Ως είθισται, στην ανατολή της νέας χρονιάς αναλυτές και οικονομολόγοι εξετάζουν και ορισμένες ακραίες προβλέψεις ή κάποια γεγονότα που απροσδόκητα θα μπορούσαν να εμφανιστούν στο προσκήνιο, τα οποία ο καθηγητής Οικονομικών Νασίμ Νίκολα Τάλεμπ τα έχει αποκαλέσει «μαύρους κύκνους», και θα μπορούσαν να μεταβάλουν καθοριστικά το επενδυτικό τοπίο, αν και κάποια από αυτά χαρακτηρίζονται καλύτερα από τους αναλυτές ως «γκρίζοι κύκνοι» αφού συγκεντρώνουν περισσότερες πιθανότητες να πραγματοποιηθούν.
Η «απόλυση» του Τζερόμ Πάουελ, διοικητή της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ, από τον Ντόναλντ Τραμπ, αποτελεί π.χ. μια από τις «ακραίες προβλέψεις για το 2019» της Saxo Bank, κάτι που θα μπορούσε να κάνει άνω κάτω το επενδυτικό τοπίο, τον πληθωρισμό και τους καταθέτες. Αλλες αφορούν μια δραματική πτώση της στερλίνας εξαιτίας ενός άτακτου Brexit, τη Γερμανία να μπαίνει σε ύφεση εξαιτίας κυρίως της αδυναμίας των αυτοκινητοβιομηχανιών, τον νέο πρωθυπουργό Τζέρεμι Κόρμπιν να στέλνει τη στερλίνα/δολάριο προς την απόλυτη ισοτιμία (parity), το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα να ανακοινώνουν την πρόθεσή τους να σταματήσουν τη μέτρηση του ΑΕΠ, επικεντρώνοντας την προσοχή τους στην παραγωγικότητα, την Apple να εξαγοράζει την Tesla στα 520 δολάρια, τη Netflix να αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας της κατάρρευσης της General Electric καθώς οι τράπεζες θα μειώσουν τα εταιρικά δάνεια κ.λπ.
Η HSBC, από την πλευρά της, σημειώνει μεταξύ άλλων τον κίνδυνο μιας νέας κρίσης στην ευρωζώνη, το ενδεχόμενο μη συμβατικών πολιτικών από την ΕΚΤ, τον ξαφνικό τερματισμό των εμπορικών εντάσεων Κίνας – ΗΠΑ, τα ακραία κλιματικά φαινόμενα να γίνονται ολοένα πιο δαπανηρά και ορατά, τη μείωση των περιθωρίων κέρδους των εταιρειών στις ΗΠΑ, την αύξηση περισσότερων από δύο φορές των επιτοκίων από τη Fed, ένα sell-off στην αγορά εταιρικών ομολόγων και την εκτίναξη της μεταβλητότητας στις αγορές.
Για τη Nomura, οι «γκρίζοι και μαύροι κύκνοι» του 2019 αφορούν μεταξύ άλλων μια κατάρρευση του πετρελαίου στα 20 δολ./βαρέλι το 2019, το ενδεχόμενο τριγμών στην οικονομία της ευρωζώνης, που μπορούν να εμφανιστούν με τη μορφή μιας σημαντικής επιβράδυνσης ή του αποπληθωρισμού, μια κατακόρυφη αύξηση των χρεοκοπιών κινεζικών εταιρειών, έναν νέο «πόνο» στις αναδυόμενες οικονομίες, την «επάνοδο» του κινεζικού γουάν κ.λπ.
Αν και δεν αποτελούν επίσημες προβλέψεις όλα τα παραπάνω, αντιπροσωπεύουν μια προειδοποίηση μεταξύ των επενδυτών, που συνήθως δεν δίνουν πιθανότητες περισσότερες από 1% για την υλοποίηση τέτοιων γεγονότων.
Οι αλγόριθμοι και οι μηχανές
Μια παράμετρος που θα μπορούσε να οδηγήσει σε «ατυχήματα» αφορά, σύμφωνα με την Deutsche Bank, τη χρήση των αλγορίθμων, δηλαδή των… μηχανών που εκτελούν αυτόματα εντολές για τις αγοραπωλησίες μετοχών. Τα computers προχωρούν π.χ. σε πωλήσεις απλά επειδή μια μετοχή υποχωρεί και όχι γιατί υπάρχουν αλλαγές στα θεμελιώδη μεγέθη.