Θέση στην ελληνική τουριστική σκηνή «χτίζουν» μεγάλες διεθνείς ξενοδοχειακές αλυσίδες και έλληνες επιχειρηματίες, που παρά την πανδημία της Covid-19, επενδύουν κυρίως σε τετράστερα και πεντάστερα ξενοδοχεία στην Αθήνα και σε άλλους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Τα δύο χρόνια του κορωνοϊού μπορεί να «γονάτισαν» τον ελληνικό τουρισμό, όμως δεν στάθηκαν ικανά να ανακόψουν τις επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο. Η νέα χρονιά πυροδοτεί, μόνο στην Αττική, επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ για μονάδες πολυτελείας που έρχονται να αναβαθμίσουν ακόμα περισσότερο το ελληνικό τουριστικό προϊόν, θέτοντας τις βάσεις για την προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερων εισοδημάτων. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν κι εκείνοι που δεν μπορούν να «τα καταφέρουν», βάζοντας πωλητήρια στις μονάδες τους. Στο διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2021 καταγράφηκαν συνολικά 483 αγγελίες πώλησης ξενοδοχείων σε όλη τη χώρα! 81 νέες ξενοδοχειακές μονάδες Πάντως, ο αριθμός των ξενοδοχείων στην ελληνική επικράτεια συνεχίζει να αυξάνεται. Σύμφωνα με στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), το 2020 προστέθηκαν σε όλη τη χώρα 81 νέες ξενοδοχειακές μονάδες, φτάνοντας συνολικά τις 10.052 (με 438.294 δωμάτια και 869.250 κλίνες), ενώ το 2021 προστέθηκαν άλλες 69. Τη διαφορά έκαναν οι δύο ανώτερες κατηγορίες: Συγκεκριμένα, οι πεντάστερες μονάδες σε όλη την Ελλάδα ανέβηκαν στις 651, από 610 το 2019, με το σύνολο των δωματίων τους να ανέρχεται πλέον στα 93.687 (από 89.852 το 2019). Επίσης, οι τετράστερες μονάδες αυξήθηκαν σε 1.708 από 1.664 το 2019, με τον αριθμό δωματίων να αυξάνεται από τα 120.542 στα 121.906. Η Αθήνα, παρότι έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα λόγω της πανδημίας, σε σύγκριση με τους εποχικούς προορισμούς συνεχίζει να προσελκύει νέες επενδύσεις, είτε πρόκειται για μεγάλες μονάδες, είτε για boutique ξενοδοχεία. Ξένα και ελληνικά επενδυτικά κεφάλαια τοποθετούνται στην Αττική, προεξοφλώντας όχι μόνο την πλήρη ανάκαμψη των ταξιδιών από την πανδημία, αλλά και τη γενικότερη αναβάθμιση του ελληνικού τουρισμού, που συνοδεύεται από αύξηση της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης ανά ταξίδι. Ηδη, η μέση δαπάνη αυξήθηκε πέρυσι περισσότερο από 25% σε σχέση με το 2019, ενώ ο ελληνικός τουρισμός καταγράφει δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης σε κομβικής σημασίας αγορές όπως αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλάζει το κέντρο της Αθήνας Στο κέντρο της Αθήνας, η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του ομίλου Λασκαρίδη με τη λειτουργία του πεντάστερου Athens Capital Center Hotel MGallery (με τη συνεργασία του ξενοδοχειακού κολοσσού της Αccor). Ακολουθούν το Xenodocheio Μilos στην ίδια περιοχή, το Anda Hotel Athens, μέλος της Radisson Individuals στο Κολωνάκι, το νέο εγχείρημα των Λιβανέζων της Yazbek στο κτίριο της ΧΑΝ στην Ακαδημίας κ.ο.