«Πρέπει να εστιάσουμε στη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του τουρισμού, όπως η έντονη εποχικότητα και η γεωγραφική ανισορροπία της τουριστικής ανάπτυξης» αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Αλέξανδρος Βασιλικός.
Ο κ. Βασιλικός υποστηρίζει ότι ο έλληνας ξενοδόχος εξακολουθεί να φορολογείται υψηλότερα από τον ανταγωνισμό και επισημαίνει πως ορισμένες επιχειρήσεις του κλάδου με «κόκκινα» δάνεια αλλά με προϋποθέσεις ανάκαμψης δικαιούνται μια δεύτερη ευκαιρία. Για το 2019 εκτιμά ότι η Ελλάδα παραμένει ψηλά στις προτιμήσεις, ανησυχεί όμως για τις επιπτώσεις που θα επιφέρουν το Brexit και η διαφαινόμενη αύξηση της ζήτησης σε γειτονικούς προορισμούς.
Μόλις χθες ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 2ου International Hospitality Forum που διοργάνωσε το ΞΕΕ. Ποια τα συμπεράσματα που εξήχθησαν;
«Ζούμε σε έναν κόσμο που αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς και η προσαρμογή είναι όρος για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλη αξία το να είμαστε σε συνεχή επαφή με τις παγκόσμιες τάσεις στον κλάδο της φιλοξενίας. Το απέδειξε άλλωστε αυτό η μαζική συμμετοχή των συναδέλφων στο Φόρουμ και η επιτυχία αυτή το καθιερώνει πλέον σαν κορυφαίο θεσμό διαλόγου, πληροφόρησης και επιμόρφωσης στον χώρο της φιλοξενίας, με τη συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων και καταξιωμένων επαγγελματιών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Κανείς δεν πάει στο μέλλον με την όπισθεν.
Η γνώση είναι η δύναμη που χρειαζόμαστε για το μεγάλο άλμα μπροστά, για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις μεγάλες αλλαγές και τις μεγάλες προκλήσεις του παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος. Και ως ΞΕΕ είμαστε ικανοποιημένοι πάνω απ’ όλα γιατί δώσαμε την ευκαιρία στον μέσο ξενοδόχο των 40-42 δωματίων να έχει άμεση πρόσβαση στον πιο πολύτιμο πόρο της εποχής μας, που είναι η έγκαιρη και έγκυρη πληροφορία για όλα τα μεγάλα ζητήματα μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης».
To τουριστικό 2018 βαίνει προς το τέλος του. Είστε ευχαριστημένος από την πορεία της σεζόν;
«Υπάρχουν δύο τρόποι για να «διαβάσει» κανείς τα αποτελέσματα του 2018. Ο πιο εύκολος είναι να μείνει στα ποσοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία πραγματικά είναι θετικά και επιβεβαιώνουν τον τουριστικό δυναμισμό της χώρας. Αν όμως στην οπτική μας ενσωματωθούν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, θα πρέπει να υπάρξει ένας σοβαρός προβληματισμός για δύο μείζονα ζητήματα.
Πρώτον, την έντονη εποχικότητα, η οποία παρά τα ενθαρρυντικά μικρά σημάδια άμβλυνσης παραμένει κυρίαρχο χαρακτηριστικό της τουριστικής δραστηριότητας. Δεύτερον, τη γεωγραφική ανισορροπία της τουριστικής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειών της χώρας. Και τα δύο ζητήματα είναι ουσιώδη και απαιτούν ολοκληρωμένες πολιτικές αντιμετώπισης».
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η μεγάλη τουριστική έκθεση στο Λονδίνο World Travel Market (WTM). Ποιες οι εκτιμήσεις σας για τη νέα τουριστική χρονιά;
«Σε αυτή τη χρονική φάση θεωρώ πως είναι νωρίς για να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα αναφορικά με την έκβαση της νέας τουριστικής σεζόν. Η WTM του Λονδίνου επιβεβαίωσε πως το ελληνικό τουριστικό προϊόν, χάρη στις προσπάθειες όλων μας τα τελευταία χρόνια, παραμένει σε υψηλά επίπεδα ελκυστικότητας. Αυτά είναι τα καλά νέα. Υπάρχουν όμως και μεγάλες αβεβαιότητες.
Για τη βρετανική αγορά το ζήτημα του Brexit δημιουργεί ανησυχία για το άμεσο μέλλον, καθώς ενδέχεται να δημιουργήσει μια «ψυχολογία αναμονής», οπότε και ο προγραμματισμός των διακοπών «μπαίνει στο ψυγείο» μέχρι να υπάρξει σαφής εικόνα. Συνολικότερα όμως, αβεβαιότητες γεννιούνται και από την ανάκαμψη ανταγωνιστικών προορισμών στην ευρύτερη περιοχή μας και το πόσο θα επηρεάσει το γεγονός αυτό τη σεζόν του 2019 θα το δούμε τους αμέσως επόμενους μήνες».
