Ρυθμίσεις για την ανάσχεση ενός νέου κύματος ενεργειακών… τουριστών που ενδέχεται να «χτυπήσει» την αγορά προμήθειας ρεύματος το επόμενο διάστημα ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Στα σκαριά έχει σχέδιο δύο ταχυτήτων με τη φιλοδοξία αφενός να βάλει «φρένο» στους κακοπληρωτές που μετακινούνται από πάροχο σε πάροχο αφήνοντας «φέσια» (συνολικά ξεπερνούν σήμερα τα 2,8 δισ. ευρώ), αφετέρου να διευκολύνει τη μετακίνηση των συνεπών καταναλωτών.
Ηδη η ΡΑΑΕΥ βάζει τις τελευταίες «πινελιές» τροποποιώντας το άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας για την αντιμετώπιση του ενεργειακού «τουρισμού», το οποίο αναμένεται να αποσταλεί εντός των ερχόμενων ημερών στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Είναι αξιοσημείωτο ότι η αλλαγή του Κώδικα είχε προαναγγελθεί από το περασμένο φθινόπωρο.
Εως τρεις προμηθευτές
Η λύση που προωθείται είναι να τεθεί φραγμός στην ελεύθερη μετακίνηση των στρατηγικών κακοπληρωτών από πάροχο σε πάροχο. Ειδικότερα, για τους μεν οικιακούς στρατηγικούς κακοπληρωτές προτείνεται να μπορούν να αλλάξουν έως και τρεις προμηθευτές ρεύματος αλλά να μην έχουν δυνατότητα μετακίνησης σε τέταρτο προμηθευτή, χωρίς να αποπληρώσουν ή να διακανονίσουν τις οφειλές τους στον τρίτο προμηθευτή. Για τους εμπορικούς καταναλωτές με ανεξόφλητες οφειλές θα δοθεί δυνατότητα μετακίνησης έως και σε δύο παρόχους, ενώ δεν θα μπορούν να μετακινούνται σε τρίτο εάν δεν εξοφλήσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους στον προηγούμενο.
Ο ορισμός του στρατηγικού κακοπληρωτή, ο οποίος αναμένεται να θεσπιστεί άμεσα, θα περιλαμβάνει όσους έχουν αφήσει χρέη σε 2 προηγούμενους προμηθευτές (ή σε έναν για τους εμπορικούς καταναλωτές) και ληξιπρόθεσμες οφειλές στον τρέχοντα τρίτο πάροχο ρεύματος (ή στον δεύτερο για τους εμπορικούς πελάτες), σε διάστημα 5 ετών, με χρόνο εκκίνησης την 1η Ιανουαρίου 2020.
Θα φέρουν σήμανση
Επιπλέον, όσοι καταναλωτές αφήνουν πίσω τους χρέη θα φέρουν σήμανση (debt flagging) στην πλατφόρμα «Θαλής» του ΔΕΔΔΗΕ ώστε οι εταιρείες προμήθειας να γνωρίζουν εάν ένας υποψήφιος πελάτης τους είναι συστηματικός κακοπληρωτής. Ωστόσο, οι πάροχοι ρεύματος θα μπορούν μεν να «κοκκινίζουν» όσους τους «φεσώνουν», αλλά δεν θα μπορούν να εκδίδουν εντολές αποκοπής σε πρώην πελάτες τους με οφειλές, γεγονός που θεωρούν «δώρον άδωρον» καθώς έτσι θεωρούν ότι δίνεται ασυλία στους «μπαταξήδες» να αφήνουν χρέη δίχως να κινδυνεύουν άμεσα με διακοπή ηλεκτροδότησης.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θ. Σκυλακάκης διατυπώνει την άποψη ότι το ρεύμα είναι ένα αγαθό υψηλής κοινωνικής αξίας και «δεν μπορεί να αποτελεί εργαλείο για να λύσει κάποιος με βίαιο τρόπο και μονομερώς μια αστική διαφορά».
