Ο Νίκος περπατούσε στο κέντρο. Οι σκέψεις του χιλιάδες. Κλικ. Το μάτι του έπεσε φευγαλέα σε μια βιτρίνα. Δεν ήταν φανταχτερή. Είδε καλά; Υπάρχουν ακόμη τα Subbuteo; Η καταναλωτική νοσταλγία τού χτύπησε την πόρτα. Της απάντησε για να θυμηθεί τα παλιά. Μπήκε και ζήτησε δυο-τρεις ομάδες. Οπως τότε.

Περιεργάστηκε για λίγο τις φιγούρες των τοσοδούλικων παικτών και το αποφάσισε. «Ξέρετε, είναι για τον γιο μου» είπε δίχως να πείσει τον πωλητή που μειδίασε. Εδωσε με χαρά δεκάχρονου τα ευρώ που ήταν για τον ΕΝΦΙΑ, χωρίς να σκεφτεί την γκρίνια στο σπίτι. Αυτά μπήκαν στο ταμείο των 13,5 δισ. δολαρίων της παγκόσμιας αγοράς παιχνιδιών.

«Kidult». Μια γυναικεία φωνή τού τρύπησε υπόκωφα τα αφτιά. Τα εγγλέζικα τα μιλάει καλά. Αυτό το «κιντάλτ» όμως δεν το είχε ξανακούσει. Τρόμαξε κι άρχισε να γκουγκλάρει. «Ο όρος «kidults» προέρχεται από τη συνένωση των λέξεων «kid» και «adults» και αναφέρεται σε ενηλίκους που διατηρούν ή υιοθετούν συνήθειες, ενδιαφέροντα και συμπεριφορές που συνήθως σχετίζονται με παιδιά ή εφήβους. Οι «kidults» (παιδοενήλικοι, σε μια αδόκιμη ελληνική προσέγγιση) μπορεί να ασχολούνται με δραστηριότητες όπως η συλλογή παιχνιδιών, η παρακολούθηση καρτούν, το gaming, και άλλες που θεωρούνται παιδικές».

Παλιμπαιδισμός; Δεν του άρεσε καθόλου ο χαρακτηρισμός. Θα τον κοροϊδεύουν. Κι όμως πολλοί συνομήλικοί του βρίσκουν ευχαρίστηση σε πράγματα που τους θυμίζουν την παιδική τους ηλικία ή που τους προσφέρουν έναν τρόπο να χαλαρώσουν και να ξεφύγουν από τις πιέσεις της καθημερινότητας. Κακό είναι; Ενας σημαντικός αριθμός πωλήσεων παιχνιδιών παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια αφορά ενηλίκους.

Ποδοσφαιράκια, κούκλες, lego κ.λπ.

Περιλαμβάνει προϊόντα όπως ποδοσφαιράκια, κούκλες, lego, action divs και επιτραπέζια. Στην εξίσωση και η παρακολούθηση animation και σειρών φαντασίας. Mέσα και τα Στρουμφάκια, Μάγια η μέλισσα, Τομ και Τζέρι, Χιούι, Λιούι, Ντιούι. Γονείς με παιδιά, μαζί μπροστά από την οθόνη. Συν τα κόμικς. Οσοι έχουν ξεπεράσει τον φόβο του χλευασμού το θεωρούν φυσιολογικό.

Επιστημονικά η εξάπλωσή τους αποδίδεται σε παράγοντες όπως η καθυστέρηση της έναρξης οικογενειακών υποχρεώσεων και η μεταβολή των κοινωνικών αντιλήψεων σχετικά με το τι θεωρείται «κατάλληλη» συμπεριφορά για έναν ενήλικο. Τυπικά είναι άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω. Στην Ευρώπη, οι πωλήσεις παιχνιδιών από αυτή την ομάδα αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι εκείνες σε παιδιά. Επιπλέον, το 60% της αύξησης των εσόδων το τελευταίο έτος προήλθε από «kidults».

Διάθεση, νοσταλγία και λεφτά (που παλιά δεν είχαν) τώρα υπάρχουν. Σε Ευρώπη και Αμερική. Ο δυτικός πολιτισμός ενισχύει τέτοια ερεθίσματα. Μαξιλαρομαχίες, νεανικό ντύσιμο κι ας είναι στενά τα ρούχα. Για πάντα παιδιά, έστω κι αν πέταξαν τα χρόνια της αθωότητας. Στην Ελλάδα όπως και σε όλα τα Βαλκάνια μετά τα τριάντα φεύγουμε από το πατρικό.

Οι δείκτες ενηλικίωσης γκρεμίζονται. Πολλά τα σίκουελ σε πετυχημένα φιλμ. Πότε γέρασε ο Ιντιάνα Τζόουνς; «Batman» και «Spider-Man», λες και ήταν χθες. Πολλές διαφημίσεις αποτελούν επίθεση στην ώριμη ενηλικίωση. Η εκπαίδευση πια δεν σε βάζει σε καλούπια. Αναστροφή ρόλων. Διττό το παιχνίδι της κοινωνίας.

Το «kidulting» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα eighties. Σιγά-σιγά έσπασε τα ταμπού και έγινε αντικείμενο μελέτης. Oι πολιτιστικές αλλαγές και η ανάπτυξη της ποπ κουλτούρας τους απενοχοποίησαν. Με την άνοδο των βιντεοπαιχνιδιών, των συλλεκτικών ειδών και των franchise που απευθύνονται τόσο σε παιδιά όσο και σε ενηλίκους, οι «kidults» δεν είναι πια «άρρωστοι».

