Η προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι πρώτον η αντιμετώπιση του πληθωρισμού, δεύτερον η αποφυγή μιας ύφεσης και κατ’ επέκταση η βιωσιμότητα της ανάπτυξης, και τρίτον η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, δηλώνει ο Χοακίν Αλμούνια.
Στη συνέντευξή του στο «Βήμα» ο πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης CEPS, που εδρεύσει στις Βρυξέλλες, και πρώην επίτροπος Οικονομικών αλλά και Ανταγωνισμού, μιλά επίσης για το μείζον ζήτημα της αντίδρασης της ΕΕ προς τις πράσινες επιδοτήσεις των ΗΠΑ, την ενιαία αγορά, ενώ υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό ότι η Ελλάδα έχει βελτιώσει τη φήμη της διεθνώς, συνιστώντας να παραμείνει στον δρόμο αυτόν. Προβλέπει μάλιστα ότι η επενδυτική βαθμίδα θα δοθεί στην Ελλάδα, ενώ στο μέτωπο των επενδύσεων σημειώνει ότι η χώρα μας αξίζει εμπιστοσύνη και επενδυτές που παίρνουν ρίσκα.
Οι επιδοτήσεις
«Υπάρχουν αμφίβολες προσδοκίες για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας εξαιτίας της αύξησης του κόστους της ενέργειας, του προστατευτισμού των ΗΠΑ και των κινεζικών στρατηγικών» σημειώνει από την αρχή της συζήτησής μας ο ισπανός οικονομολόγος και πολιτικός, στρεφόμενος προς το μείζον ζήτημα της ευρωπαϊκής αντίδρασης προς τις πράσινες επιδοτήσεις των ΗΠΑ.
Εμφανώς αντίθετος στη γαλλική και γερμανική θέση για πιο ευέλικτους κανόνες στις κρατικές επιδοτήσεις, δεν διστάζει να ασκήσει κριτική στον γάλλο επίτροπο. «Ο Μπρετόν αντί να προσπαθεί να περιορίσει τις στρεβλώσεις της ενιαίας αγοράς ηγείται στην προώθηση ενός πλαισίου πιο ευέλικτων κρατικών ενισχύσεων» λέει, προκρίνοντας τη θέση των τριών εκτελεστικών αντιπροέδρων της Κομισιόν, Βεστάγκερ, Ντομπρόβσκις και Τίμερμανς, οι οποίοι «προειδοποίησαν για τον κίνδυνο της υπερβολικής ευελιξίας στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Ανησυχώ διότι για την ενιαία αγορά είναι ρίσκο να εισαχθούν περισσότερες στρεβλώσεις από αυτές που ήδη έχουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι δεν έχουμε ενιαία αγορά στην ενέργεια, δεν έχουμε Ενωση κεφαλαίων, δεν έχουμε ενιαία αγορά τηλεπικοινωνιών ούτε στις τεχνολογίες γύρω από τις ψηφιακές αγορές. Η περίοδος είναι δύσκολη για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς και απαιτεί λιγότερα εσωτερικά εμπόδια και στρεβλώσεις. Σχεδόν 80% των δύο προηγούμενων προσωρινών πλαισίων κρατικών ενισχύσεων απορρίφθηκαν από Γερμανία και Γαλλία. Τι θα κάνουν οι χώρες με μικρότερη δημοσιονομική ικανότητα» τόνισε, θέτοντας ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα και τη χώρα μας.
«Δίνουμε ήδη αρκετή στήριξη σε πολλούς τομείς. Πρέπει να διατηρήσουμε κανάλια αλληλεγγύης στην ενιαία αγορά με πολιτικές συνοχής. Η κατάσταση είναι διαφορετική σήμερα και πρέπει να δούμε πώς θα αποφύγουμε τον κατακερματισμό, τις στρεβλώσεις και να υπάρξουν εργαλεία ανακατανομής προκειμένου να αποφύγουμε τις μεγάλες αποκλίσεις».
Στο σχετικό με το ζήτημα αυτό θέμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Κυριαρχίας, ένα ταμείο το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει τις χώρες με μικρότερη δημοσιονομική ικανότητα, ο κ. Αλμούνια εκτιμά ότι η Γερμανία και ορισμένες άλλες χώρες δεν είναι έτοιμες να επαναλάβουν την εμπειρία του NextGenerationEU.
«Το Ταμείο Κυριαρχίας χρειάζεται ευρωπαϊκούς πόρους. Υπάρχει ο κίνδυνος να ανακοινωθεί χωρίς να οριστεί πώς θα χρηματοδοτείται» τονίζει, προειδοποιώντας ότι «δεν πρέπει να μετακινηθούν πόροι από άλλα προγράμματα, οι συνέπειες θα είναι αρνητικές. Τα επιπλέον κονδύλια μπορεί να προέλθουν από κοινό δανεισμό. Χωρίς αλληλεγγύη η ενιαία αγορά ωφελεί τις μεγαλύτερες χώρες».
Ο προστατευτισμός
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί ο προστατευτισμός των ΗΠΑ, τον ρωτάμε. «Δεν μπορούμε να αποφασίσουμε να εμπλακούμε σε διαμάχη με τις ΗΠΑ. Πρέπει να διαπραγματευτούμε, να κάνουμε συμφωνίες προς όφελος μιας νέας διεθνούς οικονομικής τάξης, να αποφύγουμε τον προστατευτισμό και άλλα μοντέλα με μεγάλο προσανατολισμό στις κρατικές ενισχύσεις, όπως είναι το κινεζικό. Πρέπει να στηρίξουμε το δικό μας μοντέλο, που περιλαμβάνει ανοιχτές οικονομίες, συντονισμό, συνεργασία, διαπραγματεύσεις, συμφωνίες».
Αισιοδοξία
Πώς εκτιμά την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας; «Ως φαίνεται, θα αποφύγουμε την ύφεση, υπάρχει μεγαλύτερη αισιοδοξία σε σχέση με την περασμένη χρονιά, διότι μετριάσαμε τις τιμές ενέργειας, λάβαμε αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε τον πληθωρισμό και την αύξηση του κόστους παραγωγής, επιπλέον η Κίνα «άνοιξε», οι ΗΠΑ δεν θα έχουν ύφεση, όλα τα στοιχεία είναι πιο ευνοϊκά» δηλώνει. «Αν ο πληθωρισμός μετριαστεί σταδιακά μπορούμε να αποφύγουμε την ύφεση και να ανοίξουμε την πόρτα στην ανάκαμψη το 2023. Βέβαια δεν ξέρουμε τι θα γίνει με τον πόλεμο» σημειώνει για τον κρίσιμο αυτό παράγοντα.
Τον ρωτάμε για τη δημοσιονομική κατάσταση. «Χάρη στην περίοδο χαμηλών επιτοκίων το κόστος εξυπηρέτησης χρέους έχει μειωθεί. Ακόμη και τώρα που έχουν αυξηθεί τα επιτόκια τα σπρεντ δεν είναι υψηλά. Παράλληλα οι αγορές δεν φαίνονται νευρικές όσον αφορά τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους. Παρ’ όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρέπει να δίνουμε προσοχή στη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, αλλά δεν υπάρχει ανησυχία. Η προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή οικονομία είναι πρώτον η αντιμετώπιση του πληθωρισμού, δεύτερον η αποφυγή μιας ύφεσης και κατ’ επέκταση η βιωσιμότητα της ανάπτυξης, και τρίτον η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών» λέει.
Η κρίσιμη παράμετρος
Ειδικότερα για την Ελλάδα σημειώνει ότι «χάρη στη συμφωνία για το χρέος το κόστος εξυπηρέτησης χρέους είναι διαχειρίσιμο για την Ελλάδα». Τον ρωτάμε για την επενδυτική βαθμίδα. «Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία σε σχέση με την επενδυτική βαθμίδα είναι η φήμη. Τώρα η Ελλάδα έχει βελτιώσει τη φήμη της και αυτό είναι πιο σημαντικό. Η επενδυτική βαθμίδα θα έρθει στην Ελλάδα διότι η θέση του δημοσίου χρέους είναι συμπαγής για αρκετά χρόνια» προβλέπει, προειδοποιώντας, όμως, για την κρίσιμη παράμετρο της προσέλκυσης επενδυτών. «Ακόμη και με επενδυτική βαθμίδα οι επενδυτές για πολλούς λόγους διστάζουν να επενδύσουν, και αυτή την εποχή το διεθνές περιβάλλον είναι δύσκολο. Η Ελλάδα αξίζει εμπιστοσύνη και επενδυτές που παίρνουν ρίσκα».
Και μια τελευταία ερώτηση
Ρωτήσαμε τον Χοακίν Αλμούνια για τα επικείμενα σχέδια της Κομισιόν να διευρύνει το εύρος εφαρμογής της ενιαίας αγοράς. «Είναι θετικό βήμα η διεύρυνση σε άλλους κλάδους της ενιαίας αγοράς, κάτι που συζητούσα ως επίτροπος Ανταγωνισμού. Χρειάζεται ενιαία αγορά τηλεπικοινωνιών, χρειάζεται να εμβαθύνουμε την ενιαία αγορά στις αγορές που συνδέονται με το Διαδίκτυο, τόσο το δίκτυο αυτό καθαυτό όσο και το περιεχόμενο. Δεν έχουμε Ενωση κεφαλαίων και χρειαζόμαστε τεράστιες επενδύσεις για την ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση. Χρειαζόμαστε περισσότερη ενιαία αγορά» τονίζει.