Οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες μπορούν να παίξουν βασικό ρόλο στον εφοδιασμό της Ουκρανίας με τα πυρομαχικά, δηλώνει ο επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά Τιερί Μπρετόν στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» με αφορμή την επίσκεψή του στην Ελλάδα στο πλαίσιο της «αμυντικής περιοδείας» που πραγματοποιεί σε έντεκα χώρες της ΕΕ με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής πυρομαχικών και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας γενικότερα. Ο γάλλος επίτροπος μιλά για το πώς θα επιτευχθεί ο στόχος αυτός βάσει σχεδίου που ετοιμάζει η Κομισιόν, όπου προβλέπεται στοχευμένη στήριξη σε εταιρείες με πολύ συγκεκριμένα μέτρα, αλλά και πλαισίου που θα θέτει προϋποθέσεις στα κράτη-μέλη να προμηθεύονται από κοινού ενώ θα επωφελούνται από φορολογικές απαλλαγές και πιθανή οικονομική στήριξη από την ΕΕ.
15 μονάδες παραγωγής
«Τον τελευταίο μήνα κάνω περιοδεία σε όλη την Ευρώπη για να επισκεφτώ τα δεκαπέντε εργοστάσια πυρομαχικών που έχουν την ικανότητα να παράγουν τα πυρομαχικά που χρειάζεται η Ουκρανία» λέει ο γάλλος επίτροπος, ο οποίος έχει ήδη επισκεφθεί εργοστάσια πυρομαχικών στη Βουλγαρία, τη Γαλλία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία, την Ιταλία, τη Σλοβενία και την Κροατία. «Μετά την επίσκεψή μου στην Ελλάδα θα ολοκληρώσω την αμυντική μου περιοδεία στις αρχές Μαΐου με τη Γερμανία και την Ισπανία. Σε κάθε χώρα επισκέπτομαι τις εγκαταστάσεις παραγωγής αυτών των εταιρειών μαζί με τους υπουργούς Αμυνας. Αυτές οι επιτόπιες επισκέψεις είναι εξαιρετικά σημαντικές. Εκεί συναντώ κατασκευαστές και τους εργαζομένους, που συμμετέχουν άμεσα στις γραμμές παραγωγής» επεξηγεί, δηλώνοντας ταυτόχρονα «εντυπωσιασμένος» από τις δυνατότητες των εταιρειών, τους εργαζομένους, την τεχνογνωσία, καθώς και την ποιότητα του εξοπλισμού. Στην Ελλάδα το πρόγραμμά του προέβλεπε συνάντηση με τον υπουργό Αμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, επίσκεψη στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Κυβερνοασφάλεια (ENISA) και μονάδα παραγωγής πυρομαχικών στο Λαύριο.
Υψηλή παραγωγή
«Προφανώς, οι δυνατότητες υπάρχουν. Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι να επιταχύνουμε την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Και γι’ αυτό πρέπει να στραφούμε σε μια οικονομία πολέμου. Πρέπει να επιτρέψουμε σε αυτά τα εργοστάσια να παράγουν περισσότερα και να παράγουν ταχύτερα. Οχι σε τρία χρόνια, αλλά τώρα» επισημαίνει. Πώς θα επιτευχθεί ο στόχος αυτός; «Εργαζόμαστε σε δράση για την υποστήριξη της παραγωγής πυρομαχικών με πράξη, που θα παρουσιάσουμε σε λίγες μέρες» επεξηγεί, αναφερόμενος στο σχέδιο που πρότεινε σε συνεργασία με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και στο οποίο συμφώνησαν οι υπουργοί Αμυνας τον περασμένο Μάρτιο προκειμένου «να δώσουμε μια κοινή απάντηση στον πόλεμο της Ουκρανίας».
Τι προβλέπει το σχέδιο; «Θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τις ελλείψεις που έχω εντοπίσει κατά τη διάρκεια της αμυντικής περιοδείας, προσφέροντας στοχευμένη υποστήριξη σε εταιρείες με πολύ συγκεκριμένα μέτρα. Θα στοχεύσουμε συγκεκριμένα σημεία συμφόρησης στην αλυσίδα αξίας, όπως η πυρίτιδα. Θα αυξήσουμε τον ρυθμό παραγωγής, μεταβαίνοντας σε τρεις βάρδιες αντί για δύο. Θα φτιάξουμε νέες γραμμές παραγωγής για να συμπληρώσουμε τις υπάρχουσες. Θα ελαφρύνουμε τον διοικητικό φόρτο και θα μειώσουμε τη γραφειοκρατία όπου χρειάζεται για να στηρίξουμε τις βιομηχανίες μας. Αυτά θα γίνουν με χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ» επεξηγεί.
