Δημήτρης Α. Ιωάννου και Χρήστος Α. Ιωάννου
Ι. «Οι υπολογιστές βρίσκονται παντού εκτός από τις στατιστικές της παραγωγικότητας». Αυτό λέχθηκε το 1987 από τον μεγάλο οικονομολόγο Robert Solow και έμεινε γνωστό ως το «παράδοξο του Solow». Μόνο που το «παράδοξο» έχει απαντηθεί, πλέον, με δύο τρόπους. Πρώτον, διότι αυτό που ο Solow δεν έβλεπε το 1987, δηλαδή αύξηση της παραγωγικότητας, εμφανίστηκε με ορμή στη δεκαετία του 1990, όταν ο ετήσιος μέσος όρος αύξησης της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ έφτασε το 2%. Οι μελέτες αργότερα έδειξαν πως ο ετεροχρονισμός που ξεγέλασε τον Solow οφείλεται στο ότι το «ανθρώπινο κεφάλαιο» αργεί να αποκτήσει τις δεξιότητες εκείνες που μετατρέπουν την τεχνολογική καινοτομία σε αυξημένη παραγωγικότητα. (Συμβαίνει σήμερα και με την ΑΙ.) Δεύτερον, διότι ο Solow δεν έλαβε υπ’ όψιν του το ότι ο τρόπος που μετράμε την παραγωγικότητα είναι ανεπαρκής σε περιπτώσεις ριζικών τεχνολογικών μεταβολών. Τη μετράμε, αναγκαστικά, με χρηματικό ισοδύναμο. Ομως η νέα τεχνολογία δημιουργεί αγαθά τα οποία, ενώ αλλάζουν τη ζωή μας θεμελιωδώς, μπορεί να μην εμφανίζονται ούτε σαν δαπάνη ούτε σαν εισόδημα στις στατιστικές. Σκαλίζοντας κανείς το κινητό του σήμερα μπορεί να κάνει σε μισή ώρα, ακόμη και χωρίς την παραμικρή οικονομική επιβάρυνση, πράγματα για τα οποία το 1987 θα χρειαζόταν, ίσως, εβδομάδες, δαπανώντας επίσης απροσδιόριστα μεγάλα ποσά.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
