Στον σωστό δρόμο της οικονομικής ανάπτυξης βαδίζει η Ελλάδα, αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ Ματίας Κόρμαν. Η κυβέρνηση ωστόσο, τονίζει, πρέπει να συνεχίσει το φιλόδοξο μεταρρυθμιστικό της έργο, να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στα δημοσιονομικά και να δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις. Ο Κόρμαν μιλάει επίσης για τις παγκόσμιες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κλιματική αλλαγή και ο δημογραφικός κίνδυνος.
Πιστεύετε ότι η Ελλάδα έχει γυρίσει οριστικά σελίδα στην οικονομική και δημοσιονομική κρίση; Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για ανάπτυξη φέτος; Και για την υπόλοιπη ΕΕ;
«Η Ελλάδα βαδίζει προς τη σωστή κατεύθυνση και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απέφεραν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η χώρα εξασφάλισε ισχυρότερη ανάπτυξη, αύξησε την απασχόληση, μείωσε σημαντικά την ανεργία και το δημόσιο χρέος. Η εντυπωσιακή επιτυχία αντικατοπτρίζεται στην πρόσφατη αναβάθμιση της επενδυτικής βαθμίδας. Υπάρχουν ακόμη σημαντικές προκλήσεις. Το δημόσιο χρέος εξακολουθεί να είναι το δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των 38 χωρών του ΟΟΣΑ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι πιο ευάλωτη στην αύξηση των επιτοκίων και σε αλλαγές στις προσδοκίες των αγορών. Η κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει το φιλόδοξο μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα και να συμβάλει στην τόνωση περισσότερων επενδύσεων. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ 2,2% για το 2023 και αύξηση 1,9% το 2024. Αναμένουμε η Ελλάδα να έχει καλύτερες επιδόσεις από την ευρωζώνη συνολικά, για την οποία προβλέπουμε ανάπτυξη 0,6% το 2023 και 1,1% το 2024».
Πολλές χώρες πλήρωσαν βαρύ τίμημα από πυρκαγιές και πλημμύρες το περασμένο καλοκαίρι. Ποιες είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής για τις οικονομίες των χωρών του ΟΟΣΑ;
«Απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις που θα ασκήσουν περαιτέρω πίεση στα δημοσιονομικά και αξιόπιστα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις και να διασφαλίσουν ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι σύμφωνη με τα ρυθμιστικά πρότυπα. Η επερχόμενη συνάντηση υψηλού επιπέδου του ΟΟΣΑ, υπό την ηγεσία της ελληνίδας υπουργού Εσωτερικών Νίκης Κεραμέως, θα βοηθήσει σημαντικά στην καλύτερη προετοιμασία των χωρών. Στις 7-8 Δεκεμβρίου η Ομάδα Παγκόσμιας Στρατηγικής του ΟΟΣΑ θα συζητήσει το πώς οι καινοτόμες στρατηγικές μπορούν να βοηθήσουν τις χώρες να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και άλλες προκλήσεις την επόμενη δεκαετία».
Πιστεύετε ότι η Ελλάδα έχει ιδιαίτερους λόγους να ανησυχεί;
«Ως μεσογειακή χώρα με μεγάλη ακτογραμμή, η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι δασικές πυρκαγιές και οι πλημμύρες, έχουν γίνει σοβαρότερα και συχνότερα, το οποίο θα συνεχιστεί, και για αυτό πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στις υποδομές και στα μέτρα προστασίας».
Για πόσο καιρό βλέπετε ο πόλεμος στην Ουκρανία να έχει αντίκτυπο στις οικονομίες των δυτικών χωρών;
«Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας συνεχίζει να έχει παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες. Ανέβασε τις τιμές στην ενέργεια και στα τρόφιμα και επιδείνωσε τις πληθωριστικές πιέσεις σε μια εποχή που το κόστος διαβίωσης είχε ήδη αυξηθεί ραγδαία. Επίσης ενέτεινε τις γεωπολιτικές εντάσεις αλλά και τον κίνδυνο κατακερματισμού της εφοδιαστικής αλυσίδας. Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, ιδίως εξαιτίας των νέων πιέσεων στις αγορές ενέργειας και τροφίμων. Πρέπει να διασφαλίσουμε το συντομότερο δυνατό μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Το πρόγραμμα του ΟΟΣΑ για την Ουκρανία αναπτύχθηκε σε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση του Κιέβου και υποστηρίζει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανάκαμψης και μεταρρυθμίσεων».
