Τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου οι «New York Times» έγραψαν ότι ο Γιαν Σράμεκ, ένας τσεχικής καταγωγής πρώην αντικριστής της Goldman Sachs (πρώην αν και μόλις 36 ετών), είχε ιδρύσει μια εταιρεία υπό την επωνυμία Flannery Associates LLC, η οποία χρηματοδοτεί ένα επενδυτικό σχέδιο περισσότερων από 100 αγοραπωλησιών γης κοντά στο Σαν Φρανσίσκο.
Οι ρεπόρτερ της εφημερίδας διαπίστωσαν μια μυστικοπάθεια γύρω από την επένδυση αυτή, στην οποία φέρονται να συμμετέχουν «γνωστά ονόματα» της Σίλικον Βάλεϊ, μεταξύ των οποίων ο πρώην πρόεδρος της Sequoia Capital Μάικ Μόριτς, ο συνιδρυτής του LinkedIn Ρέιντ Χόφμαν και οι επενδυτές στην υψηλή τεχνολογία Μαρκ Αντρίεσεν, Κρις Ντίξον και Λορίν Πάουελ Τζομπς – πρόκειται για τη χήρα του Στιβ Τζομπς.
Το «ύποπτο» σχέδιο
Το ρεπορτάζ έβγαλε λαβράκι, καθώς αποκαλύφθηκε ότι στόχος των αγορών γης, η συνολική αξία της οποίας ίσως ξεπερνά το 1 δισ. δολάρια, είναι η ανέγερση μιας νέας, πράσινης πόλης στην Καλιφόρνια. Το μυστήριο γύρω από ένα έργο μετατροπής γεωργικής γης σε μια νέα πόλη, έχει ήδη προκαλέσει υποψίες στο γειτονικό Φέρφιλντ της κομητείας Σολάνο, μια μικρή πόλη που βρίσκεται περίπου 80 χλμ. βορειοανατολικά του Σαν Φρανσίσκο. Κάποιοι προσέφυγαν και στη Δικαιοσύνη για να φρενάρουν το «ύποπτο» σχέδιο της δημιουργίας μιας νέας πόλης που θα «μοιράζει» την απόσταση από το Σαν Φρανσίσκο στη Σίλικον Βάλεϊ.
Σφίγγες οι επενδυτές
Ο Μόριτς της Sequoia Capital ήταν ο μόνος που απάντησε στα αιτήματα των «ΝΥΤ» για σχολιασμό του σχεδίου. Είπε ότι πρόκειται για «ένα είδος αστικής ανάπτυξης που θα μπορούσε να περιλαμβάνει νέες μεθόδους σχεδιασμού, κατασκευής και διακυβέρνησης». Και όλα αυτά σε «απόσταση από το Σαν Φρανσίσκο και τη Σίλικον Βάλεϊ που διανύει κανείς οδηγώντας». Οι άλλοι που φέρονται ως χρηματοδότες είτε αρνήθηκαν να σχολιάσουν το επενδυτικό σχέδιο είτε δεν απάντησαν καν στην «όχληση» των «ΝΥΤ».
Εκπρόσωπος της Flannery Associates LLC, ωστόσο, σε ηλεκτρονικό μήνυμά του σημειώνει ότι «η εταιρεία είναι περήφανη που συνεργάζεται σε ένα έργο που στοχεύει στην παροχή πρόσβασης σε καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας, σε οικονομικά προσιτή στέγαση, καθαρή ενέργεια, βιώσιμες υποδομές, ανοιχτό χώρο και ένα υγιές περιβάλλον στους κατοίκους της κομητείας Σολάνο». «Δεν είναι η πρώτη φορά που μια ομάδα ελίτ προσωπικοτήτων αποφάσισε να χτίσει μια πόλη με το δικό της όραμα» γράφει το «Fortune». Θυμίζει ότι ο Ιλον Μασκ αγόρασε γη ανατολικά του Οστιν του Τέξας για να χτίσει μια πόλη για τους υπαλλήλους της Tesla, της SpaceX και της Boring Co. Ο ιδρυτής της Victoria’s Secret Λεξ Ουέξνερ δημιούργησε το Νιου Ολμπανι στο Οχάιο, μια μικροσκοπική κοινότητα έξω από το Κολάμπους. Και ο Λάρι Ελισον, ο αειθαλής ιδρυτής της Oracle, αγόρασε το 98% του νησιού Λανάι, δίπλα στη Χαβάη και το διαμόρφωσε σε παράδεισο για υπερπλουσίους.
