Ανάσα στην κτηματαγορά, στους αγρότες αλλά και σε χιλιάδες κατοίκους νησιών του Αιγαίου φέρνει μεταξύ άλλων η απόφαση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ να τροποποιηθούν – μειωθούν κατά περίπτωση οι συντελεστές ΦΠΑ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης από 1η Ιανουαρίου 2025. Μάλιστα, στην περίπτωση της οικοδομής μπορεί να παγώσει ο ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις πάσης φύσεως νεόδμητων ακινήτων έως το 2025 ή να είναι ο μειωμένος 13% ώστε να βοηθήσει στην περαιτέρω ανάκαμψη του Real Estate. Η επιβολή υψηλού συντελεστή ΦΠΑ 24% έχει ανασταλεί για όλα τα νεόδμητα ακίνητα έως το 2022, ενώ έχει ψηφιστεί ο νόμος από το 2006, με την πρώτη κατοικία εξ αρχής να έχει απαλλαγεί από τον ΦΠΑ και επιβαρύνεται μόνο με φόρο μεταβίβασης 3%. Σε μόνιμη βάση Η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο ECO/FIN της 7ης Δεκεμβρίου κατοχυρώνει σε μόνιμη βάση τη δυνατότητα της Ελλάδας για εφαρμογή ειδικών, μειωμένων έως 30% συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου χωρίς αστερίσκους και προϋποθέσεις. Αυτό θα συμβεί από το 2025, ωστόσο μέχρι τότε η Ελλάδα θα διεκδικεί κάθε χρόνο κατ’ εξαίρεσιν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ μόνο για τα 5 νησιά που δέχονται μεταναστευτικές ροές, δηλαδή τη Λέρο, τη Λέσβο, τη Χίο, την Κω και τη Σάμο, και για κανένα άλλο νησί. Για τα υπόλοιπα νησιά θα ισχύει ό,τι προβλέπουν ο νόμος του 2015 και η οδηγία του 2018, δηλαδή τους κανονικούς συντελεστές ΦΠΑ, για να μειωθούν και πάλι στο 17% αντί για 24% σήμερα, στο 9% (από 13%) και στο 4% (από 6%) σε περίπου 3 χρόνια, εφόσον φυσικά το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, χωρίς να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκές συνθήκες και οδηγίες. Πάγιο ελληνικό αίτημα Από τις τεχνικές συσκέψεις που συμμετείχε σε επίπεδο Συμβουλίου ΕΕ η γενική γραμματέας Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας κυρία Αθηνά Καλύβα, αλλά και από την απόφαση του ΕCO/FIN όπου έδωσε το «παρών» ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, προέκυψε η ανάγκη στήριξης των μικρών αγροτών επαναφέροντας το πάγιο ελληνικό αίτημα για την παροχή δυνατότητας εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα καθώς και στο βαμβάκι, αλλά και ρήτρα διασφάλισης μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα φυτοφάρμακα-λιπάσματα έως και μετά το 2030. Η Ελλάδα πέτυχε την εφαρμογή μειωμένων συντελεστών σε βαμβάκι, αγροτικά μηχανήματα και λοιπά βασικά αγροτικά είδη, όταν οι δημοσιονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Επίσης, η Ελλάδα πέτυχε εμπλουτισμό του Καταλόγου μειωμένων συντελεστών σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streaming θεαμάτων, απαλλαγή ΦΠΑ σε βασικά είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη, εφαρμογή απαλλαγής ΦΠΑ σε περιπτώσεις κρίσεων, καταστροφών, πανδημιών. Ενας μήνας παράταση για μεταβιβάσεις με τις παλιές αντικειμενικές Εναν μήνα παράταση στην υπογραφή συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων αναμένεται να δώσει το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να ξεμπλοκάρουν τα συμβολαιογραφικά γραφεία που έχουν δεχθεί μεγάλο φόρτο εργασίας το τελευταίο διάστημα λόγω της επικείμενης αύξησης των αντικειμενικών αξιών την 1.1.2022. Ωστόσο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει έως 31 Δεκεμβρίου 2021 να έχει κατατεθεί στις αρμόδιες ΔΟΥ είτε ηλεκτρονικά (μέσω myProperty) είτε χειρόγραφα κατά περίπτωση η δήλωση φόρου μεταβίβασης. Με αυτόν τον τρόπο χιλιάδες πολίτες που είτε σκοπεύουν να πωλήσουν ένα ακίνητο είτε να το μεταβιβάσουν στα παιδιά τους δεν θα κινδυνεύσουν να πιαστούν στα «δίχτυα» των νέων αυξημένων αντικειμενικών. Πάντως, συμβολαιογράφοι επισημαίνουν ότι η παράταση αυτή θα πρέπει να αφορά και την ισχύ των διαφόρων πιστοποιητικών και βεβαιώσεων που προσαρτώνται στα συμβόλαια μεταβιβάσεων (ΤΑΠ, ΕΝΦΙΑ, μηχανικού, ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου και ενημερότητες κ.