κ. Σημειώνεται ότι η γαλλική πολυεθνική Accor σχεδιάζει την περαιτέρω επέκτασή της στον ελληνικό τουρισμό με νέες ξενοδοχειακές μονάδες. Στα σχέδια της Accor περιλαμβάνονται τέσσερα νέα ξενοδοχεία, τα οποία θα προστεθούν στις υπάρχουσες επτά μονάδες που ήδη λειτουργεί στη χώρα, οι τέσσερεις εκ των οποίων στην Αθήνα. Την ίδια στιγμή, σε οριστική αλλαγή σελίδας οδηγήθηκε και το ιστορικό ξενοδοχείο Hilton. Μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο, ο όμιλος της Hilton και η ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου Ιονική Ξενοδοχειακή ΑΕ ανακοίνωσαν την υπογραφή συμφωνίας για το νέο ξενοδοχείο Conrad και τις ιδιωτικές κατοικίες που θα δημιουργηθούν στο κέντρο της Αθήνας. Με τη συμφωνία αυτή, τα brands πολυτελείας της Hilton, και συγκεκριμένα τα Conrad Hotels & Resorts, Conrad Residences και Waldorf Astoria Residences, θα αποκτήσουν παρουσία στην Ελλάδα και θα λειτουργήσουν εντός του νέου προορισμού που αναπτύσσει η Ιονική Ξενοδοχειακή. Οι πρώτες κατασκευαστικές εργασίες είναι ήδη σε εξέλιξη και περιλαμβάνουν την ολική ανακατασκευή του κυρίως κτιρίου, με το ξενοδοχείο να έχει ήδη κλείσει. Από την πλευρά της, η αλυσίδα Brown Hotels εξελίσσεται σε έναν ιδιαίτερα ισχυρό «παίκτη» στο κέντρο της Αθήνας και ιδίως πέριξ της πλατείας Ομονοίας. Η εταιρεία, που λειτουργεί ήδη το Brown Acropol, εγκαινίασε πρόσφατα τα Lighthouse και Dave Red Athens, ενώ ετοιμάζει μία ακόμα μονάδα στην οδό Ευριπίδου, αλλά και την ανακατασκευή και αναβίωση του Sans Rival στην οδό Λιοσίων. Ξενοδοχείο ετοιμάζεται και στη συμβολή των οδών Λυκούργου και Σωκράτους, ενώ ξεκινά και η επένδυση των Prodea και Dimand-EBRD για την ανακατασκευή του Σαρόγλειου Μεγάρου στην Ομόνοια με τα σήματα της Moxy Hotels του ομίλου Marriott. Η γαλλική επενδυτική εταιρεία Boissée Finances προγραμματίζει μια μεγάλη επένδυση στην περιοχή του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών που, σε πρώτο στάδιο, περιλαμβάνει την ανέγερση μιας νέας ξενοδοχειακής μονάδας, με την ονομασία Ibis Athens Museum Hotel, στη συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Μάρνη, απέναντι ακριβώς από το Μουσείο. Η μονάδα θα στεγάσει δυο γνωστά, διεθνή, ξενοδοχειακά brands, το Ibis Styles και το Ibis Budget, τριών και δυο αστέρων αντίστοιχα, τα οποία θα διαχειρίζεται η εταιρεία Elastik Hotel. Επιστρέφει το Εsperia Εντός του 2022 επιστρέφει στην ξενοδοχειακή σκηνή της Αθήνας με νέο όνομα και το ξενοδοχείο Εsperia. Το πρώην «Εσπέρια», που έκλεισε το 2010, μετατρέπεται ήδη από τους Ισραηλινούς της Fattal σε πεντάστερο Nyx Athens, με στόχο να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή, δεδομένου ότι βρίσκεται σε ένα από τα καλύτερα σημεία στο κέντρο της Αθήνας. Στη Λεωφόρο Συγγρού, το Grand Hyatt επεκτείνεται και εντός του 2022 θα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ξενοδοχείο της Αθήνας, από πλευράς δυναμικότητας και συνεδριακών χώρων, μαζί με το Athenaeum Intercontinental. Το project ανήκει στην αμερικανική εταιρεία real estate Hines, η οποία, σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή επενδυτική πλατφόρμα ακινήτων Henderson Park, έκαναν μαζί το πρώτο άνοιγμα στο ξενοδοχειακό real