Η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί στο ακέραιο τις απόψεις της για τις ελληνικές οικονομικές εξελίξεις. Για τον διοικητή της, Γιάννη Στουρνάρα, οι θεομηνίες του καλοκαιριού δεν αναμένεται να επηρεάσουν ουσιαστικά τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Οπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, οι επενδύσεις που θα προωθηθούν για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πλημμύρες θα ισοφαρίσουν την απώλεια της γεωργικής παραγωγής, η οποία προσωρινά θα καλυφθεί από εισαγωγές, ενώ και οι δημοσιονομικοί στόχοι παραμένουν εφικτοί λόγω της καλύτερης πορείας των δημοσίων εσόδων και της μεταφοράς πόρων από την ΕΕ.
Ιδιωτικώς ο κ. Στουρνάρας σημειώνει επίσης ότι οι πολιτικές αλλαγές στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν επιδρούν επί του παρόντος τουλάχιστον στο σώμα της οικονομίας, ούτε ανατρέπουν τον προγραμματισμό της κυβέρνησης, ούτε επηρεάζουν τους στόχους της οικονομικής πολιτικής.
Εξωτερικοί κίνδυνοι
Αντιθέτως, οι προερχόμενοι από την Ευρώπη κίνδυνοι αυξάνονται σημαντικά εξαιτίας κυρίως του κλίματος στασιμότητας που διαμορφώνεται στη Γηραιά Ηπειρο. Οσο για την επίπτωση της συνεχούς ανόδου των επιτοκίων, δηλώνει ότι είναι προϋπολογισμένη και επιπλέον σημειώνει ότι βρίσκεται στο τέλος της. Εκτιμά ότι δεν θα υπάρξει συνέχεια και το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα σταθεροποιηθεί στα επίπεδα του 4% μέχρι η υποχώρηση των πληθωριστικών να πιστοποιηθεί και να ακολουθήσει η αντίστροφη πορεία.
Ελληνοτουρκικά
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο κ. Στουρνάρας αξιολογεί απολύτως θετική για την ελληνική οικονομία τη μέχρι τώρα καλή πορεία των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. «Αυτές οι εξελίξεις και το κλίμα προσέγγισης, χωρίς εντάσεις στον αέρα, στην ξηρά και στη θάλασσα, είναι σημαντικό νέο για μένα που δεν έχει αποτιμηθεί» σημειώνει χαρακτηριστικά προσθέτοντας ότι διατηρούμενη και επαυξανόμενη η ελληνοτουρκική προσέγγιση «μπορεί να ανοίξει δρόμους οικονομικής συνεργασίας με αμοιβαίως θετικά αποτελέσματα».
Ουσιαστικά ο κ. Στουρνάρας βάζει μια καινούργια παράμετρο στην εξίσωση της ελληνικής οικονομίας που δεν υπήρχε, ή καλύτερα λειτουργούσε επιβραδυντικά και από άποψη κλίματος και από άποψη κόστους, υπερδαπανών όπως απαιτούσε η διαρκής έξοδος πολεμικών αεροσκαφών και πλοίων στο Αιγαίο για την αναχαίτιση προκλητικών ενεργειών. Ηδη ζούμε περίπου επτά μήνες χωρίς παραβιάσεις, σε καθεστώς ήρεμων νερών και οι προοπτικές φαντάζουν ευοίωνες. Πολύ περισσότερο αν επιβεβαιωθεί στον χρόνο το καλό κλίμα και οι επαφές διευρύνουν τις ζώνες οικονομικής συνεργασίας, όπως υπαινίσσεται ο κ. Στουρνάρας, που δηλώνει ότι δεν έχει αποτιμηθεί η αξία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης.
Εργασιακά
Επιπλέον, ο κ. Στουρνάρας θεωρεί πολύ σημαντική την αλλαγή που επέφερε με τον προσφάτως ψηφισθέντα νόμο για τα εργασιακά ο Αδωνις Γεωργιάδης. Κατ’ αυτόν, τα στοιχεία ευελιξίας που εισήγαγε θα ευνοήσουν την παραγωγή, θα λύσουν προβλήματα του εμπορίου και της βιομηχανίας και θα συμβάλουν τόσο στη μείωση της ανεργίας όσο και στην αύξηση των εισοδημάτων.
Ενίσχυση ανταγωνισμού στις τράπεζες
Επιπροσθέτως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος εκθειάζει τις πρωτοβουλίες του υπουργού Οικονομικών κ. Κ. Χατζηδάκη για ενίσχυση του ανταγωνισμού στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Ιδιαιτέρως η πρόβλεψη να ενταχθούν στον Ηρακλή 3 και οι μη συστημικές τράπεζες εκτιμά ότι αποκαθιστά τους όρους ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων και μικρών τραπεζών. Ακόμη και η πρόβλεψη για δυνατότητα αδειοδότησης από την Τράπεζα της Ελλάδος και άλλων ιδρυμάτων που θέλουν να χορηγούν δάνεια χωρίς να ζητούν καταθέσεις είναι σημαντική και προς τη σωστή κατεύθυνση.
Οι μικρομεσαίες
Τέλος, ο κ. Στουρνάρας αποδίδει εξαιρετική σημασία στην εξυγίανση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην κατά το δυνατόν ταχύτερη ενσωμάτωση στο πιστωτικό σύστημα. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί. Στην Ελλάδα το 2022 λειτουργούσαν 731.829 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και απασχολούσαν το 83,5% των εργαζομένων, περίπου 2,2 εκατ. άτομα και παρήγαγαν το 57% της εγχώριας προστιθέμενης αξίας που αναλογεί σε 34.8 δισ. ευρώ. Η βαρύτητά τους στην οικονομία και στην κοινωνία είναι προφανής κατά τον κ. Στουρνάρα.
Εξειδικεύοντας τα στοιχεία φανερώνεται ότι το 94,5% αυτών είναι πολύ μικρές, απασχολούν λιγότερους από δέκα εργαζομένους, απασχολούν το 55,8% του συνόλου των εργαζομένων στη χώρα και παράγουν το 30,6% της προστιθέμενης αξίας. Οι προηγούμενες κρίσεις, τόσο η υγειονομική όσο και η ενεργειακή μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δυσκόλεψαν τη θέση. Κατά τη μεταπανδημική έκρηξη δυσκολεύτηκαν να βρουν εργαζομένους και αργότερα το πληθωριστικό κύμα και η άνοδος των επιτοκίων δεν επέτρεψαν την ταχεία προσαρμογή τους. Πολύ περισσότερο όταν κατά βάση δεν βρίσκουν ανοιχτές τις πόρτες των τραπεζών, το φορολογικό βάρος είναι μεγάλο και οι εμπορικές αλυσίδες τις αντιμετωπίζουν ως παραπαίδια καθυστερώντας τις πληρωμές επί μήνες.
Ταμείο αρωγής
Ο κ. Στουρνάρας παρουσιάζοντας το εύρος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων θέτει ευθέως θέμα ενίσχυσής τους. Μιλά για τη δημιουργία ενός ταμείου αρωγής από την Ευρώπη και διευκολύνσεις για τη συμμετοχή τους τόσο στο Ταμείο Ανάκαμψης όσο και στην άντληση επενδυτικών πόρων από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, ώστε να εκσυγχρονιστούν και να διαδραματίσουν τον ρόλο που η συμμετοχή τους στην ελληνική οικονομία δηλώνει. Οι αριθμοί από μόνοι τους μιλούν…