Οι συνεπείς
Παράλληλα, το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης αναζητεί τρόπο να κάνει ευκολότερες τις μετακινήσεις για τους συνεπείς καταναλωτές (υπολογίζονται στο 80% του πελατολογίου των παροχών), περιορίζοντας τη γραφειοκρατία που απαιτείται.
Σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών έχει μεταπέσει στο «πράσινο» ειδικό τιμολόγιο. Και παρότι για την ώρα δεν καταγράφονται αξιοσημείωτες μετακινήσεις καθώς για τον Ιανουάριο οι τιμές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα (κάτω των 15 λεπτών/kWh για τους συνεπείς καταναλωτές), σε μια ρευστή ενεργειακή αγορά κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ανατροπές οι οποίες θα οδηγήσουν πολλούς στην αναζήτηση φθηνότερου προϊόντος από το διαθέσιμο «χρωματολόγιο» των παροχών ρεύματος. Ηδη λόγω και των χαμηλών… πτήσεων του φυσικού αερίου, τα σταθερά «μπλε» τιμολόγια ήδη προσφέρονται σε ανταγωνιστικές τιμές.
Η πληροφόρηση
Η απόφαση μετακίνησης από προμηθευτή σε προμηθευτή γίνεται ευκολότερη και λόγω της διαφάνειας που προσφέρει το εργαλείο σύγκρισης τιμών της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), το οποίο αναμένεται έως το τέλος Μαρτίου να γίνει «διαδραστικό», παρέχοντας πληροφόρηση ανάλογα με το προφίλ κατανάλωσης του κάθε πολίτη.
Η απλούστευση αλλαγής προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό περιορισμού του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών και της «μάστιγας» των ρευματοκλοπών, που επιβαρύνουν τα τιμολόγια ρεύματος που πληρώνουν οι συνεπείς πολίτες.
Οι ρευματοκλοπές ανέρχονται περίπου στο 4,8% της συνολικής αγοράς ενέργειας, από τις οποίες ζημιώνονται οι συνεπείς καταναλωτές, συνολικά κατά 400 εκατ. ευρώ περίπου ετησίως. Τα μέτρα για την αντιμετώπισή τους θα περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο που αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το επόμενο διάστημα με ρυθμίσεις που θα προβλέπουν αναστολή λειτουργίας μιας επιχείρησης, αφαίρεση της επαγγελματικής άδειας των ηλεκτρολόγων σε περίπτωση αποδεδειγμένης συνέργειας κ.λπ.
«Φρένο» των στρατηγικών κακοπληρωτών και στην Καθολική Υπηρεσία
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ σχεδιάζει να βάλει τέλος και στο «σωσίβιο» της Καθολικής Υπηρεσίας για τους «μπαταξήδες» που δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος. Μάλιστα, στο νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ θα περιλαμβάνεται και ειδική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία το μέγιστο χρονικό διάστημα παραμονής στο καθεστώς της Καθολικής Υπηρεσίας θα περιορίζεται στους τέσσερις μήνες (σήμερα είναι… αορίστου χρόνου) και η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας θα διακόπτεται στην περίπτωση που ο πελάτης δεν θα εξοφλεί τους λογαριασμούς του. Θα προβλέπεται ωστόσο εξαίρεση για τους καταναλωτές οι οποίοι εντάσσονται στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών.
Στην Καθολική Υπηρεσία εντάσσονται νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις (με ισχύ παροχής μέχρι 25 KVA) που τους έχει καταγγελθεί η σύμβαση ηλεκτροδότησης, συνήθως λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών, έως ότου βρουν έναν νέο προμηθευτή ρεύματος. Σε αυτήν βρίσκουν καταφύγιο κυρίως κακοπληρωτές καθώς υπολογίζεται ότι πάνω από το 70% των περίπου 200.000 καταναλωτών της Καθολικής Υπηρεσίας απολαμβάνουν δωρεάν ρεύμα, αφήνοντας για μήνες απλήρωτους λογαριασμούς και μια μεγάλη οικονομική «τρύπα» στις πέντε μεγαλύτερες εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες κάθε χρόνο αναλαμβάνουν τα καθήκοντα της Καθολικής Υπηρεσίας.