Μετά το ελαιόλαδο, το κακάο και τον χυμό πορτοκαλιού η κλιματική κρίση αλλά και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια διαφόρων funds βάζουν «φωτιά» (και) στις τιμές του καφέ.
Οι τιμές της ποικιλίας Robusta λόγω της ξηρασίας στο Βιετνάμ, που παράγει περισσότερο από το 1/3 των παγκόσμιων ποσοτήτων, έφθασαν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 45 ετών (αν και τις τελευταίες ημέρες έχουν αρχίσει να διορθώνουν σημαντικά) υποθηκεύοντας νέες ανατιμήσεις για το αγαπημένο ρόφημα, καθώς το ράλι έχει συμπαρασύρει και τις χρηματιστηριακές τιμές στην ακριβότερη ποικιλία Arabica.
Στη Νέα Υόρκη, οι τιμές του Arabica έχουν ανέλθει στα 2,5 δολάρια ανά λίβρα, από τις υψηλότερες της τελευταίας δεκαετίας.
Η δημοφιλής ποικιλία Robusta χρησιμοποιείται τόσο για διάφορα χαρμάνια εσπρέσο όσο και για τον στιγμιαίο καφέ, με εκπροσώπους εταιρειών καφέ στην Ελλάδα να λένε στο «Βήμα» πως ελπίζουν οι αυξήσεις στη χονδρική τιμή του καφέ να εξομαλυνθούν διότι δεν θα μπορέσουν να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος.
«Η τιμή της πρώτης ύλης δεν έχει σταματήσει να αυξάνεται τα τελευταία 4-5 χρόνια» επισημαίνει στο «Βήμα» ο κ. Βασίλης Αρνάκης, managing director της εταιρείας ΑΒΕΚ Βεκράκος και υπεύθυνος για το project της Qualita Unica.
Τονίζει ωστόσο ότι η τιμή του καφέ δεν είναι αυτή που εκτινάσσει το κοστολόγιο μιας επιχείρησης στον κλάδο της καφεστίασης. «Η ενέργεια, οι αυξήσεις των μισθών και ειδικά του κατώτατου που έχει επιβαρύνει σημαντικά τα έξοδα, τα ενοίκια, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι κάποιοι από τους παράγοντες που ανεβάζουν το λειτουργικό κόστος» αναφέρει.
Πάντως εάν συνεχιστεί το ράλι σε συνδυασμό και με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, που έχουν ως αποτέλεσμα τον τριπλασιασμό των ναύλων καθώς τα πλοία είναι υποχρεωμένα να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής, οι τιμές στο ράφι αλλά και στα καταστήματα εστίασης ενδεχομένως να ανέβουν, με τον εσπρέσο να φθάνει τον Ιούνιο ακόμα και στα 2,20-2,40 ευρώ από 2 που είναι σήμερα, ενώ οι κάψουλες που πωλούνται στα σουπερμάρκετ μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 5 ευρώ. Αυξήσεις 5%-10% αναμένονται και στον στιγμιαίο καφέ.
Ας σημειωθεί ότι η τιμή της ποικιλίας Robusta έχει αγγίξει πλέον τα 2 δολάρια ανά λίβρα σύμφωνα με στοιχεία από τη Διεθνή Οργάνωση Καφέ (International Coffee Organization – ICO), με τις τιμές χονδρικής να έχουν αυξηθεί κατά 17% μέσα στον Απρίλιο, φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα από το 1979.
Οι κρυφές αυξήσεις
Ακόμη όμως κι αν δεν επιβεβαιωθούν τα χειρότερα σενάρια όσον αφορά την κλιματική κρίση, η τιμή ενός freddo ή ενός latte στη χώρα μας και γενικότερα στον κόσμο μπορεί να ακριβύνει μεσοπρόθεσμα γιατί η Zixi, μια 20χρονη φοιτήτρια από το Πεκίνο, πίνει καφέ κάθε μέρα!
Οι αναλυτές αναμένουν ότι η αυξανόμενη δίψα της Κίνας για καφέ θα είναι βασικός μοχλός της μελλοντικής ζήτησης μιας και ιδίως οι νεαροί καταναλωτές της αχανούς αυτής αγοράς υιοθετούν ολοένα και περισσότερο τον δυτικό τρόπο ζωής και ο καφές είναι προφανώς ένα από τα ποτά που τον αντιπροσωπεύουν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός των επώνυμων καφέ στην Κίνα αυξήθηκε κατά 58% τους τελευταίους 12 μήνες σε 49.691 καταστήματα, ενώ το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ βλέπει την Κίνα να εισάγει 5 εκατ. σάκους καφέ (μονάδα μέτρησης καφέ που ζυγίζει από 60 έως 69 κιλά, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης) τη σεζόν (2023-24), γεγονός που θα την έκανε τον έβδομο μεγαλύτερο καταναλωτή στον κόσμο.
