Πολύ σημαντική εξέλιξη για την αντιμετώπιση του υπερτουρισμού στο ιστορικό κέντρο αποτελεί μια πρωτόδικη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (894/2022) που αφορά πολυκατοικία στο Κουκάκι, σύμφωνα με την οποία οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να χρησιμοποιούν τα διαμερίσματά τους με συμβάσεις βραχυχρόνιας μίσθωσης. Μπορεί μεν η απόφαση να μην αφορά το σύνολο των Airbnb αλλά τη συγκεκριμένη περίπτωση, στην οποία ο κανονισμός της πολυκατοικίας απαγορεύει τη χρήση των διαμερισμάτων ως ξενοδοχείου, όμως κάτι τέτοιο δεν αφορά μόνο τη συγκεκριμένη πολυκατοικία – είναι πολλοί οι αντίστοιχοι κανονισμοί λειτουργίας, ιδιαίτερα εκείνης της εποχής.
Το συγκεκριμένο κτίσμα είναι μια μικρή οικογενειακή πολυκατοικία 7 διαμερισμάτων, στην οδό Μητρομάρα κοντά στο Μουσείο της Ακρόπολης, περιοχή στην οποία, σύμφωνα με το AirDNA (την πλατφόρμα που κάνει αναλύσεις και τηρεί στατιστικά των Airbnb), σήμερα λειτουργούν 1.130 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης αλλάζοντας τελείως τη φυσιογνωμία της εποχής. Ελάχιστοι μόνιμοι κάτοικοι, κλείνουν πολλά καταστήματα και ανοίγουν μόνο καφέ-μπαρ, εστιατόρια και laundry, περπατάς στον δρόμο και ακούς όλες τις γλώσσες του κόσμου εκτός από ελληνικά.
«Θέμα ασφάλειας»
«Οταν έκτισαν την πολυκατοικία οι γονείς μου στη δεκαετία του ’70», μας λέει ο κ. Αντώνης Αντωνιάδης, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης 5 διαμερισμάτων και κίνησε την όλη ιστορία, «φρόντισαν να συμπεριληφθεί στον κανονισμό ότι απαγορεύεται να λειτουργήσουν στο κτίριο σχολή χορού, γραφεία τελετών και ξενοδοχείο». Τι ήταν αυτό που τον έκανε να προσφύγει στα δικαστήρια; «Είναι θέμα ασφάλειας πάνω από όλα. Δεν ξέρεις ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει στην πολυκατοικία. Τα κλειδιά της εξώπορτας αλλάζουν συνεχώς χέρια. Δεν θα σας μιλήσω για την εποχή του κορωνοϊού, που ήμασταν εκτεθειμένοι ιδιαίτερα στον ιό» επισημαίνει.
«Η απόφαση του Πρωτοδικείου είναι πάρα πολύ σημαντική» λέει στο «Βήμα» η δικηγόρος Μαρία Παναγοπούλου που ανέλαβε την υπόθεση, «γιατί λύνει διάφορα θέματα ερμηνείας σχετικά με το τι σημαίνει ξενοδοχείο, τι είναι βραχυχρόνια μίσθωση και το αν η βραχυχρόνια μίσθωση υπάγεται στην έννοια του ξενοδοχείου. Προφανώς η έννοια της βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν υπήρχε τότε. Ομως βάζοντας τον όρο ξενοδοχείο στον κανονισμό, προφανώς εννοούσαν ότι αυτό που επιθυμούσαν ήταν να μένουν με αστική μίσθωση είτε ιδιοκτήτες είτε ένοικοι. Γιατί προφανώς δεν μπορεί ένα ή και δύο διαμερίσματα να χρησιμοποιηθούν ως ξενοδοχείο που απαιτεί και ρεσεψιόν και γραφεία κ.λπ. Βάζοντας ως όρο την απαγόρευση της χρήσης ως ξενοδοχείου είχαν, με λίγα λόγια, στο μυαλό τους μια μονιμότητα, μια σταθερότητα στην εναλλαγή των προσώπων που διαμένουν».
Η απόφαση του Πρωτοδικείου
«Αποδείχθηκε», γράφεται στην απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, «ότι η πρώτη εναγομένη χρησιμοποιεί τις επιμέρους ιδιοκτησίες της με σκοπό διαφορετικό από αυτόν της κατοικίας και συγκεκριμένα ως τουριστικά καταλύματα, γεγονός το οποίο προσιδιάζει στην έννοια του ξενοδοχείου αφού φιλοξενείται εκεί άγνωστος αριθμός ατόμων, που εναλλάσσονται σε τακτικά χρονικά διαστήματα ολίγων ημερών και επιπροσθέτως προκαλούνται διάφορα ζητήματα όπως διατάραξη της κοινής ησυχίας κ.λπ. κατά παράβαση του ως άνω κανονισμού». Κατά της απόφασης οι αντίδικοι άσκησαν έφεση – η απόφαση αναμένεται μέχρι το τέλος του έτους.
Στο μεταξύ, η απόφαση 894/2022 του Μονομελούς Πρωτοδικείου είναι προσωρινώς εκτελεστή. Παρ’ όλα αυτά, οι ιδιοκτήτες των δύο διαμερισμάτων εξακολουθούν να τα χρησιμοποιούν ως Airbnb. Ηδη η ελληνική αστυνομία έχει κληθεί και έχει καταγράψει την παραβίαση. Αυτό οδήγησε τον κ. Αντωνιάδη να αναρτήσει στην είσοδο της πολυκατοικίας πινακίδες στα ελληνικά και στα αγγλικά με το περιεχόμενο της απόφασης – χωρίς αποτέλεσμα, αν κρίνουμε από τους τουρίστες που είδαμε να περιμένουν στην είσοδο.