τ.λ.). Oι χαμένοι και oι κερδισμένοι του νέου ΕΝΦΙΑ Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι πρώτες προσομοιώσεις υπολογισμού του νέου ΕΝΦΙΑ βάσει των νέων αντικειμενικών αξιών που θα ισχύσουν από 1.1.2022 και των διαφόρων συντελεστών που εξετάζονται προκειμένου το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα να είναι μειωμένο κατά περίπου 70 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με εφέτος και ο υπόλοιπος φόρος των 2,5 δισ. ευρώ να επιμεριστεί ανάλογα σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Η δύσκολη αυτή εξίσωση θα έχει χαμένους αλλά και κερδισμένους. Σύμφωνα με ανώτερο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, από τις αλλαγές που σχεδιάζονται στους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, σε συνδυασμό με τις αυξημένες αντικειμενικές αξίες, εκτιμάται ότι περίπου το 15%-20% των ιδιοκτητών θα έχει μείωση του φόρου το 2022 σε σύγκριση με εφέτος, ενώ το 70% θα πληρώσουν πάνω-κάτω τα ίδια με το 2021. Αύξηση του φόρου Από την άλλη, 10%-15% των ιδιοκτητών θα διαπιστώσουν σημαντική αύξηση του φόρου ακινήτων. Ωστόσο, αυτοί που σίγουρα θα πληρώσουν παραπάνω, όπως αναφέρει ο ίδιος παράγοντας, θα είναι όλοι εκείνοι που τα προηγούμενα χρόνια, ενώ το ακίνητό τους βρισκόταν σε σημείο-«φιλέτο», πλήρωναν φόρο σαν να είχαν ένα δυάρι στην Κυψέλη, ενώ είχαν βίλα στη Μύκονο. Αυτό συνέβαινε γιατί δεν είχε ενταχθεί η περιοχή τους στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων. Οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες βρίσκονται στις 3.643 περιοχές που εφαρμόζονται για πρώτη φορά τιμές ζώνης και σε ορισμένες περιπτώσεις θα δουν να διπλασιάζεται ή ακόμη και να τριπλασιάζεται ο ΕΝΦΙΑ που καλούνται να πληρώσουν. Ωστόσο, όπως αποκάλυψε «Το Βήμα της Κυριακής» στις αρχές Νοεμβρίου, το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει, σε περιπτώσεις ακραίων αυξήσεων και ειδικά σε περιοχές που ήταν ήδη στο αντικειμενικό σύστημα και τώρα λόγω αύξησης των τιμών της Εφορίας ανεβαίνει στα ύψη ο ΕΝΦΙΑ, να εφαρμόσει κόφτη πάνω από ένα ποσοστό πρόσθετης επιβάρυνσης. Αλλαγές στα κλιμάκια Επίσης, αναμένεται να γίνουν σημαντικές αλλαγές στα φορολογικά κλιμάκια βάσει των οποίων υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ, ενώ ο συμπληρωματικός φόρος θα ενσωματωθεί στον κύριο φόρο αν πρόκειται για ιδιοκτήτες φυσικά πρόσωπα και θα διατηρηθεί ως έχει για τα νομικά. Υπάρχει ωστόσο μεγάλη πιθανότητα να εφαρμοστεί ένα είδος αφορολογήτου για τον υπολογισμό του νέου ΕΝΦΙΑ, το οποίο θα αφορά κυρίως περιπτώσεις όπου η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας ενός φορολογουμένου ξεπερνάει το σημερινό όριο επιβολής συμπληρωματικού φόρου, δηλαδή τις 250.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι ο νέος φόρος ακινήτων θα πληρώνεται σε 10 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να πρέπει να καταβληθεί έως τα τέλη Μαρτίου και την τελευταία στα τέλη Δεκεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι νομοθετικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί αρχές του έτους και τα εκκαθαριστικά να έχουν εκδοθεί ηλεκτρονικά έως τα τέλη Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου. Οσον αφορά τον κόφτη που εξετάζεται να μπει στις περιπτώσεις υπέρογκων αυξήσεων, το ηλεκτρονικό σύστημα της ΑΑΔΕ θα συγκρίνει τα εφετινά εκκαθαριστικά με εκείνα που θα εκδοθούν το επόμενο έτος και ανάλογα με τις τελικές αποφάσεις του υπουργείου Οικονομικών θα βάζει κόφτη στις μεγάλες επιβαρύνσεις.