Ελλείψεις
«Με την επιστροφή του πολέμου στην ήπειρό μας, τα κράτη-μέλη έχουν συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις που έχουν προκληθεί από τις υπο-δαπάνες επί σειρά ετών στην αμυντική τους βιομηχανία» λέει θυμίζοντας ότι η συνολική υποεπένδυση ανέρχεται σε 160 δισ. ευρώ μεταξύ 2009 και 2018 σε σύγκριση με το επίπεδο δαπανών του 2008. «Αυτό έχει δημιουργήσει κάποιες ελλείψεις στα στρατιωτικά μας αποθέματα και έχει οδηγήσει σε μείωση της βιομηχανικής παραγωγής μας». Σημειώνει πάντως ότι «τα τελευταία χρόνια έχουμε ήδη κάνει πολλά για να ενισχύσουμε τη συνεργασία σε έργα έρευνας και ανάπτυξης στον αμυντικό τομέα. Δημιουργήσαμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας (EDF) για τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων, το οποίο κινητοποιεί 8 δισ. ευρώ για να συμπληρώσει τις προσπάθειες των κρατών-μελών σε βασικούς αμυντικούς τομείς με έμφαση στις καινοτόμες τεχνολογίες. Η Ελλάδα επωφελείται πλήρως από το EDF» λέει ο ευρωπαίος αξιωματούχος, διευκρινίζοντας ότι το 2021 επιλέχθηκαν 33 έργα που κάλυπταν την αεράμυνα, τις στρατιωτικές επικοινωνίες, την τεχνητή νοημοσύνη και έλαβαν χρηματοδότηση 40 εκατ. ευρώ.
Αλλαγή μοντέλου
Ο κ. Μπρετόν λέει ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησε μια αλλαγή μοντέλου» με αποτέλεσμα η ΕΕ να προχωρήσει τον Φεβρουάριο του 2022 στην Ευρωπαϊκή Ειρηνευτική Διευκόλυνση (EPF) για τη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία με συντονισμένο τρόπο συνολικού ποσού 4,6 δισ. ευρώ. «Λίγους μήνες αργότερα προτείναμε την Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας μέσω του νόμου περί κοινών προμηθειών (EDIRPA) για την προώθηση κοινών προμηθειών μεταξύ των κρατών-μελών και την ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων. Τώρα πρέπει να αυξήσουμε τις βιομηχανικές παραγωγικές ικανότητές μας για να τις προσαρμόσουμε στην πραγματικότητα μιας σύγκρουσης υψηλής έντασης προκειμένου να παράγουμε περισσότερα και να παράγουμε ταχύτερα. Αυτό κάνουμε με τα πυρομαχικά. Η πράξη που παρουσιάζουμε για την αύξηση της παραγωγής πυρομαχικών θα διασφαλίσει ότι ολόκληρη η αλυσίδα εφοδιασμού θα λειτουργεί ταυτόχρονα και έγκαιρα».
Η Ελλάδα
Τον ρωτάμε επίσης πώς θα μπορούσε η Ελλάδα να συμβάλει στον στόχο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας; «Μετά την αύξηση των αμυντικών δαπανών τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα είναι πλέον η χώρα του ΝΑΤΟ με τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες σε αναλογία του ΑΕΠ μεταξύ όλων των συμμάχων με 3,7% το 2022. Αυτές οι εξελίξεις είναι ευπρόσδεκτες. Οπως εξήγησα προηγουμένως, θα πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση της συνεργασίας με άλλες χώρες της ΕΕ όσον αφορά τις εθνικές αμυντικές επενδύσεις, διότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος για τη δημιουργία αποτελεσματικών και διαλειτουργικών αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ. Η χώρα έχει την ικανότητα να είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την ευρωπαϊκή μας ασφάλεια. Στο πλαίσιο του πολέμου της Ουκρανίας, οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες μπορούν να παίξουν βασικό ρόλο στον εφοδιασμό της Ουκρανίας με τα πυρομαχικά που χρειάζεται».
