Έτοιμες να διεκδικήσουν το μερίδιο της πίτας που τους αναλογεί για πρώτη φορά μετά τη δεκαετή κρίση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο είναι οι μικρότερες τράπεζες.
Πρόκειται για τα πιστωτικά ιδρύματα που δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα στην κορύφωση της ελληνικής κρίσης. Όχι μόνο δεν έλαβαν κρατική στήριξη από τα προγράμματα που ενεργοποιήθηκαν για τους τέσσερις συστημικούς ομίλους, αλλά υπέστησαν δυσανάλογες ζημιές, λόγω του προφίλ του πελατολογίου τους. Κι αυτό διότι ο βασικός κορμός του, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βρέθηκε στην πλειονότητά του την περίοδο της βαθιάς ύφεσης σε αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων του.
Οι συνθήκες ωστόσο, είναι πλέον εξαιρετικά ευνοϊκές. Μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την Ελληνική Δημοκρατία και τις αντίστοιχες αναβαθμίσεις των τραπεζών, θα διευκολυνθεί η πρόσβασή τους στις αγορές, βελτιώνοντας αισθητά τους όρους άντλησης ρευστότητας και κεφαλαίων από την επενδυτική κοινότητα.
Η παράμετρος αυτή θεωρείται από αναλυτές ιδιαίτερα κρίσιμη για την προσφορά χρηματοδοτικών εργαλείων με ευνοϊκότερους όρους στο σημερινό περιβάλλον υψηλών επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ, το οποίο έχει ήδη επιπτώσεις στην πιστωτική επέκταση.
Τα νέα σχήματα
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμούν ότι η ενίσχυση του ανταγωνισμού αναμένεται να οδηγήσει σε ευνοϊκότερη τιμολόγηση τόσο στα καταθετικά όσο και στα χορηγικά προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτό, η ηγεσία του στηρίζει την εν εξελίξει διαδικασία αποσυγκέντρωσης του συστήματος με την ανάδειξη νέων παικτών, που από υγιείς βάσεις θα επιχειρήσουν να μπουν σφήνα στους μεγάλους.
Πρόκειται για διεργασίες που θα οδηγήσουν σε ένα ανταγωνιστικότερο τραπεζικό περιβάλλον από το 2024, προς όφελος νοικοκυριών και επιχειρήσεων, οι επιλογές των οποίων για τη διαχείριση της κινητής περιουσίας τους και τη δανειοδότησή τους θα διευρυνθούν.
Ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε την περασμένη εβδομάδα με την επιτυχημένη δημόσια πρόταση της Optima Bank, η οποία υπερκαλύφθηκε πολλαπλώς.
Η τράπεζα, στην οποία βασικός μέτοχος είναι ο Όμιλος Βαρδινογιάννη, άντλησε 150 εκατ. ευρώ και η διοίκησή της δηλώνει έτοιμη, μετά την ενίσχυση της δύναμης πυρός της και έχοντας ως ατού τους σχεδόν μηδενικούς δείκτες μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, να διπλασιάσει το δανειακό της χαρτοφυλάκιο την επόμενη τριετία, δίνοντας έμφαση στη χρηματοδότηση βιώσιμων επιχειρηματικών σχεδίων.
Ο πέμπτος πόλος
Παράλληλα, έχει ξεκινήσει το εγχείρημα δημιουργίας του πέμπτου πόλου στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Ο λόγος γίνεται για την Attica Bank και την Παγκρήτια Τράπεζα, οι οποίες αναμένεται να συγχωνευτούν την ερχόμενη χρονιά.
Η πρώτη αύξησε εφέτος τα κεφάλαιά της, ενώ η δεύτερη μετά την περυσινή επιτυχημένη έκδοση νέων μετοχών, ολοκλήρωσε την απορρόφηση του υποκαταστήματος της HSBC στην Ελλάδα το καλοκαίρι, ενισχύοντας τα μεγέθη της, διευρύνοντας το δίκτυο των φυσικών της μονάδων και εμπλουτίζοντας το στελεχιακό της δυναμικό με προσωπικό από τον βρετανικό όμιλο.
Σε αυτή τη φάση προτεραιότητα των διοικήσεων των δύο μη συστημικών τραπεζών αποτελεί η εξυγίανση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου, ώστε την ερχόμενη χρονιά να προχωρήσει η συνένωσή τους και μία νέα κεφαλαιακή ενίσχυση, που θα ισχυροποιήσει το ενοποιημένο σχήμα και θα του δώσει τη δυνατότητα να επεκτείνει τις εργασίες του, κατά βάση μέσω της χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Προς αυτή την κατεύθυνση, το ΥΠΕΘΟ ολοκληρώνει σύντομα τις διαπραγματεύσεις με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν για την ενεργοποίηση του τρίτου κύκλου του προγράμματος κρατικών εγγυήσεων Ηρακλής. Με τον τρόπο αυτόν θα προχωρήσουν τιτλοποιήσεις με κόκκινα δάνεια των Attica Bank και Παγκρήτιας, αλλά και εκκρεμείς συναλλαγές των συστημικών ομίλων, ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήξη εξυγίανση του ενεργητικού τους.
Διεκδικούν τον ρόλο τους οι συνεταιριστικές
Την τρέχουσα ευνοϊκή συγκυρία, μετά την ανακατάληψη της επενδυτικής βαθμίδας, για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση, την εξυγίανση των ισολογισμών τους και την αύξηση των εργασιών τους θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν οι συνεταιριστικές τράπεζες. Πρόκειται για έναν πολύπαθο τομέα, στον οποίο στα χρόνια της κρίσης η άνοδος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους σε επίπεδα ακόμη και πάνω από το 80% καταγράφηκε κύμα εκκαθαρίσεων.
Ως αποτέλεσμα, σήμερα λειτουργούν μόλις 4 συνεταιριστικές τράπεζες, η Χανίων, η Ηπείρου, η Καρδίτσας και η Θεσσαλίας, οι οποίες πλέον στοχεύουν στην επάνοδο στην κανονικότητα. Οπως ανέφερε μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος η υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, όσες δεν διατηρούν επαρκή κεφαλαιακά αποθέματα καλούνται να αξιοποιήσουν το τρέχον περιβάλλον και τις ευκαιρίες που δημιουργεί η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του Δημοσίου για την ενίσχυσή τους και την επιτάχυνση του σχεδίου αποκλιμάκωσης των δεικτών στα κόκκινα δάνεια.
Προς αυτή την κατεύθυνση την αρχή κάνει η Τράπεζα Χανίων, η οποία έως και το τέλος Οκτωβρίου προχωρεί σε αύξηση ύψους 7,5 εκατ. ευρώ μέσω έκδοσης νέων μεριδίων, ενώ θα αντλήσει επιπλέον 5 εκατ. ευρώ με ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης.
Επόμενος μεγάλος στόχος του προέδρου της Μιχάλη Μαρακάκη αποτελεί η μετατροπή της σε ΑΕ έως το τέλος του έτους, για να ακολουθήσει κατά πάσα πιθανότητα το β΄ εξάμηνο του 2024 μία αύξηση κεφαλαίου 50 – 100 εκατ. ευρώ και η είσοδός της στο ελληνικό χρηματιστήριο. Σε ανάλογες κινήσεις εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν και οι υπόλοιπες συνεταιριστικές τράπεζες.
