Με το τέλος της εφετινής τουριστικής περιόδου να πλησιάζει, φαίνεται να επιβεβαιώνονται πλήρως οι αρχικές προβλέψεις για περαιτέρω σημαντική ενίσχυση των τουριστικών μεγεθών στην Ελλάδα.
Η χρονιά θα κλείσει με πάνω από 30 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες (3 τουρίστες ανά 1 μόνιμο κάτοικο), ενώ και τα τουριστικά έσοδα εκτιμάται ότι για πρώτη φορά θα ξεπεράσουν τα 15 δισ. ευρώ!
Στην Ελλάδα της κρίσης η άνοδος του τουρισμού αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί μια κρίσιμη πηγή εσόδων, ικανή να στηρίξει την οικονομία, δίνοντάς της σημαντική ώθηση. Ολοι συμφωνούν ότι με τη δυναμική που έχει ο τουρισμός να «παντρεύει» πολλούς διαφορετικούς τομείς της οικονομίας, αλλά και να διαχέει τα έσοδά του σε αυτούς, τα οφέλη από την άνοδό του επηρεάζουν ένα ευρύ φάσμα της παραγωγικής δραστηριότητας της χώρας.
Ομως, αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη αφορά το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στο «επιχειρείν» της φιλοξενίας. Η αυξημένη τουριστική ζήτηση για την Ελλάδα τα τελευταία 4-5 χρόνια έφερε νέες μορφές επιχειρηματικότητας, οι οποίες αναπόφευκτα έρχονται σε «σύγκρουση» με τις παραδοσιακές τουριστικές δραστηριότητες.

Οι μισθώσεις

Συγκεκριμένα, στο επίκεντρο του επιχειρηματικού «πολέμου» στην Ελλάδα βρίσκεται πλέον η λειτουργία των εταιρειών τύπου Airbnb, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο των βραχυχρόνιων μισθώσεων κατοικιών-ακινήτων, διεκδικώντας όλο και μεγαλύτερο μερίδιο από την ξενοδοχειακή αγορά. Αλλωστε, η οικονομία του διαμοιρασμού είναι μια διεθνής τάση που θα συνεχίσει να μεγαλώνει, διεκδικώντας κομμάτι από την τουριστική αγορά.
Σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), εφέτος τα ακίνητα που προσφέρονται για βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, έχοντας υπερκαλύψει τον αριθμό των αδειοδοτημένων τουριστικών καταλυμάτων!
Μάλιστα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) σημειώνει ότι βάσει δικών της μετρήσεων σε όλη την Ελλάδα, από τις αρχές του 2018, τα ακίνητα που εντάχθηκαν σε διάφορες πλατφόρμες διαμοιρασμού ξεπέρασαν τις 60 χιλιάδες, ενώ πολλά άλλα ακίνητα που χρησιμοποιούνται για τη διαμονή τουριστών παραμένουν «αόρατα».

Συμφωνίες

Οπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Ρέτσος, ολοένα και περισσότεροι προορισμοί προσχωρούν σε συμφωνίες με πλατφόρμες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των βραχυχρόνιων μισθώσεων κατοικιών. Το πρόβλημα – προσθέτει – είναι ιδιαίτερα μεγάλο στη χώρα μας, καθώς τα αδειοδοτημένα καταλύματα λειτουργούν σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον υπερφορολόγησης, ενώ τα ακίνητα με χρήση βραχυχρόνιων μισθώσεων παραμένουν σε χαμηλές κλίμακες φορολογίας, χωρίς κανονιστικό πλαίσιο και ουσιαστικό ελεγκτικό μηχανισμό.
Με αφορμή την πρόσφατη λειτουργία του «Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής», ο ΣΕΤΕ και το σύνολο των ξενοδόχων της χώρας ζητούν την ουσιαστική ρύθμιση του τοπίου των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Μάλιστα, ο ΣΕΤΕ κατέθεσε ήδη στις αρμόδιες αρχές υπόμνημα, αναφορικά με τις πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων:
l Στη Δανία η κυβέρνηση συμφώνησε με μεγάλη ηλεκτρονική πλατφόρμα να ενημερώνεται αυτόματα το υπουργείο Οικονομικών για τα εισοδήματα που αποκτούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσής τους.
l Στη Γαλλία ηλεκτρονική πλατφόρμα συμφώνησε να συλλέγει και να διαβιβάζει απευθείας στις αρμόδιες αρχές της χώρας τον τουριστικό φόρο για λογαριασμό και των 23.000 ακινήτων που διαθέτει.
l Η Ισπανία προωθεί τη δημιουργία ενιαίου μητρώου ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης και επιβολής κριτηρίων με στόχο αφενός τη διασφάλιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και αφετέρου την αποφυγή του οικιστικού προβλήματος που δημιουργείται. Ταυτόχρονα, από τις αρχές του 2019, πλατφόρμες τύπου Airbnb θα παρέχουν στο αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών, ανά τρίμηνο, πλήρη στοιχεία για τους ιδιοκτήτες και για τους ενοικιαστές.
l Στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας οι επισκέπτες καταβάλλουν με την κράτηση τουριστικό φόρο 1 ευρώ ανά άτομο ανά διανυκτέρευση, με ανώτατο πλαφόν ημερών διαμονής, ενώ στο Πόρτο ο αντίστοιχος φόρος είναι 2 ευρώ.
l Στην Μπολόνια της Ιταλίας ο τουριστικός φόρος ανέρχεται στο 5% της τιμής καταχώρισης, με μέγιστο ποσό τα 5 ευρώ ανά άτομο, ανά διανυκτέρευση, για κρατήσεις έως και 5 διανυκτερεύσεις, ενώ στη Νάπολι καταβάλλεται τουριστικός φόρος 3 ευρώ ανά άτομο, ανά διανυκτέρευση, έως και για 14 διανυκτερεύσεις.
l Αντίστοιχοι φόροι επιβάλλονται σε περισσότερες από 150 περιπτώσεις περιοχών-πόλεων των ΗΠΑ για τις κρατήσεις που γίνονται μέσω πλατφορμών βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Στη Νέα Υόρκη η ενημέρωση περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα στοιχεία των ιδιοκτητών ακινήτων, προκειμένου να γίνονται έλεγχοι για τυχόν παράνομη λειτουργία ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

«Ανοιξαν» τα σπίτια τους 40.000 ιδιοκτήτες

Για την Airbnb, τη μεγαλύτερη πλατφόρμα βραχυχρόνιων μισθώσεων κατοικιών, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους δημοφιλέστερους ταξιδιωτικούς προορισμούς στον κόσμο. Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας, πέρυσι «άνοιξαν» τα σπίτια τους σε ξένους φιλοξενούμενους περίπου 40.000 ιδιοκτήτες κατοικιών, ενώ την Ελλάδα επισκέφθηκαν συνολικά περίπου 1,4 εκατ. χρήστες της πλατφόρμας της.
Μάλιστα, όπως υποστηρίζει η Airbnb, η κοινότητά της ενίσχυσε την τοπική οικονομία με 750 εκατ. ευρώ.
Κάθε οικοδεσπότης έλαβε κατά μέσο όρο 2.850 ευρώ σε εισπράξεις, ενώ κάθε καταχώριση κατοικίας πέτυχε κατά μέσο όρο 28 διανυκτερεύσεις – λιγότερο από τρεις διανυκτερεύσεις τον μήνα.