estate της Αθήνας το 2017, όταν αγόρασαν το πρώην ξενοδοχείο Athens Ledra της Συγγρού για τη δημιουργία του πρώτου Grand Hyatt της ελληνικής πρωτεύουσας. Μετά και την αγορά του όμορου πρώην Odeon Starcity, το Grand Hyatt θα αποτελέσει τελικά μια μονάδα με δυναμικότητα 550 δωματίων (από τα 309 σήμερα), ενώ το Intercontinental, επίσης στη λεωφόρο Συγγρού, διαθέτει 563 δωμάτια. Ανακατασκευή των Αστεριών Γλυφάδας Την ίδια στιγμή, σε φάση υλοποίησης βρίσκεται πλέον και η ανακατασκευή των Αστεριών Γλυφάδας, με την Grivalia Hospitality να δρομολογεί την ανάπτυξη του πρώτου αστικού τουριστικού θερέτρου πανελλαδικά. Το συνολικό ύψος της επένδυσης υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 110 εκατ. ευρώ. Θα περιλαμβάνει ξενοδοχειακή μονάδα της αλυσίδας One & Only, δυναμικότητας 400 κλινών, κατοικίες, αλλά και εμπορικά καταστήματα. Αυτή την περίοδο υλοποιούνται εργασίες υποδομών και αναπλάσεις χώρων εστίασης και ψυχαγωγίας, με το σύνολο της επένδυσης να εκτιμάται ότι θα είναι σε θέση να λειτουργήσει σύντομα. Στα ανατολικά παράλια της Αττικής, κοντά στο Σούνιο, σχήμα αμερικανικών συμφερόντων δρομολογεί την ανάπτυξη μεγάλου τουριστικού συγκροτήματος. Η επένδυση αναμένεται να ξεπεράσει τα 120 εκατομμύρια, ενώ μόνο το κατασκευαστικό κομμάτι είναι της τάξης των 109 εκατομμυρίων. Στην Αττική Ριβιέρα και συγκεκριμένα στη Σαρωνίδα δρομολογείται η ένταξη στο καθεστώς στρατηγικών επενδύσεων, νέας μεγάλης ξενοδοχειακής μονάδας με συμβούλους την εταιρεία που έχει συνεργαστεί με την AGC (ιδιοκτήτρια του Αστέρα Βουλιαγμένης) για την ανάπτυξη συγκροτήματος στο Καλό Λιβάδι της Μυκόνου. Στην ανατολική ακτή της Αττικής και ειδικότερα στην Πούντα Ζέζα, η ισραηλινών συμφερόντων Brown hotels, η οποία έχει αγοράσει ένα σημαντικό αριθμό ξενοδοχείων στο κέντρο της Αθήνας, έχει δρομολογήσει επένδυση σε παραθαλάσσιο resort. Θα λειτουργήσει ως resort 4 αστέρων, 179 δωματίων και σουιτών και θα περιλαμβάνει επίσης πισίνα, εγκαταστάσεις spa, γυμναστήριο αλλά και συνεδριακό χώρο 500 ατόμων. Το γκολφ Αφάντου στο χαρτοφυλάκιο των Mitsis Hotels Μετά από μια οκταετία απραξίας, μέσα στον Δεκέμβριο έγινε η μεταβίβαση της έκτασης του Golf Αφάντου Ρόδου από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) στον όμιλο του ελληνοαμερικανού επιχειρηματία Μερκούριου Αγγελιάδη. Τώρα, η επένδυση μεταφέρεται στο χαρτοφυλάκιο των Mitsis Hotels, με πλάνο επένδυσης άνω των 225 εκατ. ευρώ, που θα περιλαμβάνει το γκολφ, τρία ξενοδοχεία, αλλά και βίλες που θα αποτελούν κομμάτι του πεντάστερου ξενοδοχείου, κατοικίες προς πώληση, μαρίνα, αθλητικές εγκαταστάσεις, λέσχη γκολφ κ.ά. Το πρώτο W στην Costa Navarino Στο μεταξύ, το πρώτο ξενοδοχείο W της διεθνούς αλυσίδας Marriott αναμένεται να λειτουργήσει το ερχόμενο καλοκαίρι στο πολυτελές τουριστικό συγκρότημα Costa Navarino και θα αποτελέσει τη νεότερη προσθήκη στην αλυσίδα των W Escapes στην Ευρώπη, μετά την Ισπανία, την Ελβετία και την Πορτογαλία. Την ανακοίνωση για την είσοδο των W Hotels Worldwide στην Ελλάδα έκαναν πριν από λίγες μέρες η Marriott International Inc και η ΤΕΜΕΣ ΑΕ. Το πρώτο W Costa Navarino θα βρίσκεται στο Navarino Waterfront, τη νέα περιοχή ανάπτυξης της Costa Navarino στη Μεσσηνία, σε μια παραθαλάσσια έκταση 130 στρεμμάτων. Θα διαθέτει 246 δωμάτια, σουίτες και βίλες, με θέα στον κόλπο του Ναβαρίνου και στο Ιόνιο Πέλαγος. 