Από ενεργειακής απόψεως, ο φετινός χειμώνας αναμένεται να είναι όπως ο περυσινός;
«Οι χώρες ξεπέρασαν επιτυχώς τα τεράστια προβλήματα στον τομέα της ενέργειας που δημιουργήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία διότι επένδυσαν στην παροχή ενέργειας από διαφορετικές πηγές. Η Ευρώπη οδεύει προς τον φετινό χειμώνα καλύτερα προετοιμασμένη. Οι τιμές της ενέργειας είναι κάτω από τις ανώτατες τιμές του 2022. Τούτου λεχθέντος, οι κίνδυνοι παραμένουν, διότι ορισμένες από τις ευνοϊκές συνθήκες που επέτρεψαν τη χαμηλότερη ζήτηση ενέργειας τον περασμένο χρόνο, όπως ο ήπιος χειμώνας στην Ευρώπη και η μικρότερη ζήτηση ενέργειας από την Κίνα, μπορεί να μην επαναληφθούν. Είναι συνεπώς σημαντικό οι κυβερνήσεις, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους να εξοικονομούν ενέργεια και να αναζητούν εναλλακτικές πηγές ενέργειας».
Ανησυχείτε για την Κίνα;
«Είναι αλήθεια ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας επιβραδύνεται. Τον Σεπτέμβριο εκτιμούσαμε ότι η ανάπτυξη θα έφθανε στο 5,1% του ΑΕΠ για φέτος και 4,6% για το 2024, χαμηλότερη από τις αντίστοιχες προβλέψεις μας τον περασμένο Ιούνιο. Ενδεχόμενη, μεγαλύτερη της αναμενομένης, επιβράδυνση της ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας θα αποτελούσε σοβαρό κίνδυνο για την παγκόσμια ανάπτυξη. Για να περιοριστεί αυτός ο κίνδυνος συστήνουμε η νομισματική πολιτική να παραμείνει αυστηρή έως ότου υπάρξουν σαφείς ενδείξεις ότι οι πληθωριστικές πιέσεις περιορίζονται, οι δημοσιονομικές πολιτικές να είναι προσαρμοσμένες ώστε να προστατεύουν τους μη έχοντες και η μακροοικονομική πολιτική να συνοδεύεται από προσπάθειες για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
Πώς ακριβώς κατορθώνετε να ισορροπείτε μεταξύ των συμφερόντων των διαφορετικών μελών του ΟΟΣΑ, σε καθημερινή βάση;
«Είμαστε ένας διεθνής οργανισμός προσηλωμένος στις αρχές της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, των αρχών της οικονομίας της αγοράς. Αποστολή μας είναι να συμβάλουμε στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ και πέραν αυτών. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν πολλές προκλήσεις οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόνον σε παγκόσμιο επίπεδο, γεγονός που σημαίνει ότι αναγκαστικά θα πρέπει να συνεργαζόμαστε με χώρες με διαφορετικές προοπτικές, πολιτικά και οικονομικά συστήματα και συμφέροντα. Είναι σημαντικό να διαθέτουμε αποτελεσματικά εργαλεία και διαδικασίες ώστε να προσπαθήσουμε να συγκεράσουμε όλες αυτές τις διαφορές, στο πλαίσιο της καλύτερης δυνατής συμφωνίας».
Το δημογραφικό πρόβλημα συχνά υποτιμάται. Ωστόσο στις μελέτες σας επισημαίνετε τον σχετικό κίνδυνο. Θα πρέπει οι κυβερνήσεις να καταβάλλουν περισσότερες προσπάθειες για την αντιμετώπισή του;
«Ναι. Διότι ένας πληθυσμός που γερνά έχει ως αποτέλεσμα να εργάζονται λιγότεροι άνθρωποι, και συνεπώς να συγκεντρώνονται λιγότερα έσοδα από φόρους και να υπάρχουν μεγαλύτερες ανάγκες δαπανών για την κάλυψη συντάξεων και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Η Ελλάδα αποτελεί εξαίρεση σε αυτό το σχήμα, καθώς οι μελλοντικές της δημοσιονομικές πιέσεις θα προκύψουν περισσότερο από υψηλότερα επιτόκια στο δημόσιο χρέος και λιγότερο από τις μεγαλύτερες συντάξεις και τις δαπάνες περίθαλψης. Προτεραιότητα στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος θα πρέπει να είναι η μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας και η εκπόνηση προγραμμάτων συνταξιοδότησης με στόχο την παράταση της εργασιακής ζωής σε συνάρτηση με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής».
