Ανταλλάσσουν απειλές, ελπίζουν σε συμφωνία

Απέρριψε εκ νέου την περασμένη Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον (ελάχιστα) αναθεωρημένο προϋπολογισμό της Ιταλίας. «Με ό,τι έχει βάλει στο τραπέζι η κυβέρνηση της Ρώμης, διαβλέπουμε στον ορίζοντα τον κίνδυνο να διολισθήσει η Ιταλία στην αστάθεια» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, διακινδυνεύοντας ασφαλώς η δήλωσή του να λάβει τη μορφή αυτοεκπληρούμενης προφητείας, αφού λειτουργήσει τροχιοδεικτικά στις αγορές.

Μία ημέρα μετά την αγωνιώδη προειδοποίηση του υπουργού Εξωτερικών της Ισπανίας Γιόσεπ Μπορέλ προς την Επιτροπή «να μη συμπεριφερθεί προς την Ιταλία όπως συμπεριφέρθηκε προς την Ελλάδα επιβάλλοντας δραστικούς περιορισμούς στον προϋπολογισμό και πολιτικές αυστηρής λιτότητας», οι Βρυξέλλες μοιάζουν αποφασισμένες να δείξουν και πάλι την πυγμή τους.

Ο λετονός ευρωαξιωματούχος προανήγγειλε ως «αρμόζουσα» την ενεργοποίηση των προβλεπομένων από το κοινοτικό δίκαιο κυρώσεων, γνωστών και ως «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος». Πρόκειται για πρόστιμα που φθάνουν, σε πρώτη φάση, στο 0,2% του ΑΕΠ για τις μη συμμορφούμενες με τις δημοσιονομικές επιταγές της ΕΕ χώρες. Εν προκειμένω, η Ρώμη αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να κληθεί να καταβάλει περί τα 3,4 δισ. ευρώ στα κοινοτικά ταμεία των Βρυξελλών, κάτι που είναι βέβαιο ότι θα αρνηθεί. Ο εκ των κυβερνητικών εταίρων ηγέτης της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι, άλλωστε, έχει απορρίψει ως «ηλίθιες» τις απαιτήσεις της Κομισιόν από τη χώρα του.

Υπενθυμίζεται ότι «κόκκινο πανί» για τις Βρυξέλλες είναι η προϋπολογιζόμενη αύξηση του ιταλικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο 2,4% του ΑΕΠ το 2019 από 1,6% που θα είναι εφέτος. Η προηγούμενη κυβέρνηση του Πάολο Τζεντιλόνι είχε υποσχεθεί μείωση του ιταλικού ελλείμματος στο 0,8% το 2019.

Η Κομισιόν θεωρεί την πρόβλεψη της νέας λαϊκιστικής κυβέρνησης της Ιταλίας κατάφωρη παραβίαση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ.

Η Ρώμη θεωρεί, όμως, την προϋπολογιζόμενη αύξηση των δημοσίων δαπανών ως όρο εκ των ων ουκ άνευ για την αναθέρμανση της ιταλικής οικονομίας. Σημειωτέον ότι το τρίτο τρίμηνο του 2018 η ανάπτυξη του ιταλικού ΑΕΠ ήταν μηδενική.

Η κυβέρνηση του συνασπισμού της ακροδεξιάς Λέγκας με το απολιτικό Κίνημα των 5 Αστέρων του Λουίτζι Ντι Μάιο, που εκλέχθηκε πρώτο κόμμα στις εκλογές του περασμένου Μαρτίου, επανέφερε και κατέθεσε στις Βρυξέλλες τον προϋπολογισμό που είχε απορρίψει τον Οκτώβριο η Κομισιόν ίδιο κι απαράλλαχτο. Μοναδική προσθήκη που είχε κάνει ήταν η συμπερίληψη ενός εκτεταμένου προγράμματος εκποίησης δημόσιας περιουσίας συνολικής αξίας 18 δισ. ευρώ. Προσθήκη που δεν δελέασε την Κομισιόν.

Πάντως στην πρωτοφανή κόντρα των Βρυξελλών με μια κοινοτική κυβέρνηση αμφότερες οι πλευρές εμφανίζονται πρόθυμες για διάλογο. Ο Σαλβίνι εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «εν ευθέτω χρόνω» θα διευθετηθούν όλες οι διαφορές, ενώ την Τετάρτη και ο Ντομπρόβσκι δεν έκρυψε ότι και οι Βρυξέλλες προσβλέπουν σε διαπραγματεύσεις με τη Ρώμη. Και δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που προβλέπουν ότι η διελκυστίνδα θα συνεχιστεί αμφίρροπη τουλάχιστον μέχρι τις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου.

Το μέγα ερώτημα, βέβαια, είναι πώς θα συμπεριφερθούν έως τότε οι αγορές. Διότι η δημοσιονομική εικόνα της Ιταλίας δεν είναι διόλου καλή.

Το δημόσιο χρέος της χώρας, που ανησυχεί σφόδρα τους εταίρους, ξεπερνά το 131% του ΑΕΠ και υπολείπεται μόνο του ελληνικού (178%). Και καθώς η ιταλική οικονομία είναι η τρίτη σε μέγεθος στην ευρωζώνη (υπολείπεται μόνο της γερμανικής και της γαλλικής), το ονομαστικό χρέος της φθάνει στο αστρονομικό επίπεδο των 2,5 τρισ. ευρώ!

Η κυβέρνηση Κινήματος 5 Αστέρων και Λέγκας θεωρεί ότι μόνο αν τονωθεί η αγοραστική δύναμη των Ιταλών θα ανακάμψει η οικονομία.

Γι’ αυτό και επαγγέλλεται τον «τερματισμό της φτώχειας», υλοποιώντας την προεκλογική υπόσχεση για την εγγύηση βασικού εθνικού εισοδήματος 780 ευρώ για όλα τα νοικοκυριά. Το σχέδιο αυτό (μαζί με τη διατήρηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης) κοστολογείται στο 0,7% του ιταλικού ΑΕΠ.