Η ραγδαία αποκλιμάκωση των ποσοστών της ανεργίας που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες έχει επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα των μισθολογικών τριετιών για όλους και όχι μόνο για όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία προ του 2012, κάτι που ισχύει σήμερα.
Η τελευταία καταγραφή δείχνει μείωση της ανεργίας στο 11,4% (τον Φεβρουάριο) και στο 10,8% (τον Ιανουάριο), αναζωπυρώνοντας τις ελπίδες για ταχεία πτώση του ποσοστού κάτω του 10%, γεγονός που θα σημάνει την επαναφορά των τριετιών για το σύνολο των εργαζομένων. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στην προσαύξηση των κατώτατων αμοιβών έως και 30% για τους εργαζομένους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες).
400.000 νέες θέσεις
Πρόσφατα ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε ότι το θέμα αυτό θα εξετασθεί στο τέλος του 2023, ώστε να εξετασθεί κατά πόσο η ανεργία έχει επιστρέψει σε ποσοστά μονοψήφια σε ετήσια βάση.
Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί πως για να υποχωρήσει η ανεργία κάτω από το 10% θα πρέπει να δημιουργηθούν επιπλέον 400.000 νέες θέσεις απασχόλησης, γεγονός εξαιρετικό δύσκολο στην παρούσα οικονομική και πολιτική συγκυρία.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο προεκλογικό πρόγραμμα ο ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει και το θέμα αυτό, σημειώνοντας ότι θα «ξεπαγώσει τις τριετίες», προφανώς πριν από την υποχώρηση της ανεργίας, όπως προϋποθέτει ο σχετικός μνημονιακός νόμος.
Στρέβλωση
Ο συγκεκριμένος νόμος – με τον οποίο μειώθηκαν οι κατώτατες αμοιβές το 2012 – προέβλεπε το πάγωμα των τριετιών για όσους δεν διέθεταν την αντίστοιχη προϋπηρεσία μέχρι τη 14η Φεβρουαρίου του 2012. Να σημειωθεί ότι σήμερα τα ποσοστά των τριετιών λαμβάνουν μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία (μία, δύο ή τρεις τριετίες) μέχρι το 2012.
Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μια στρέβλωση της αγοράς εργασίας, ως προς τις αμοιβές μετά το 2012. Σύμφωνα με αυτήν καταγράφεται μια άνιση μεταχείριση των εργαζομένων, κατ’ αρχάς εκείνων που απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη, καθώς δεν έχουν καμία εξέλιξη στον μισθό τους.
Επίσης η μη αναγνώριση προϋπηρεσίας δημιουργεί και μια άλλη στρέβλωση στην αγορά εργασίας, ότι κάποιοι νέοι που έχουν ενταχθεί στην αγορά εργασίας μετά τις 14/02/2012 δεν μπορούν την προϋπηρεσία τους αυτή να την αποζημιωθούν.
Η μη εξέλιξη των τριετιών δημιουργεί εργαζόμενους πολλών ταχυτήτων ως προς τις αμοιβές τους. Με δεδομένο ότι από την 1η Απριλίου ο νέος κατώτατος μισθός είναι 780 ευρώ, αυτό σημαίνει ότι οι απώλειες είναι 78 ευρώ τον μήνα για όσους έχουν μία τριετία, ανέρχονται στα 156 ευρώ για όσους έχουν δύο τριετίες και φτάνουν στα 234 ευρώ, σε μηνιαία βάση, για όσους έχουν συμπληρώσει τρεις τριετίες.
Πάντως, το «στοίχημα» της τετραετίας για τη βελτίωση των μισθών δεν «περνάει» μέσα από την αύξηση των κατώτατων αμοιβών, αλλά εξαρτάται από την «επιστροφή» των υπολοίπων αμοιβών, οι οποίες δεν βελτιώθηκαν τα τελευταία χρόνια, ούτε ακολούθησαν την πορεία αύξησης του κατώτατου μισθού.
Η επαναφορά των όλων μισθών προϋποθέτει την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις για επαναφορά και νομικού καθεστώτος που ίσχυε για τις συλλογικές συμβάσεις προς της οικονομικής κρίσης και της ισχύος των μνημονίων.
Κάτι τέτοιο θα σηματοδοτούσε την οριστική λήξη της δύσκολης αυτής περιόδου και θα έδινε το έναυσμα για ουσιαστικότερη βελτίωση των αμοιβών.
Καμία βελτίωση
Αρση των περιορισμών στις συμβάσεις σημαίνει επαναφορά της ευθύνης της διαμόρφωσης των κατώτατων αμοιβών στην υπογραφή Εθνικής Σύμβασης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Ερευνα του Ινστιτούτου εργασίας της ΓΣΕΕ δείχνει πως καμία βελτίωση δεν έχει επέλθει στους μέσους μισθούς, παρά τις αυξήσεις που δόθηκαν στις κατώτατες αμοιβές τα τελευταία χρόνια.
