Προ των πυλών βρίσκεται και το «νέο», αυξημένο επίδομα ανεργίας με τον επανασχεδιασμό του τρόπου υπολογισμού του επιδόματος, καθώς και την αύξηση της χρονικής διάρκειάς του.
Εντός του Ιανουαρίου αναμένεται να εκκινήσει η πιλοτική εφαρμογή για το νέο επίδομα ανεργίας με την έκδοση της σχετικής κοινής υπουργικής απόφασης με την οποία 15.000 δυνητικά ωφελούμενοι θα επιλεγούν – τυχαία – και θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Η επιλογή
Στο πιλοτικό πρόγραμμα για το νέο επίδομα ανεργίας θα ενταχθούν μόνο άτομα που θα λαμβάνουν επίδομα με χρηματική αξία μεγαλύτερη από εκείνη που θα τους αναλογούσε βάσει του ισχύοντος καθεστώτος. Η επιλογή των ανέργων θα γίνει τυχαία μέσω ειδικού ψηφιακού αλγορίθμου και η συμμετοχή θα είναι υποχρεωτική.
Η καθυστέρηση που προέκυψε στην εφαρμογή του προγράμματος οφείλεται στην τήρηση όλων των προϋποθέσεων που απαιτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μέσω του οποίου χρηματοδοτείται η αναμόρφωση του επιδόματος ανεργίας με 100 εκατομμύρια ευρώ.
Κλιμακωτό
Το νέο επίδομα θα αποτελείται από δύο μέρη: το σταθερό και το μεταβλητό (ανταποδοτικό). Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και σε συνάρτηση με τα έτη ασφάλισης-απασχόλησης, το ύψος του μισθού και μπορεί να φτάσει και τα 1.200 ευρώ για ανέργους που βρίσκονταν στην αγορά εργασίας για περισσότερα από τέσσερα χρόνια.
Αντίθετα, όσοι έχουν λιγότερα χρόνια θα λαμβάνουν το χαμηλότερο του σημερινού επιδόματος των 509 ευρώ. Επίσης, το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – δεν θα αυξηθεί, αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο επίδομα ανεργίας «θα συνδεθεί» άμεσα με τον μισθό, αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ανέργου. Ενδέχεται μάλιστα να φθάσει έως και το 70% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας τριετίας.
Οι προτάσεις
Στις προτάσεις που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας, περιλαμβάνεται η αύξηση του ποσού του επιδόματος ανεργίας, το οποίο θα συνδεθεί με το ύψος του μέσου μισθού του ανέργου τα τελευταία χρόνια πριν από την έξοδό του στην ανεργία. Αυτό θα ισχύει για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Δηλαδή κατά τους πρώτους έξι μήνες της ανεργίας, το επίδομα να είναι κοντά στον μέσο μισθό. Ακολούθως, θα μειώνεται σταδιακά και μέχρι το τέλος του χρόνου της επιδότησης θα φθάνει τα σημερινά επίπεδα.
Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι.
Η νέα αρχιτεκτονική του επιδόματος ανεργίας – σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες – περιλαμβάνει τα εξής:
1 Το επίδομα αποσυνδέεται από τον κατώτατο μισθό και πλέον θα συναρτάται από τον μέσο πραγματικό μισθό των εργαζομένων πριν βρεθούν σε κατάσταση ανεργίας. Το επίδομα θα κυμαίνεται σε ποσοστό του μισθού από 55% έως 70%. Τους πρώτους μήνες θα δίδεται το 70% του μισθού και σταδιακά – ανά τέσσερις μήνες – θα μειώνεται στο 65%, στο 60% και στο 55%.
2 Τίθεται ανώτατο πλαφόν κοντά στα 1.200 ευρώ, το οποίο δεν θα ξεπερνά το επίδομα. Ταυτόχρονα δεν θα μπορεί να «πέσει» κάτω από τα 509 ευρώ, ποσό στο οποίο βρίσκεται σήμερα. Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για όλους και συναρτάται με τον κατώτατο μισθό. Το επίδομα λαμβάνει μόνο μια μικρή μερίδα ανέργων, που φθάνει μόλις το 10% των εγγεγραμμένων ανέργων.
3 Επιμηκύνεται η χρονική διάρκεια του επιδόματος, το οποίο μπορεί να φθάνει έως τους 24 μήνες. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι. Η διάρκεια του επιδόματος θα εξαρτάται από τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ασφαλισμένου.
4 Καθιερώνεται η υποχρέωση των επιδοτούμενων ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραμμα κατάρτισης ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης της κατάρτισης ο άνεργος θα λαμβάνει το επίδομα κατάρτισης και όχι το επίδομα ανεργίας.
5 Αλλάζουν τα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας από τους εποχικά εργαζομένους.
Αλλαγές εξετάζονται και στο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ).
Το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ) αναμένεται να ενσωματωθεί στο επίδομα ανεργίας και να λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια και έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές.