Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες εταιρείες παγκοσμίως χρησιμοποιούν ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία για συναλλακτικούς και επενδυτικούς σκοπούς. Και ενώ η χρήση κρυπτονομισμάτων για τη διεξαγωγή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων παρουσιάζει πληθώρα ευκαιριών και προκλήσεων, ταυτόχρονα προϋποθέτει για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να την αξιοποιήσουν δύο πράγματα: τη σαφή κατανόηση του λόγου για τον οποίο αναλαμβάνουν την εν λόγω δράση και τη διαμόρφωση ενός σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν.
Κρυπτονόμισμα και χρηματοοικονομική αναφορά
Οι σχετικές υποχρεώσεις αναμένεται να αυξηθούν στο προσεχές μέλλον, η τήρηση των οποίων θα βασίζεται στη συλλογή, τη διαχείριση και την επεξεργασία των δεδομένων που προκύπτουν από τις σχετικές συναλλαγές. Παράλληλα, οι ρυθμιστικές αρχές τα τελευταία χρόνια αγωνίζονται να θεσμοθετήσουν κανονισμούς για τις συναλλαγές με κρυπτονομίσματα για διάφορους λόγους: πρώτον, πρόκειται για έναν νέο και σύνθετο τομέα που εξελίσσεται γρήγορα. Επιπλέον, δεν υπάρχει σαφής συναίνεση σχετικά με τον τρόπο αντίληψης και παρουσίασης των «κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων». Για παράδειγμα σε χώρες όπως οι ΗΠΑ τα κρυπτονομίσματα αντιμετωπίζονταν λογιστικά ως περιουσιακά στοιχεία ενώ σε άλλες ως συνάλλαγμα. Επίσης, το κρυπτονόμισμα είναι ένας πολύ ευρύς όρος εννοιών που περιλαμβάνει τη δικτύωση υπολογιστών και τις συμβάσεις ανοικτού κώδικα και η χρήση του προϋποθέτει την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και ασφάλειας που απαιτείται για να συναλλαχθεί κάποιος οικονομικά. Μέχρι σήμερα τέτοιου είδους παράγοντες δημιουργούσαν εμπόδια στον προσδιορισμό του τι ακριβώς πρέπει να ρυθμιστεί, διότι η ταχύτητα της εξέλιξης είναι τέτοια ώστε τα κρυπτονομίσματα, η κατανόησή τους και η απαιτούμενη τεχνολογία αλλάζουν σε πολύ γρήγορο βαθμό και οι σημερινές έννοιες κρυπτογράφησης και συναλλαγής είναι πολύ διαφορετικές από τις χθεσινές. Πώς ρυθμίζεται ένας κινούμενος στόχος;
Οι ρυθμιστικές αρχές έχουν συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει πλέον ένα μεγάλο φορολογικό κενό, όχι μόνο από τις συναλλαγές που γίνονται μέχρι σήμερα αλλά και από την πιθανότητα ραγδαίας διεύρυνσής τους. Καθώς το κενό αυτό είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί, η λύση που φαίνεται ότι προκρίνεται είναι η δημιουργία υποχρεώσεων υποβολής σχετικής πληροφόρησης από τρίτους (επιχειρήσεις) αφού καθίσταται σαφές ότι το πλαίσιο παροχής πληροφόρησης των παραδοσιακών πιστωτικών ιδρυμάτων δεν επαρκεί.
Ενέργειες για θεσμοθέτηση
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, μετά από χρόνια απραγίας, υπάρχει πλέον ιδιαίτερη κινητικότητα: το Κογκρέσο έχει πλέον στη διάθεσή του ένα νομοθετικό σχέδιο που θα δώσει τη δύναμη στις ρυθμιστικές αρχές να επιβλέπουν την αμερικανική κρυπτοαγορά. Στο ίδιο πνεύμα, πριν από λίγες ημέρες αξιωματούχοι της ΕΕ και τα κράτη-μέλη εξασφάλισαν μια συμφωνία σχετικά με τη δημιουργία του πρώτου ρυθμιστικού πλαισίου για την «κρυπτοβιομηχανία». Οι νέοι κανόνες, που αναμένονται να τεθούν σε ισχύ από το 2024, έρχονται σε μια δύσκολη στιγμή για τα κρυπτονομίσματα, με το bitcoin να αντιμετωπίζει ένα από τα χειρότερα τρίμηνά του την τελευταία δεκαετία, αποτελούν δε την πρώτη προσπάθεια για τη ρύθμιση της σχετικής αγοράς στην ΕΕ και αναμένεται να δυσκολέψουν την ζωή πολλών συναλλασσομένων.
Σε αυτό το περιβάλλον και ενώ η χρήση του ψηφιακού χρήματος για τη διεξαγωγή συναλλαγών και δραστηριοτήτων παρουσιάζει πληθώρα ευκαιριών, αναδεικνύεται περισσότερο από ποτέ η ανάγκη προσεκτικού σχεδιασμού για όσους θέλουν να αξιοποιήσουν τις νέες ευκαιρίες που προσφέρει ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος των κρυπτονομισμάτων.
Ο κ. Δημήτρης Κατσιμπόκης είναι Partner, Assurance Leader της Deloitte.