Πώς διαβλέπετε την επόμενη μέρα για το ελληνικό ξενοδοχείο;
«Υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια που πρέπει να τη λέμε καθαρά. Δέκα χιλιάδες ξενοδόχοι βάλανε πλάτη μέσα στα χρόνια της κρίσης και κράτησαν όρθια την οικονομία και την κοινωνία. Δημιούργησαν θέσεις εργασίας, έδωσαν μισθούς, πρόσφεραν κύκλους εργασιών σε προμηθευτές τους και τζίρους σε συναφείς κλάδους. Ωστόσο, παρά αυτή τη μεγάλη θετική συνεισφορά, η πολυσυζητημένη «επιστροφή στην κανονικότητα» δεν συμπεριλαμβάνει σήμερα το ξενοδοχείο.
Επιστροφή στην κανονικότητα θα έπρεπε να σημαίνει χαμηλότερο ΦΠΑ, κατάργηση του φόρου διαμονής, υποστήριξη στην καθημερινή λειτουργία του ξενοδοχείου. Συνεπώς η «επόμενη μέρα» δεν έχει έρθει για εμάς ακόμη. Εύχομαι να μην αργήσει κι άλλο, διότι τα βάρη που σηκώνουμε μειώνουν την ανταγωνιστικότητά μας.
Επιπλέον, για να μιλήσουμε πραγματικά για «επόμενη μέρα», θα πρέπει να αλλάξει η στενή αντίληψη που υπάρχει σήμερα για την τουριστική εμπειρία και την ταυτίζει μόνο με την εμπειρία της φιλοξενίας στο ξενοδοχείο. Τουριστική εμπειρία είναι όμως και η καθαριότητα και η διαχείριση των απορριμμάτων και τα πεζοδρόμια και η νοσοκομειακή περίθαλψη και ο πολιτισμός κ.ο.κ.
Δεν φτάνει να κάνει το ξενοδοχείο το καλύτερο που μπορεί, πρέπει το ίδιο να συμβαίνει και στο περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί το ξενοδοχείο. Ο τουρισμός θα πρέπει να μας αφορά όλους, διότι και τα οφέλη του διαχέονται προς όλους».
Πολύς λόγος γίνεται σήμερα για τα δάνεια των ελληνικών ξενοδοχείων. Ποια είναι η αλήθεια;
«Σίγουρα είναι ένα κεφάλαιο που πρέπει να κλείσει και ο εξορθολογισμός της κατάστασης που δημιουργήθηκε σε μια άλλη χρονική περίοδο είναι εξίσου επιθυμητός και για τις τράπεζες και για την αγορά. Ωστόσο, εξορθολογισμός σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να σημαίνει ισοπέδωση. Δεν είναι όλα τα «κόκκινα» δάνεια ίδια. Εκεί που υπάρχουν οι προϋποθέσεις ανάκαμψης και επιστροφής στην υγιή επιχειρηματικότητα θα πρέπει να δίνεται μια «δεύτερη ευκαιρία».
Οπως λέει και η παροιμία: «Χρειάζεται προσοχή για να μην πετάξει κανείς το μωρό μαζί με τα απόνερα της σκάφης»».
Τι λείπει από την Αθήνα
Την τελευταία περίοδο παρατηρείται σημαντική αύξηση των νέων κλινών στην Αθήνα. Η πρωτεύουσα κινδυνεύει από φαινόμενα φούσκας, αν σταθμίσουμε εδώ και τον παράγοντα «βραχυχρόνιες μισθώσεις»;
«Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει την εξέλιξη κάποιων πραγμάτων. Στη πραγματική ζωή ισχύει ο νόμος της αιτιότητας. Αν λοιπόν δεν υπάρξουν τολμηρές τομές για επενδύσεις σε σύγχρονες και αναβαθμισμένες υποδομές που θα δημιουργούν μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα για το τουριστικό προϊόν της Αθήνας, τότε ο κίνδυνος που περιγράφετε στην ερώτησή σας είναι πράγματι υπαρκτός. Αρκεί να σκεφτούμε πως φτάνουμε αισίως στο 2019 κι ακόμη η Αθήνα δεν έχει ένα διεθνών προδιαγραφών μητροπολιτικό συνεδριακό κέντρο. Αυτό από μόνο του λέει πολλά, δυστυχώς».
«Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει την εξέλιξη κάποιων πραγμάτων. Στη πραγματική ζωή ισχύει ο νόμος της αιτιότητας. Αν λοιπόν δεν υπάρξουν τολμηρές τομές για επενδύσεις σε σύγχρονες και αναβαθμισμένες υποδομές που θα δημιουργούν μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα για το τουριστικό προϊόν της Αθήνας, τότε ο κίνδυνος που περιγράφετε στην ερώτησή σας είναι πράγματι υπαρκτός. Αρκεί να σκεφτούμε πως φτάνουμε αισίως στο 2019 κι ακόμη η Αθήνα δεν έχει ένα διεθνών προδιαγραφών μητροπολιτικό συνεδριακό κέντρο. Αυτό από μόνο του λέει πολλά, δυστυχώς».