Το καρτέλ των πωλητών
Ο Γιαν Σράμεκ και η εταιρεία Flannery Associates, απέκτησαν κομμάτι-κομμάτι μια έκταση 5,2 εκατ. στρεμμάτων στο Σολάνο. Εγιναν έτσι οι μεγαλύτεροι ιδιοκτήτες γης στην κομητεία. Και δεν είναι μόνο αυτοί οι διωκόμενοι από τους γνωστούς δικομανείς που θάλλουν σε κάθε γωνιά της Γης.
Τον περασμένο Μάιο η Flannery προσέφυγε εναντίον ομάδας ντόπιων ιδιοκτητών γης υποστηρίζοντας ότι αυτοί συνεννοήθηκαν για να ανεβάσουν τις τιμές.
Η Flannery ισχυρίζεται ότι κάποιοι μικροϊδιοκτήτες είχαν αγοράσει γη προς 470 έως 2.800 δολάρια το εκτάριο (μιλάμε για 4,7 έως 28 δολάρια το στρέμμα)! Και έκαναν τα «βαριά πεπόνια» όταν η εταιρεία του Σράμεκ πρόσφερε 150 δολάρια για ένα στρέμμα.
Απειλές και συμφέροντα
Συνωμοσιολογίες, μυστικά και… νταηλίκια
Στην υπόθεση δεν ήταν δυνατόν να μην μπλεχτούν και οι τοπικοί πολιτικοί άρχοντες. Ο Δημοκρατικός βουλευτής Τζον Γκαραμέντι χτύπησε το καμπανάκι του συναγερμού επειδή τα οικόπεδα που αγόρασε η Flannery σχεδόν περικυκλώνουν την αεροπορική βάση Τράβις (Travis Air Force Base).
Ο βουλευτής ζήτησε από το υπουργείο Οικονομικών, το FBI και την Πολεμική Αεροπορία να ερευνήσουν αν οι αγοραστές μιας τόσο μεγάλης έκτασης γης, που «κινήθηκαν αργά και μεθοδικά από το 2018», συνδέονται με την κινεζική εταιρεία η οποία το 2022 προσπάθησε να αγοράσει γη κοντά στην αεροπορική βάση Γκραντ Φορκς (Grand Forks Air Force Base), στη Βόρεια Ντακότα. Η πώληση εκείνη ματαιώθηκε καθώς η Πολεμική Αεροπορία έκρινε ότι η εταιρεία συνιστούσε απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Πέρα από τα εθνικά συμφέροντα, ο Γκαραμέντι υπερασπίζεται βέβαια και τα συμφέροντα των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, που είναι εξάλλου και εν δυνάμει ψηφοφόροι του. Προ ημερών είπε ότι κάτοικοι της κομητείας Σολάνο επικοινώνησαν με το πολιτικό του γραφείο για να επιδώσουν τα αποτελέσματα τηλεφωνικής δημοσκόπησης που αποτυπώνει την ανησυχία των πολιτών για τη σκοπιμότητα των επενδυτών, που «σκέπτονται να οικοδομήσουν δεκάδες χιλιάδες νέα σπίτια, ένα τεράστιο πάρκο φωτοβολταϊκών και χιλιάδες στρέμματα οπωρώνες».
Ποιος τον σταματά…
«Ουδείς σχεδιαστής ενός τέτοιου προγράμματος θα προτιμούσε να περάσει τέσσερα χρόνια αγοράζοντας κρυφά γη καταθέτοντας διαρκώς μηνύσεις κατά των ντόπιων ιδιοκτητών» δήλωσε ο Γκαραμέντι. «Θα είχαν προσπαθήσει την τετραετία αυτή να δουλέψουν από κοινού με την τοπική κοινότητα για να αναπτύξουν μια επενδυτική πρόταση αμοιβαία επωφελή και για αυτούς και για την κοινότητα και για το αμερικανικό κράτος» εκτίμησε ο Δημοκρατικός βουλευτής.
Ο Γκαραμέντι εξάλλου σε συνέντευξή του σε τοπικά μέσα ενημέρωσης εξέφρασε την εκτίμηση ότι η πολύπλοκη γραφειοκρατική διαδικασία χωροθέτησης και ανάπτυξης κατασκευαστικών έργων της Καλιφόρνιας «καθιστά απίθανο για τη Flannery Associates να μπορέσει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων που απαιτείται σύμφωνα με την πολιτειακή νομοθεσία για την κατασκευή χιλιάδων κατοικιών, δρόμων, έργων αποχέτευσης και άλλων υποδομών σε γη που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή για τη γεωργία και την παραγωγή αιολικής ενέργειας». Λέγεται ότι το σχόλιο του Γιαν Σράμεκ για όλα αυτά ήταν: «Το ερώτημα δεν είναι ποιος θα με αφήσει να προχωρήσω, αλλά ποιος θα με σταματήσει».