Ανάπτυξη της οικονομίας κατά 1,8% και πρωτογενές πλεόνασμα κατά 0,7% του ΑΕΠ μετά από τρία συναπτά έτη πρωτογενών ελλειμμάτων λόγω των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού προβλέπει μεταξύ άλλων το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού για το 2023 που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές της εβδομάδας.

Σημαντική είναι η πρόβλεψη για μείωση στο μισό του ρυθμού αύξησης του πληθωρισμού στο 5% από 9,7% φέτος αλλά και η πλήρης εφαρμογή και αναλυτική αναφορά στα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της 86ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.

Τα μέτρα

Τα δημοσιονομικά μέτρα που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2023 και αφορούν φοροελαφρύνσεις, αυξήσεις σε συντάξεις, παροχές, παρεμβάσεις μόνιμου χαρακτήρα και άλλες, όπως είχαν εξαγγελθεί από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ, ανέρχονται σε 4,2 δισ. ευρώ. Επιπλέον, προβλέπεται άλλο 1 δισ. ευρώ για πρόσθετες  αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.

Πάντως, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι η ενεργειακή κρίση και οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία θα συνεχίσουν αναπόφευκτα να επιδρούν στην ελληνική οικονομία τόσο μέσω των καναλιών του πληθωρισμού και της αβεβαιότητας όσο και μέσω της επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην ευρωζώνη οριακά πάνω από το επίπεδο της στασιμότητας.

Η ισορροπία

Ο προϋπολογισμός του 2023 είναι ο πρώτος κρατικός προϋπολογισμός τα τελευταία δώδεκα έτη που καταρτίζεται εκτός του πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας. Το γεγονός αυτό, όπως επισημαίνουν τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης, «καταδεικνύει την εθνική ευθύνη απέναντι στις θυσίες των πολιτών τα τελευταία δώδεκα έτη, αλλά και στη νέα γενιά, να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, βασιζόμενοι σε ίδιες δυνάμεις, ακόμη και σε περιόδους αντίξοων διεθνών συγκυριών, όπως αυτή που διανύουμε». Επιπλέον, για το έτος 2023 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,6 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 440 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,7 δισ. ευρώ.

Αυξημένα έσοδα

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 62,14 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,78 δισ. ευρώ ή 3,0%, έναντι του 2022.

Το σύνολο των φόρων που προβλέπει να εισπράξει το υπουργείο Οικονομικών το 2023 ανέρχονται σε 56,75 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 1,83 δισ. ευρώ ή 3,3% έναντι του 2022, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις.

Οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 32,50  δισ. ευρώ εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 972 εκατ. ευρώ ή 3,1%, έναντι του 2022. Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 22,20 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 789 εκατ. ευρώ έναντι του 2022, ενώ από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης καυσίμων, τσιγάρων και ποτών το κράτος εκτιμά ότι θα εισπράξει το επόμενο έτος 7,12 δισ. ευρώ (μόλις 41 εκατ. ευρώ υψηλότερα από εφέτος).

Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 424 εκατ. ευρώ, μη παρουσιάζοντας απόκλιση έναντι του 2022, ενώ τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας (απαρτίζονται κυρίως από τον ΕΝΦΙΑ), αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2.380 εκατ. ευρώ, αμετάβλητα σε σύγκριση με φέτος. Από τους λοιπούς φόρους παραγωγής προβλέπονται έσοδα ύψους 1,07 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 132 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του 2022, κυρίως λόγω του μειωμένου μερίσματος από την ΤτΕ κατά 141 εκατ. ευρώ.

Εισοδήματα

Ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία για τους φόρους εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων καθώς προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ποσό των 17,77 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 916 εκατ. ευρώ ή 5,4% έναντι του 2022.

Ειδικότερα ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,32 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 167 εκατ. ευρώ έναντι του 2022, παρά τη μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους συνταξιούχους και τους δημοσίους υπαλλήλους, και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 695 εκατ. ευρώ έναντι του 2022 και να διαμορφωθεί στα 5,09 δισ. ευρώ.

Οσον αφορά τους φόρους κεφαλαίου αναμένεται να ανέλθουν σε 226 εκατ. ευρώ (στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2022), ενώ τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,37 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 77 εκατ. ευρώ έναντι του 2022.

Οι επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 6,11 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 117 εκατ. ευρώ έναντι του 2022, ενώ τα έσοδα Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων θα διαμορφωθούν σε 4,56 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 134 εκατ. ευρώ έναντι του 2022 και τα έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε 3,66 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 846 εκατ. ευρώ έναντι του 2022.

Οι μειώσεις

Πακέτο φοροελαφρύνσεων 2,42 δισ. ευρώ περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός του 2023. Μεταξύ των μέτρων που περιλαμβάνει το εν λόγω πακέτο είναι οι μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές, η μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η επέκταση του μειωμένου ΦΠΑ σε υπηρεσίες αλλά και διευκολύνσεις στην αγορά ακινήτων. Ειδικότερα, προβλέπεται η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλα τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2023 χωρίς εξαιρέσεις με το συγκεκριμένο μέτρο να οδηγεί σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος 1,2 εκατομμυρίων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, 500.000 δημοσίων υπαλλήλων και 1.000.000 συνταξιούχων. Παράλληλα, διατηρείται σε μόνιμη βάση η μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, ενώ καταργείται και η ειδική εισφορά 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.

Την ίδια στιγμή επεκτείνεται ο μειωμένος ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού, στον κινηματογράφο και στο τουριστικό πακέτο, έως τον Ιούνιο του 2023, ενώ παρατείνεται για δύο χρόνια, έως τις 31.12.2024, η αναστολή ΦΠΑ 24% στα νεόδμητα ακίνητα και αναστέλλεται για δύο χρόνια του φόρου υπεραξίας, έως τις 31.12.2024.

Επιδοτήσεις €435 εκατ. για τα τιμολόγια ρεύματος τον Δεκέμβριο

Στα 435 εκατ. ευρώ ανέρχεται το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης για το τιμολόγια ρεύματος τον Δεκέμβριο. Οσο για το φυσικό αέριο, η οριζόντια επιδότηση από τη ΔΕΠΑ θα είναι 15 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα. Ειδικότερα, για τις κατοικίες η κλιμακωτή επιδότηση για τον Δεκέμβριο διαμορφώνεται ως εξής:
l Εως 500 KWh (κιλοβατώρες) στα 22,1 λεπτά/KWh.
l Από 501-1.000 kWh στα 17,1 λεπτά/KWh.
l

Πάνω από 1.001 KWh στα 8,1 λεπτά/KWh.
Στα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο η επιδότηση ανέρχεται στα 26,9 λεπτά/KWh.
Για τους εμπορικούς καταναλωτές με παροχή ισχύος έως 35 KVa και κατανάλωση έως τις 2.000 KWh, η επιδότηση ανέρχεται στα 183 ευρώ/ΜWh. Για όσους ξεπερνούν τις 2.000 KWh αλλά και τα υπόλοιπα μη οικιακά τιμολόγια η επιδότηση ανέρχεται σε 34 ευρώ/MWh. Για τους αγρότες, η επιδότηση είναι στα 221 ευρώ/MWh.