Τα ρεκόρ του τουρισμού αυξάνουν τα κέρδη των ξενοδόχων
Τα αλλεπάλληλα ρεκόρ του ελληνικού τουρισμού, που έπιασε το 2018 τα 30 εκατομμύρια αφίξεις και ξεπέρασε τα 210 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις, έδωσαν ώθηση στην κερδοφορία των ξενοδοχείων και των τουριστικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πανελλαδικής έρευνα της New Times, τα κέρδη των 610 μεγαλύτερων ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας από 83,8 εκατ. ευρώ το 2015 ανήλθαν το 2016 στα 125 εκατ. ευρώ. Η τάση αυτή συνεχίζεται και το 2017 καθώς σύμφωνα με τους δημοσιευμένους ισολογισμούς (έως 16/11/2018) 200 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αύξησαν τα κέρδη τους κατά 51,6% ενώ νέα άνοδος της κερδοφορίας αναμένεται και για το τρέχον έτος.
Η βελτίωση της κερδοφορίας των ξενοδοχείων αλλά και των επιχειρήσεων παροχής καταλυμάτων κατά το 2017 συνδέεται με τα παρακάτω στοιχεία:
n Το 2010 στη χώρα μας είχαμε 140,2 εκατ. διανυκτερεύσεις, το 2016 αυτές αυξήθηκαν στα 190,4 εκατ. και το 2017 σε 209,8 εκατομμύρια.
n Τα τουριστικά έσοδα αυξήθηκαν από 9,6 δισ. ευρώ το 2010 σε 13,2 δισ. το 2016 και σε 14,6 δισ. ευρώ το 2017. Βεβαίως, η μέση δαπάνη ανά τουρίστα κυμάνθηκε από 640 ευρώ το 2010 σε 514 το 2016 και σε 522 ευρώ το 2017, ενώ η διάρκεια παραμονής παρέμεινε σταθερή στις 7,7 ημέρες.
n Το 2010 στη χώρα μας είχαμε 140,2 εκατ. διανυκτερεύσεις, το 2016 αυτές αυξήθηκαν στα 190,4 εκατ. και το 2017 σε 209,8 εκατομμύρια.
n Τα τουριστικά έσοδα αυξήθηκαν από 9,6 δισ. ευρώ το 2010 σε 13,2 δισ. το 2016 και σε 14,6 δισ. ευρώ το 2017. Βεβαίως, η μέση δαπάνη ανά τουρίστα κυμάνθηκε από 640 ευρώ το 2010 σε 514 το 2016 και σε 522 ευρώ το 2017, ενώ η διάρκεια παραμονής παρέμεινε σταθερή στις 7,7 ημέρες.
Τζίρος 2,2 δισ. ευρώ
Από τα στοιχεία της έρευνας της New Times στο δείγμα των επιχειρήσεων προκύπτει ότι:
l Το 2016 οι 610 μεγαλύτερες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας διαχειρίστηκαν συνολικό τζίρο 2,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
l Από τις 610 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 399 εμφάνισαν κέρδη ενώ 211 παρουσίασαν ζημιές.
l Τα συνολικά ίδια κεφάλαια διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των 4,7 δισ. ευρώ.
l Οι συνολικές υποχρεώσεις των 610 εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν κατά 6,2% για να φθάσουν τα 5,2 δισ. ευρώ.
l Οι 399 κερδοφόρες εταιρείες του δείγματος αύξησαν τον τζίρο τους κατά 5,5% φθάνοντας τα 1,55 δισ. ευρώ. Επίσης αύξησαν τα κέρδη τους κατά 51,1% για να προσεγγίσουν τα 252 εκατ. ευρώ.
l Το 2016 οι 610 μεγαλύτερες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας διαχειρίστηκαν συνολικό τζίρο 2,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
l Από τις 610 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 399 εμφάνισαν κέρδη ενώ 211 παρουσίασαν ζημιές.
l Τα συνολικά ίδια κεφάλαια διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των 4,7 δισ. ευρώ.
l Οι συνολικές υποχρεώσεις των 610 εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν κατά 6,2% για να φθάσουν τα 5,2 δισ. ευρώ.
l Οι 399 κερδοφόρες εταιρείες του δείγματος αύξησαν τον τζίρο τους κατά 5,5% φθάνοντας τα 1,55 δισ. ευρώ. Επίσης αύξησαν τα κέρδη τους κατά 51,1% για να προσεγγίσουν τα 252 εκατ. ευρώ.