Τι λένε οι ψυχολόγοι

Η ψυχολογία τούς αναλύει ως μια πολυδιάστατη τάση που συνδέεται με διάφορες ψυχολογικές και κοινωνικές δυναμικές. Βασική η νοσταλγία. Η επιστροφή στο ανέμελο παρελθόν είναι τρόπος να ανακτήσουν την αίσθηση της ασφάλειας και της ευτυχίας. Αντίδραση που λειτουργεί ως μηχανισμός αντιμετώπισης του άγχους και της πίεσης της ενήλικης ζωής. H ψυχολογία της ανάπτυξης εξετάζει σοβαρά το φαινόμενο της «επιμήκυνσης» της εφηβείας. Αναβολή αποδοχής των πατροπαράδοτων ευθυνών των ενηλίκων.

Οι «kidults» κρατούν κάποιες πτυχές της νεανικής τους ταυτότητας καθώς μεταβαίνουν πιο αργά σε κλασικούς ενήλικους ρόλους. Οσα σχετίζονται με την παιδική ηλικία μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας τους. Bοηθά στη διατήρηση μιας νεανικής εικόνας και ενισχύει την αίσθηση του ανήκειν σε ένα συγκεκριμένο κλαμπ.

Κidults. Ο όρος προέρχεται από τις λέξεις «kid» και «adults» και αναφέρεται σε ενηλίκους που διατηρούν ή υιοθετούν συνήθειες, ενδιαφέροντα και συμπεριφορές που συνήθως σχετίζονται με παιδιά ή εφήβους

Την ίδια ώρα η σύγχρονη κοινωνία δεν τους απορρίπτει. Αντίθετα, ενισχύει την κοινωνική αποδοχή του φαινομένου, που δείχνει να είναι βαθιά ριζωμένο στις ψυχολογικές ανάγκες και στις κοινωνικές δυναμικές που διαμορφώνουν τη σημερινή ζωή. Πάντως όσο κι αν είναι είμαστε όλοι παιδιά, υπάρχει και η αρνητική αντιμετώπιση. Τα κοινωνικά στερεότυπα θριαμβεύουν.

Σε πολλές κουλτούρες, υπάρχει η προσδοκία ότι οι ενήλικοι πρέπει να εγκαταλείπουν παιδικές συνήθειες και να μην επιδεικνύουν ανωριμότητα. «Δεν θα μεγαλώσεις ποτέ», του φώναξαν οι δικοί του. Μέσα σε όλα και τα λεφτά. Η δαπάνη χρημάτων σε παιχνίδια θεωρείται οικονομικά ανεύθυνη. Ειδικά από ενηλίκους με επείγουσες υποχρεώσεις. Η υπερβολική ενασχόληση με παιδικά ενδιαφέροντα μπορεί να αποτελεί μηχανισμό αποφυγής της πραγματικότητας.

Διάγνωση που απέχει πολύ από το σύνδρομο «Πίτερ Παν», όπου οι ενήλικοι απορρίπτουν τις υποχρεώσεις της ηλικίας τους λόγω έλλειψης αυτοπεποίθησης ή φόβου αποτυχίας και υπεκφεύγουν με παιχνίδια. O Νίκος είδε στο Facebook μια παλιά του συμμαθήτρια του να παίζει με τις Μπάρμπι της κόρης της και ηρέμησε. Στα social media είχε γίνει viral συνέντευξη του Μπέκαμ. «Λατρεύω τα Lego» εξομολογείται ο άγγλος σταρ, που απολαμβάνει να παίζει με τρενάκια, αυτοκινητάκια και πυραύλους. O Νίκος πήρε τηλέφωνο τον κολλητό του από το σχολείο. «Ελα, πήρα σουμπούτεο. Σε περιμένω σε μια ώρα. Πέντε γκολάκια θα σου ρίξω…».

Ορόσημα για το kidulting

  • 1980 ήταν η δεκαετία που εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο όρος «kidults». Η τάση αυτή άρχισε να αποκτά μεγαλύτερη δημοφιλία και να γίνεται αντικείμενο μελέτης από τις δεκαετίες του 1990 και 2000.
  • 9 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2023, προσέφεραν οι «kidults» στην αγορά παιχνιδιών στις ΗΠΑ.
  • 28,5% των συνολικών πωλήσεων παιχνιδιών στην Ευρώπη ανήκουν στους «kidults», καταδεικνύοντας τη μεγάλη επιρροή τους σε αυτή την αγορά.
  • 500-1.500 δολάρια ετησίως ξοδεύει κατά μέσο όρο ένας «Kidult» στις ΗΠΑ σε παιχνίδια, βιντεοπαιχνίδια, συλλεκτικά αντικείμενα, και άλλα προϊόντα ψυχαγωγίας.
  • 400-1.200 ευρώ δίνουν τον χρόνο οι «kidults» στην Ευρώπη σε δαπάνες για παρόμοια είδη όπως συλλεκτικά παιχνίδια, επιτραπέζια, και προϊόντα ποπ κουλτούρας.
  • 47% των ευρωπαίων «kidults» προτιμούν διαδικτυακές αγορές για παιχνίδια, ενώ οι άλλοι μισοί προτιμουν την επίσκεψη σε φυσικό κατάστημα.