Κακά τα ψέματα, σε θέματα επιχειρηματικής καινοτομίας και επενδύσεων οι Αμερικανοί προηγούνται παγίως και συστηματικά των Ευρωπαίων. Και όμως, σε ό,τι αφορά τα funds που χρηματοδοτούν σε περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις, βρίσκονται έτη φωτός πίσω! Υστερούν ακόμα και έναντι των Κινέζων. Τα στοιχεία της εδρεύουσας στο Σικάγο εταιρείας χρηματοοικονομικών συμβούλων και διαχείρισης επενδύσεων Morningstar Inc. δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους μόνο 32 δισ. δολάρια εισέρρευσαν σε πράσινα επενδυτικά funds στις ΗΠΑ, ενώ στην Ευρώπη εισέρρευσαν περί τα 447 δισ. δολάρια. Ακόμα και στην κατά κανόνα αδιάφορη περί τα περιβαλλοντικά Κίνα, 44 δισ. δολάρια τοποθετήθηκαν σε funds που επενδύουν με γνώμονα το περιβάλλον.
«Είναι σαφές ότι σε ό,τι αφορά τις φιλικές για το περιβάλλον επενδύσεις οι ΗΠΑ βρίσκονται πολύ πίσω από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές τους. Συμμετέχουν μόλις στο 6% των επενδύσεων στον τομέα αυτόν παγκοσμίως, ποσοστό ασήμαντο με δεδομένα τα συνολικά μεγέθη των κεφαλαιαγορών της χώρας» σημειώνει η Χόρτενς Μπάιοϊ, διευθύντρια στο τμήμα ερευνών βιωσιμότητας της Morningstar. Η αμερικανίδα μάνατζερ πρόσθεσε πάντως ότι η εικόνα που σκιαγραφούν τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2023 – οι ευρωπαϊκές επενδύσεις εμφανίζονται δεκατετραπλάσιες των αμερικανικών – είναι σε έναν μεγάλο βαθμό συγκυριακή.
«Ενας μείζων λόγος για την κακή αυτή απόδοση είναι ότι τα περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια έχουν κατευθυνθεί σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας, σε κλάδους δηλαδή της αμερικανικής κεφαλαιαγοράς που έχουν πληγεί ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια από την αύξηση των επιτοκίων» εξήγησε η Μπάιοϊ.
Ρυθμιστικό πλαίσιο και κίνητρα
Αντίθετα, τα ευρωπαϊκά «κλιματικά ταμεία» προσελκύουν όλο και περισσότερους επενδυτές. «Αυξάνονται και πληθύνονται όσοι επιλέγουν για το χαρτοφυλάκιό τους μετοχές εταιρειών που λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τους την κλιματική κρίση προτού χαράξουν και υλοποιήσουν τις επιχειρηματικές τους στρατηγικές, ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένες για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών επιπέδων άνθρακα» σημειώνει χαρακτηριστικά η αμερικανίδα οικονομολόγος. Η Μπάιοϊ υπογραμμίζει ότι πρωταρχικό ρόλο για την περιβαλλοντικά υπευθυνότερη συμπεριφορά των ευρωπαίων επενδυτών διαδραματίζει και το ρυθμιστικό πλαίσιο.
Οι στόχοι που έθεσε το 2021 η ΕΕ (COP21) για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 7% ετησίως και απώτερο στόχο τη συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου.
Πρόκειται για ρυθμίσεις που ευθυγραμμίζονται με τη Διάσκεψη του Παρισιού για το Κλίμα το 2015, την οποία ως γνωστόν συστηματικά χλεύασε η διακυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ.
Το ενδιαφέρον για πράσινες επενδύσεις προσελκύει όμως και η Κίνα μετά τη δέσμευσή της να φτάσει στις μέγιστες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το έτος 2030 και στη συνέχεια να ξεκινήσει μια προσπάθεια μείωσής τους μέχρι να επιτευχθεί η πολυπόθητη «ουδετερότητα» το έτος 2060.
Στο πλαίσιο αυτό η κεντρική κυβέρνηση και οι περιφερειακές αρχές της Κίνας έχουν υιοθετήσει κίνητρα και χρηματικές ανταμοιβές για τις εταιρείες που θέτουν και πετυχαίνουν στόχους μείωσης των εκπομπών άνθρακα. «Οι κινεζικές εταιρείες επωφελούνται επίσης από επιδοτήσεις για έργα έρευνας και ανάπτυξης με στόχο την καλύτερη ενεργειακή απόδοση» σημειώνουν οι ερευνητές της Morningstar. Τέλος, «οι Κινέζοι επωφελούνται από την κυριαρχία τους στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα υποδομών και υλικών ανανεώσιμης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των φωτοβολταϊκών πάνελ, των ανεμογεννητριών και των μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων».
Η κλιματική μετάβαση
«Το συμπέρασμα είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν πολλά να κάνουν όσον αφορά την παροχή στους επενδυτές λύσεων για τη διαχείριση κινδύνων και ευκαιριών που σχετίζονται με το κλίμα σε επενδυτικά χαρτοφυλάκια» αποφαίνεται η Χόρτενς Μπάιοϊ. Η Morningstar στην έρευνά της καταγράφει περισσότερα από 1.200 funds που επενδύουν σε φιλικές προς το περιβάλλον επιχειρήσεις, όταν το 2018 δεν έφταναν ούτε τα 200.
Από αυτά 870 είναι ευρωπαϊκά, 223 κινεζικά και 117 αμερικανικά. Τα επενδυτικά αυτά ταμεία χωρίζονται σε πέντε κατηγορίες: αυτά που εστιάζουν στην κλιματική μετάβαση (και είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην Ευρώπη), αυτά που εστιάζουν στη μείωση του άνθρακα, στα «πράσινα bonds», σε αυτά που εστιάζουν σε εναλλακτικές λύσεις για το κλίμα και στα ενεργειακά funds καθαρής τεχνολογίας.
Ειδικότερα παρατηρείται ότι τα funds κλιματικής μετάβασης, είτε πρόκειται για ευρωπαϊκά είτε για αμερικανικά, έχουν μερίδια πάνω κάτω στους ίδιους ομίλους. Πρόκειται για εταιρείες όπως για παράδειγμα οι Alphabet, Schneider Electric, Microsoft, ASML Holding και Roche Holding, που θεωρείται ότι λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη όταν χαράσσουν τις επιχειρηματικές τους στρατηγικές. «Τα funds για την κλιματική μετάβαση είναι εξάλλου τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η BlackRock Inc., ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, δήλωσε ότι εγκαινιάζει το Climate Transition-Oriented Privet Debt Fund» σημειώνει στην ανάλυσή της η Morningstar Inc.