Τις επτά περιοχές της χώρας όπου συνεχίζεται το «αντάρτικο» στην κτηματογράφηση έχει… στο στόχαστρο η κυβέρνηση. Το επιτελείο του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Κυρανάκη έχει θέσει ως προτεραιότητα την άρση δυσλειτουργιών, οι οποίες έχουν εντοπισθεί και προκαλούν καθυστερήσεις, σχεδιάζοντας παράλληλα δομικές αλλαγές για να «τρέξει» η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου έως το 2025. Ετσι, ετοιμάζονται ανταμοιβές για τους συνεπείς πολίτες, εστιασμένες καμπάνιες ενώ, όπως αναφέρει ο ίδιος στο «Βήμα», πολλά εμπόδια θα προσπεραστούν με πολιορκητικό κριό ένα νέο διαδραστικό «εργαλείο», τον Ψηφιακό Χάρτη Κτηματογράφησης, μια εύχρηστη εφαρμογή για τους επαγγελματίες (μηχανικούς, συμβολαιογράφους κ.λπ.), αλλά και για τον απλό πολίτη.
Ο προβληματισμός σήμερα είναι έντονος για την τύχη των μελετών, κυρίως σε εξωαστικές περιοχές της Κρήτης, όπου τα ποσοστά προσέλευσης στα Γραφεία Κτηματογράφησης των πολιτών που διατηρούν περιουσίες είναι εξαιρετικά χαμηλά. Το ίδιο συμβαίνει και στα νησιά της Περιφέρειας Αττικής, του Βορείου Αιγαίου και των Κυκλάδων. Ειδικότερα, παρότι η έναρξη της συλλογής δηλώσεων μετρά 2-4 χρόνια, τα ποσοστά συλλογής ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων είναι μόλις 28,34% στο Βόρειο Ηράκλειο, 38,97% στα Χανιά, 33,82% στο Ρέθυμνο, 39,14% στα νησιά του Αργοσαρωνικού και τα Κυθήρων, 56,33% σε Λήμνο, Λέσβο, 61,26% σε Σάμο, Χίο και 61,43% στις Κυκλάδες.
Γιατί καθυστερούν
Οι καθυστερήσεις αποδίδονται μεταξύ άλλων και στο γεγονός ότι δεν προλαβαίνει να ανταποκριθεί η αγορά. «Μηχανικοί και συμβολαιογράφοι συγκεντρώνουν φακέλους αλλά δεν τους διεκπεραιώνουν, γνωρίζοντας ότι τα Γραφεία Κτηματογράφησης δεν προχωρούν στο στάδιο της προανάρτησης των στοιχείων εάν η συλλογή δηλώσεων δεν φτάσει το 55%. Ωστόσο αυτό ανατράπηκε προσφάτως με την προανάρτηση στα νησιά της Αττικής παρότι η συλλογή δηλώσεων είναι κάτω από το 40%» αναφέρει στέλεχος του Ελληνικού Κτηματολογίου.
Τα αίτια της χαμηλής προσέλευσης εντοπίζονται επίσης στην… ιδιοσυγκρασία των κατοίκων σε ορισμένες περιοχές, όπως π.χ. στην Κρήτη, αλλά και στη χαλάρωση των πολιτών, η οποία ενισχύθηκε τα προηγούμενα χρόνια και με τις διαρκείς παρατάσεις. Ηδη έχουν περάσει 28 χρόνια από την πρώτη θεσμοθέτηση των προστίμων για όσους δηλώνουν εκπρόθεσμα τις ιδιοκτησίες τους και αυτά ακόμη δεν έχουν ενεργοποιηθεί.
Μεγάλα προβλήματα εντοπίζονται επίσης στην έλλειψη τίτλων ή στην ασάφεια ως προς το εάν απαιτούνται ή όχι τοπογραφικά διαγράμματα. «Για τον εντοπισμό ακινήτου δεν χρειάζονται τοπογραφικά. Ο πολίτης μπορεί να το υποδείξει στο Γραφείο Κτηματογράφησης ή στην εφαρμογή «Θέαση». Οσο για τις χρησικτησίες απαιτούνται μόνο δύο δικαιολογητικά από μια μακρά λίστα, όπως αποδείξεις είσπραξης ενοικίων ή καταβολής πάσης φύσεως τελών, ιδιωτικό συμφωνητικό 20ετίας κ.λπ.» σημειώνει η ίδια πηγή.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιοχές καταγράφονται ιδιαίτερα προβλήματα. Για παράδειγμα σε Υδρα και Σπέτσες έχουν διαπιστωθεί «τσιμπημένες» τιμές από μηχανικούς και νομικούς οι οποίες αποθαρρύνουν τους πολίτες. Επίσης, σε Πόρο, Μέθανα, Τροιζήνα, Γαλατά η αξία γης είναι χαμηλή και πολλοί δεν ενδιαφέρονται να κατοχυρώσουν την περιουσία τους. Οσο για τα Κύθηρα, μεγάλο ποσοστό των ιδιοκτητών ακινήτων είναι μετανάστες, οι οποίοι πλέον κατοικούν στην Αυστραλία ή στις ΗΠΑ και πιθανώς δεν έχουν ενημερωθεί.
Για να προχωρήσουν οι διαδικασίες σχεδιάζεται τριπλή λύση που περιλαμβάνει τη δημιουργία του Ψηφιακού Χάρτη Κτηματογράφησης, ο οποίος πιθανότατα θα είναι έτοιμος εντός του επόμενου επταμήνου, ανταμοιβές για τους συνεπείς πολίτες, αλλά και πιέσεις σε όσους δεν έχουν υποβάλει δηλώσεις και εστιασμένη ενημερωτική καμπάνια.
Οπως αποκαλύπτει στο «Βήμα» ο κ. Κυρανάκης, στον διαδραστικό χάρτη κτηματογράφησης ο πολίτης θα μπορεί να παρακολουθεί την εξέλιξη της κατάστασης των δικαιωμάτων επί της περιουσίας του ή τις εκκρεμότητες και να τις λύνει.
Συμμέτοχος ο πολίτης
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, στον Ψηφιακό Χάρτη Κτηματογράφησης θα «κουμπώσουν» επίσης και άλλα δεδομένα, όπως οι Δασικοί Χάρτες, οι περιοχές Natura, η χάραξη των αιγιαλών, το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, η κατά δήλωση περιουσία της Εκκλησίας, των τραπεζών κ.λπ. «Ενας τέτοιος χάρτης μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο. Επενδυτές θα μπορούν να διαπιστώνουν τις δυνατότητες ανάπτυξης σε μια περιοχή, βάσει των επιτρεπόμενων χρήσεων, ή στοιχεία για εγκαταλελειμμένα ακίνητα κ.λπ. Για πιο ευαίσθητες πληροφορίες, θα εξετάσουμε σε νομικό επίπεδο ποιος θα έχει δικαίωμα να τις βλέπει και θα τις παρέχουμε σαν υπηρεσία» σημειώνει ο υφυπουργός. Παράλληλα, η Διοίκηση θα εντοπίζει στον χάρτη πού υπάρχει μαζικό πρόβλημα και με στοχευμένες κινήσεις θα επιχειρεί να δώσει λύσεις.