483 πωλητήρια ξενοδοχείων Στο διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2021 καταγράφηκαν συνολικά 483 αγγελίες πώλησης ξενοδοχείων σε όλη τη χώρα. Συγκεκριμένα: l Στην Αθήνα (Κέντρο, Ομόνοια, Εξάρχεια, Νέος Κόσμος, Αμπελόκηποι, Πλ. Κάνιγγος, Μεταξουργείο, Λεωφόρος Πατησίων και Κολωνός) το τελευταίο τρίμηνο του 2021 (το διάστημα Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου) ανέβηκαν 31 αγγελίες πώλησης ξενοδοχείων. Επιπλέον, καταγράφηκαν 7 αγγελίες για πωλήσεις ξενοδοχείων στα νότια προάστια, 4 αγγελίες στα ανατολικά προάστια, 2 αγγελίες στα δυτικά προάστια, 1 αγγελία στα βόρεια προάστια, 4 αγγελίες στον Πειραιά και 9 αγγελίες στα νησιά του Αργοσαρωνικού, εκ των οποίων 6 για ξενοδοχεία στις Σπέτσες. l Στη Θεσσαλονίκη (Κέντρο, Ωραιόκαστρο, Χορτιάτη και Περαία) μπήκαν πωλητήρια σε 7 μονάδες και στη Χαλκιδική σε 108, εκ των οποίων 36 στην Κασσάνδρα, 26 στη Σιθωνία και τα υπόλοιπα σε Πολύγυρο, Μουδανιά, Ανθεμούντα, Καλλικράτεια, Ολυμπιάδα, Σταγείρων-Ακάνθου. l Στα Δωδεκάνησα καταγράφηκαν 15 αγγελίες, εκ των οποίων 3 για πωλήσεις ξενοδοχείων στη Ρόδο, 3 στην Κω, στην Κάρπαθο, 4 στην Αστυπάλαια και από 1 στην Πάτμο και στην Κάλυμνο. l Στις Κυκλάδες καταγράφηκαν 46 αγγελίες, εκ των οποίων 24 στη Σαντορίνη, 6 στην Πάρο, 2 στην Αντίπαρο, 4 στη Μύκονο, 3 στην Ανδρο, 2 στη Μήλο και από 1 σε Νάξο, Σύρο, Τήνο, Κουφονήσια και Ιο. l Στην Κρήτη εντοπίστηκαν 45 αγγελίες, εκ των οποίων 28 στο Ηράκλειο, 8 στο Λασίθι, 8 στα Χανιά, και 1 στο Ρέθυμνο. l Στα νησιά του Ιονίου καταγράφηκαν 46 αγγελίες, εκ των οποίων 24 στην Κέρκυρα, 10 στην Κεφαλλονιά, 5 στη Ζάκυνθο και 7 στη Λευκάδα. l Στην Εύβοια (Ερέτρια, Χαλκίδα, Κηρέα, Αιδηψό, Κάρυστο, Στύρα, Αμάρυνθο και Λίμνη) καταγράφηκαν 17 αγγελίες. l Στη Μαγνησία 11, οι περισσότερες εκ των οποίων στο Πήλιο (Μηλιές, Πορταριά και Ζαγορά). l Στην Πελοπόννησο καταγράφηκαν 54 αγγελίες, εκ των οποίων 16 στην Αχαΐα, 12 στην Κορινθία, 9 στην Αργολίδα, 6 στην Ηλεία, 4 στη Λακωνία, 4 στην Αρκαδία και 3 στη Μεσσηνία, ενώ στην Πιερία (Κατερίνη, Ανατολικός Ολυμπος και Καλλιθέα) καταγράφηκαν 20 αγγελίες. l Στη Φλώρινα καταγράφηκαν 7 αγγελίες, στην Πρέβεζα 6, στη Σάμο και στη Θάσο από 5, στη Λάρισα, στη Φθιώτιδα και στην Καβάλα από 4, στη Βοιωτία και στην Αρτα από 3, στη Χίο, στη Δράμα, στη Σαμοθράκη και στον Εβρο από 2 και στην Ευρυτανία, στη Σκιάθο, στην Πέλλα, στην Κοζάνη, στα Ιωάννινα και στην Καστοριά και στη Λέσβο από 1. Νέες μονάδες, αναβαθμίσεις και εξαγορές σε όλη τη χώρα Πέραν του κέντρου της Αθήνας και της Αττικής, μεγάλα εγχώρια και ξένα ονόματα συνεχίζουν να επενδύουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την επόμενη μέρα του ελληνικού τουρισμού και στην περιφέρεια. Ο όμιλος Sani/Ikos, που με τη στήριξη ξένων επενδυτικών σχημάτων (Oaktree Capital, Goldman Sachs, Hermes GPE, Moonstone Investments, Florac) αναπτύσσει 