Εξι προγράμματα για ενεργειακές ανακαινίσεις κτιρίων ετοιμάζει το επιτελείο της υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρας Σδούκου, τα οποία αναμένεται να βγουν στον ψηφιακό «αέρα» σταδιακά έως τα τέλη του έτους, ενώ ένα μεγάλο «Εξοικονομώ» εκτιμάται ότι θα παρουσιαστεί στις αρχές του 2025. Αλλωστε η ανακαίνιση και η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας του κτιριακού δυναμικού της χώρας αποτελούν έναν από τους βασικούς άξονες του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Μάλιστα, ο ποσοτικός στόχος ενεργειακής αναβάθμισης που τίθεται στο ΕΣΕΚ αφορά 68.000 κτίρια ετησίως έως το 2030.
Mείγμα μέτρων
Η εξοικονόμηση ενέργειας περιλαμβάνεται και στην ευρωπαϊκή δέσμη μέτρων για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους, όπως επεσήμανε την περασμένη Πέμπτη και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σχολιάζοντας την επιστολή που έστειλε στην Επιτροπή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μέσω της οποίας ζητείται μία ευρωπαϊκή λύση στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που οδηγούν σε μεγάλες αποκλίσεις στην τιμή του ρεύματος μεταξύ των κρατών-μελών, αναφέρθηκε σε ένα μείγμα μέτρων που μπορούν να ληφθούν, όπως η διαφοροποίηση ενέργειας, οι τεράστιες επενδύσεις σε ΑΠΕ και η εξοικονόμηση ενέργειας.
Στην Ελλάδα, πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνδυασμό με το ΕΣΠΑ και άλλα ευρωπαϊκά κονδύλια στηρίζουν πολλαπλούς κύκλους του «Εξοικονομώ» και άλλα προγράμματα εξοικονόμησης. Στα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται ότι θα είναι έτοιμα ακόμη δύο προγράμματα και το ένα θα αφορά ευάλωτους. Το «Εξοικονομώ για ευάλωτα νοικοκυριά», προϋπολογισμού περίπου 125 εκατ. ευρώ, θα επιδοτεί τις παρεμβάσεις με 95% και ειδικά για τα φτωχά νοικοκυριά της Θεσσαλίας 100%, με μέγιστο προϋπολογισμό παρεμβάσεων τα 25.000 ευρώ.
Χωρίς κριτήρια
Παράλληλα ετοιμάζεται και ένα μίνι «Εξοικονομώ» για όλους, περίπου 110 εκατ. ευρώ, στο οποίο δεν θα λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια. Το ποσοστό επιδότησης θα ανέρχεται στο 50% και ειδικά για τα νοικοκυριά της Θεσσαλίας στο 80%, με 25.000 ευρώ μέγιστο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Θα ακολουθήσει ένα πρόγραμμα αντικατάστασης παλαιών συστημάτων θέρμανσης με αντλίες θερμότητας για νοικοκυριά, ύψους 60 εκατ. ευρώ.
Το ποσοστό επιδότησης για την αγορά θα είναι 50% (με όριο τα 5.000 ευρώ) και 50% για τις εργασίες (έως 500 ευρώ). Θα ακολουθήσει ένα «Εξοικονομώ για ορεινά τουριστικά καταλύματα», ύψους 10 εκατ. ευρώ, με ποσοστό επιδότησης 60% για τις μικρές επιχειρήσεις, 45% για τις μεσαίες και 35% για τις μεγάλες. Επεται το «Ανακυκλώνω – αλλάζω θερμοσίφωνα 2», ύψους 170 εκατ. ευρώ, στο οποίο θα έχουν προτεραιότητα τα επιλαχόντα νοικοκυριά του πρώτου κύκλου με επιδότηση από 60% για τα ευάλωτα νοικοκυριά έως και 50% για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ.
Για την ενεργειακή αναβάθμιση σχολικών κτιρίων ετοιμάζεται πρόγραμμα προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ για θερμομόνωση, αλλαγή κουφωμάτων και εγκατάσταση αντλιών θερμότητας. Τέλος, στις αρχές του 2025 αναμένεται ότι θα παρουσιαστεί ένα μεγάλο «Εξοικονομώ», προϋπολογισμού περίπου 870 εκατ. ευρώ, με αυξημένες επιδοτήσεις για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας.
Η γραφειοκρατία
Πάντως, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν στο «Βήμα» ότι η γραφειοκρατία των τραπεζών που εμπλέκονται στην περίπτωση που ο καταναλωτής αποφασίσει να προχωρήσει με δανεισμό για την ίδια συμμετοχή, αλλά και των ίδιων των προγραμμάτων (από την υποβολή της αίτησης έως την έναρξη εργασιών μεσολαβούν επτά στάδια), συχνά καθυστερεί τις εγκρίσεις και τις εκταμιεύσεις.
Για το «Εξοικονομώ 2021» που αφορούσε 71.875 κατοικίες με συνολική επιδότηση 808 εκατ. ευρώ έχουν εκταμιευθεί σε προκαταβολές 460 εκατ. ευρώ. Οσο για το τελευταίο «Εξοικονομώ 2023» που αφορούσε 32.371 κατοικίες, προϋπολογισμού 365 εκατ. ευρώ, οι εκταμιεύσεις ξεκίνησαν την περασμένη άνοιξη.