Εκρηξη συνταξιοδοτήσεων αναμένει η κυβέρνηση τα επόμενα χρόνια καθώς τα σενάρια για αύξηση των ορίων εξόδου προς τη σύνταξη οδηγούν περισσότερους ασφαλισμένους προς την… αίτηση συνταξιοδότησης.
Οι επιπτώσεις του οξυμένου δημογραφικού προβλήματος επαναφέρουν στο τραπέζι το ενδεχόμενο αύξησης των γενικών ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης μετά το 2027, γεγονός που ωθεί όσους έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν. Ταυτοχρόνως, την έξοδο επιτείνει η δυνατότητα που παρέχεται – πλέον – σε συνταξιούχους να συνεχίσουν να εργάζονται, χωρίς να χάνουν μέρος της σύνταξής τους.
Εως 250.000 οι αιτήσεις για σύνταξη το 2024
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία του ΕΦΚΑ, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης κατά το πρώτο εξάμηνο πλησίασαν τις 100.000, ενώ εκτιμάται ότι στο τέλος του έτους ενδέχεται να φθάσουν τις 230.00 έως 250.000. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης ανήλθαν στις 99.434 κατά το πρώτο εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς, ενδεικτικό της αύξησης που διαπιστώνεται εντός του 2024.
Η Εκθεση Ατλας για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου δείχνει ότι σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα, όταν είχαν υποβληθεί 94.851, καταγράφεται αύξηση 4.583 αιτήσεων φέτος (ποσοστό 4,6%).
Στην αυξητική τάση σημαντικό ρόλο έχει το δημογραφικό πρόβλημα που δημιουργεί μια διαρκή αμφιβολία γύρω από την πιθανή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει πως ο επόμενος έλεγχος για το ασφαλιστικό σύστημα θα πραγματοποιηθεί, όπως είναι προγραμματισμένο, το 2027, εν τούτοις το κλίμα ενδεχόμενης αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας παραμένει.
Εκθέσεις που έχουν έλθει στη δημοσιότητα γύρω από τις επιπτώσεις του δημογραφικού προβλήματος επαναφέρουν στο τραπέζι και στον δημόσιο διάλογο μέτρα όπως είναι η αύξηση του γενικού ορίου συνταξιοδότησης, η παράταση του εργασιακού – ασφαλιστικού βίου και η μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης. Η κυβέρνηση «δεσμεύεται» – ως προς αυτά – μόνο για το διάστημα μέχρι το 2027. Οι δηλώσεις αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν αλλαγές μετά το συγκεκριμένο έτος.
Η αναλογιστική μελέτη – Τα σενάρια για τα ηλικιακά όρια
Τα εφιαλτικά μέτρα για το Ασφαλιστικό επανήλθαν στην επικαιρότητα με την αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία χρησιμοποιήθηκε στην αντίστοιχη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έκθεση κατ’ ουσίαν έθεσε επί τάπητος τις δυσοίωνες δημογραφικές εξελίξεις και τις επιπτώσεις τους. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής σε συνδυασμό βέβαια με τις περιορισμένες γεννήσεις και τη γήρανση του πληθυσμού έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης. Η έκθεση αναφέρει για τη χώρα μας το ενδεχόμενο η θεσμοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης να αυξηθεί στα 67,5 έτη από τα 62 έτη που είναι σήμερα – με 40 έτη ασφάλισης.
Στο μεσοδιάστημα και μέχρι το 2030 προτείνεται η αύξηση του σημερινού ορίου του 62ου έτους της ηλικίας με 40 χρόνια ασφάλισης στα 63,5 έτη. Ταυτοχρόνως το γενικό όριο ηλικίας, που σήμερα είναι στα 67 έτη, ενδέχεται να φθάσει στα 68,5 έτη το 2030 και τα 72,5 έτη το 2070.
Δύο ακόμη λόγοι
Οπως είναι φυσικό, τα σενάρια αυτά δημιουργούν τάσεις φυγής στους ασφαλισμένους που έχουν τη δυνατότητα αποχώρησης. Πέραν τούτου, στην αύξηση των αιτήσεων συμβάλλουν δύο επιπλέον λόγοι:
- Πρώτον: Η δυνατότητα συνταξιοδότησης και ταυτόχρονης εργασίας όσων έχουν θεμελιώσει προϋποθέσεις πρόωρης συνταξιοδότησης, όπως γονείς με παιδιά, αναγνώριση προϋπηρεσίας, είτε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, οι οποίοι μπορούν να παραμείνουν στο Δημόσιο ή στις ΔΕΚΟ, μπαίνοντας όμως στο πρώτο εισαγωγικό κλιμάκιο. Σε αυτή την περίπτωση ένας συνταξιούχος θα λαμβάνει πλήρως τη σύνταξη που του αναλογεί με τα χρόνια προϋπηρεσίας. Ταυτόχρονα θα μπορεί να εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνοντας μισθό με ένσημα, τα οποία κάποια στιγμή θα αυξήσουν το συνταξιοδοτικό εισόδημα.
- Δεύτερον: Οι αυξήσεις που δόθηκαν στις συντάξεις τα δύο τελευταία χρόνια, οι οποίες υπερβαίνουν το 17%.