10 ιδιόκτητα ξενοδοχειακά συγκροτήματα στην Ελλάδα (Χαλκιδική, Κέρκυρα, Κως) και στην Ισπανία, μόλις τον περασμένο Νοέμβριο ανακοίνωσε νέες επενδύσεις ύψους 520 εκατ. ευρώ. Ειδικά για την Ελλάδα, περί τα 125 εκατ. ευρώ αναμένεται να απορροφήσει το νέο Ikos Odisia στην Κέρκυρα με 395 δωμάτια, σουίτες και bungalows, η κατασκευή του οποίου έχει ήδη ξεκινήσει μετά την εξαγορά του πρώην Club Med, με σκοπό να λειτουργήσει στις αρχές της τουριστικής σεζόν του 2023. Σε επένδυση ύψους 125 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί το νέο Ikos Kissamos στην Κρήτη, το οποίο θα διαθέτει συνολικά 400 δωμάτια, bungalows και βίλες που θα εκτείνονται σε παραλιακό μέτωπο μήκους 600 μέτρων, με την κατασκευή να ξεκινά το 2023. Επιπλέον, ο όμιλος προχωρεί αυτή την περίοδο και στην αναβάθμιση του Porto Sani στο Sani Resort στη Χαλκιδική. Deals στην Κρήτη Οι Hines και Ηenderson Park, ιδιοκτήτες του Grand Hyatt της Αθήνας, είναι από τους ξένους επενδυτές που μέσα στην πανδημία προχώρησαν σε δύο σημαντικά deals στην Κρήτη. Το επενδυτικό δίδυμο αρχικά απέκτησε ένα χαρτοφυλάκιο πέντε ξενοδοχείων στην Κρήτη, προχωρώντας σταδιακά σε αναβαθμίσεις και σημαντικές συνεργασίες, όπως αυτή με τον γαλλικό ξενοδοχειακό κολοσσό της Accor για το πρώτο MGallery στον Αγιο Νικόλαο. Εντός του περασμένου καλοκαιριού αίσθηση προκάλεσε και η εξαγορά έναντι 125 εκατ. ευρώ από τη Hines του συγκροτήματος Out of the Blue Capsis Elite Resort στην Αγία Πελαγία, ενός εμβληματικού ξενοδοχείου σε έκταση 168 στρεμμάτων. Ενίσχυση χαρτοφυλακίου Στο μεταξύ, σταθερό ενδιαφέρον για την Ελλάδα, τοποθετώντας κεφάλαια για εξαγορές και αναβαθμίσεις επιδεικνύει και η HIP, ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης εποχιακών ξενοδοχειακών μονάδων στη Νότια Ευρώπη, που ανήκει σε επενδυτικά κεφάλαια της Blackstone. H HIP (με 65 ξενοδοχεία και περίπου 20.000 δωμάτια σε Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία), μετά την πρώτη της εξαγορά το 2019 στη χώρα μας με το μεγάλο deal των πέντε ξενοδοχείων των Louis Hotels, συνέχισε την ενίσχυση του ελληνικού χαρτοφυλακίου της, με την εξαγορά το περασμένο καλοκαίρι του Elounda Blu στην Κρήτη από τη Ledra Hotels & Villas και τα Domes Resorts του ομίλου Σπανού. Κέρκυρα και Ρόδος Πιο δυνατά στον ελληνικό τουρισμό έχει μπει και το αμερικανικό επενδυτικό fund HIG, το οποίο διαχειρίζεται πάνω από 43 δισ. δολάρια και έχει εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές της χώρας (με επενδύσεις σε logistics, real estate και ενδιαφέρον σε διαγωνισμούς σε διάφορους τομείς στην υγεία, στις ιχθυοκαλλιέργειες κ.α.). Ειδικά στον τομέα των ξενοδοχείων, η ΗΙG έχει δημιουργήσει ένα χαρτοφυλάκιο με τέσσερις μονάδες στην Κέρκυρα, μία στη Ρόδο, ενώ μέσα στο φθινόπωρο ολοκλήρωσε και την αγορά δανείων του ομίλου Κυπριώτη με πέντε μονάδες στην Κω. Αντίστοιχα, εν μέσω της δεύτερης σεζόν Covid-19, η Zetland Capital, επενδυτικό κεφάλαιο με έδρα το Λονδίνο, βρήκε την ευκαιρία να τοποθετηθεί σε έναν από τους πιο περιζήτητους ελληνικούς προορισμούς με την εξαγορά του πολυτελούς Lindian Village Rhodes στη Ρόδο.