Ο συνδυασμός της πανδημίας, του πολέμου της Ουκρανίας, της ενεργειακής κρίσης, της έκρηξης του πληθωρισμού και των γεωπολιτικών εντάσεων που σιγοβράζουν, περιορίζει τις βεβαιότητες σε έναν κόσμο που αναδιαμορφώνεται. Παρόμοιοι «σεισμοί» έλαβαν χώρα αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1944-46), κατά την περίοδο της πετρελαϊκής κρίσης (1971-73) και κατά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης (1989-92). Καθένας από αυτούς, εγκαινίασε αντίστοιχα μια νέα εποχή: τη μεταπολεμική έκρηξη (1944-71), την εποχή των συγκρούσεων (1971-89) και την εποχή των αγορών (1989-2019), και ίσως τώρα βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής. Για ορισμένους μία νέα γεωπολιτική παγκόσμια τάξη πραγμάτων έρχεται στο προσκήνιο. Ο πόλεμος της Ουκρανίας και ο κλιμακούμενος στρατηγικός ανταγωνισμός ΗΠΑ – Κίνας έχουν εμβαθύνει τον κατακερματισμό και την εμφάνιση ανταγωνιστικών γεωπολιτικών μπλοκ, ενώ η γεωπολιτική διαδραματίζει πλέον ισχυρότερο ρόλο στην οικονομία.
Η υπό διαμόρφωση νέα εποχή, βρίσκει την Ελλάδα να έχει βελτιώσει κάποιες από τις μεγάλες ανισορροπίες του παρελθόντος, προσπαθώντας μάλιστα να αναπτύξει και ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, με οδηγό τις νέες επενδύσεις.
Οι ροές κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης και των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ προσφέρουν εξάλλου ένα αναπτυξιακό μαξιλάρι ασφαλείας, ενώ δίνουν ένα παράθυρο ευκαιρίας ώστε η χώρα να καλύψει το επενδυτικό κενό των 94 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκε κατά τη 10ετή κρίση χρέους. Το ρεκόρ εικοσαετίας στις Αμεσες Ξένες Επενδύσεις και ο διπλασιασμός των εξαγωγών ως % του ΑΕΠ σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, αποτελούν καλούς οιωνούς.
Παράλληλα, αν ο εκλογικός κύκλος δεν μεταβάλει ουσιαστικά την οικονομική πολιτική, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 θεωρείται εφικτή. Η επίτευξη όμως μίνιμουμ συνεννόησης του πολιτικού συστήματος – που ούτως ή άλλως έχει τεράστιες ευθύνες για την τελευταία χρεοκοπία της χώρας – στην Αμυνα, στο Δημογραφικό, στην Παιδεία και στη Δικαιοσύνη, θα μπορούσε να περιορίσει τις πιθανότητες να δούμε ξανά σχεδόν 500.000, κυρίως νέους και μορφωμένους, Ελληνες να αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό…
