίων εντάσσονται τα αυτοκίνητα, τα ακίνητα, τα σκάφη αναψυχής, οι πισίνες, ακόμη και τα δίδακτρα που πληρώνουν οι γονείς για να στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία. Συνολικά η Εφορία προσαύξησε τα εισοδήματα των συγκεκριμένων πολιτών κατά περίπου 5,2 δισ. ευρώ και οι οποίοι φυσικά πλήρωσαν για αυτά πρόσθετους φόρους.