Τιμές – κατανάλωση
Στην Ελλάδα, όπου καταναλώνονται περί τους 40 χιλιάδες τόνους καφέ ετησίως με ανοδικές τάσεις, ο καφές είναι καθημερινή συνήθεια είτε στο σπίτι είτε εκτός. Σύμφωνα με στοιχεία της Focus Bari σχεδόν το 1/3 των Ελλήνων επιλέγει καθημερινά να πίνει τον καφέ του εκτός σπιτιού. Οπως λέει όμως ο κ. Αρνάκης, μετά το σοκ της πανδημίας η ισορροπία στην εντός και εκτός σπιτιού κατανάλωση έχει αρχίσει να αλλάζει, με το out of home να αυξάνεται.
Οσο για την τιμή που πληρώνουμε για την καθημερινή μας απόλαυση; Μάλλον ακριβότερα από άλλους καθώς ένας καπουτσίνο στην Ελλάδα κοστίζει 3,30 ευρώ κατά μέσο όρο, όσο δηλαδή και στο Βέλγιο, ενώ στην Ιταλία κάποιος/α πληρώνει 1,59, στην Τσεχία 2,52 ευρώ, στην Τουρκία 2,27, στη Γαλλία 3,04, στην Πορτογαλία 1,77, στην Ολλανδία 3,25 και στην Ισπανία 1,85 ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Numbeo.
Στη χώρα μας η αξία της αγοράς του καφέ (τιμές λιανικής στον κλάδο της καφεστίασης) υπολογίζεται σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς σε 4-4,5 δισ. ευρώ, ενώ περίπου 400 εκατ. ευρώ είναι ο τζίρος των πωλήσεων στα σουπερμάρκετ.
Συνθετικός καφές από ρεβίθια, αρακά και χουρμάδες
Οσοι τον δοκίμασαν λένε πως έχει τη γεύση του καφέ – ίσως είναι λιγότερο πικρός. Μόνο που δεν είναι αυτό που φαίνεται (όσο γάλα, αφρόγαλα ή ζάχαρη κι αν προσθέσει κανείς). Για την ακρίβεια, πρόκειται για «συνθετικό» καφέ, ένα προϊόν που ήδη υπάρχει στα ράφια καταστημάτων, τουλάχιστον στις ΗΠΑ.
Ο συγκεκριμένος είναι φτιαγμένος από ανακυκλωμένα απόβλητα χουρμά (χρησιμοποιούνται τα κουκούτσια) σε συνδυασμό με διάφορα superfoods. Η εταιρεία που τον παράγει, με έδρα το Σιάτλ, με ένα επιθετικό και εξαιρετικά μελετημένο marketing, υπερηφανεύεται ότι παράγει τον «πιο βιώσιμο καφέ στον πλανήτη». Γιατί ανακυκλώνει τα απόβλητα αλλά και προστατεύει το περιβάλλον από τις φυτείες καφέ.
Ηδη τον συγκεκριμένο «καφέ» μπορεί να τον δοκιμάσει κανείς σε 10 καταστήματα των ΗΠΑ. Μόνο που πρόκειται για ένα ρόφημα. Είναι μια πιο εξελιγμένη μορφή του υποκατάστατου που κυκλοφορεί εδώ και χρόνια από πολλές εταιρείες (κυρίως σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων), για όσους δεν θέλουν ή δεν πρέπει να καταναλώνουν καφεΐνη και παράγεται από τριμμένους σπόρους όπως είναι τα ρεβίθια, ο αρακάς, τα κουκούτσια από χουρμάδες, σπόροι ραμόν (ρόφημα των Μάγιας), γκουάβα κ.λπ.
Αυτή τη λογική επιχειρούν να εξελίξουν εταιρείες στην προσπάθεια να βρεθεί μέθοδος για να παραχθεί μια εναλλακτική πρόταση στα 2 δισ. φλιτζάνια καφέ που καταναλώνει κάθε μέρα ο πλανήτης, η τιμή των οποίων έχει πάρει την ανηφόρα.
«Ξεχνούν ότι το βασικό προσόν του καφέ, εκτός από το άρωμά του, είναι η καφεΐνη» σχολιάζουν αναγνώστες κάτω από σχετικά δημοσιεύματα. Μάλλον, όμως, κάποιες εταιρείες δεν το ξεχνούν και προσπαθούν στο «συνθετικό» τους προϊόν να προσθέσουν καφεΐνη, την οποία παίρνουν από πράσινο τσάι.
