Η αργή και με σταθερά βήματα άμβλυνση της εποχικότητας, η βελτίωση της εξίσωσης αφίξεις προς έσοδα, οι προορισμοί και οι… άλλοι επιμέρους δείκτες του ελληνικού τουρισμού συνηγορούν στο ότι η Ελλάδα δεν έχει αγγίξει ακόμη το μέγιστο της τουριστικής δυναμικής της.
Αφήνοντας πίσω την τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ανόδου των αφίξεων – με ένα νέο ρεκόρ περίπου 33 εκατ. επισκεπτών, μαζί με την κρουαζιέρα – τα στοιχεία τόσο για τη σεζόν που μόλις ολοκληρώθηκε όσο και για την επόμενη χρονιά δημιουργούν κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας για περαιτέρω ενίσχυση των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού. Ηδη, τα πρώτα μηνύματα από τη Διεθνή Εκθεση Τουρισμού του Λονδίνου (WTM) αναφέρουν ότι οι προκρατήσεις για την ερχόμενη τουριστική περίοδο εμφανίζονται αυξημένες κατά 10% σε σχέση με πέρυσι.
«Πρόκειται για στοιχεία που ενισχύουν τη θέση ότι η Ελλάδα ως τουριστικός προορισμός έχει ακόμη σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γιάννης Κυρίτσης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Axia Hospitality, που διαχειρίζεται τις πωλήσεις-κρατήσεις περίπου 75 ξενοδοχείων σε όλη τη χώρα, καθώς και τα συστήματα κρατήσεων μέσω του Internet (IDS).
«Η πενταετία που πέρασε δεν θα μοιάζει σε τίποτα με την πενταετία που έρχεται στον τουριστικό κλάδο» προειδοποιεί από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) κ. Αλέξανδρος Βασιλικός. Η εκτίμησή του αυτή στηρίζεται στην ταχύτητα των αλλαγών που επέρχονται στους χρήστες της τεχνολογίας, κάτι που υποχρεώνει το μάρκετινγκ, τις πωλήσεις και τις παρεχόμενες υπηρεσίες-εμπειρίες στα ξενοδοχεία να προσαρμόζονται διαρκώς εάν θέλουν να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις.
Η ακτινογραφία
Eχοντας μια σαφή και ολοκληρωμένη εικόνα για το τι συμβαίνει όχι μόνο στην online, αλλά και στην offline διεθνή τουριστική αγορά, λέει ο κ. Κυρίτσης, «μπορούμε να πούμε κατ’ αρχάς ότι εφέτος είχαμε θετικές εξελίξεις στο μέτωπο της επέκτασης της τουριστικής περιόδου». Στα πρότυπα της Σαντορίνης και της Μυκόνου – δύο προορισμών που τα τελευταία χρόνια έχουν καταφέρει να επεκτείνουν την περίοδο λειτουργίας τους, κατά τουλάχιστον 40 ημέρες – το 2018 καταγράφηκε επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, κατά κύριο λόγο στην Πάρο και στην Νάξο, στην Κρήτη, στη Ρόδο, καθώς και σε νησιά του Ιονίου.
Η παρατεταμένη καλοκαιρία, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των ξενοδόχων, είναι σίγουρα ένας σημαντικός λόγος, αλλά όχι ο βασικός για την άμβλυνση της εποχικότητας. Ας μην ξεχνάμε, προσθέτουν, ότι περισσότερο κερδισμένοι είναι οι προορισμοί που έχουν υιοθετήσει τα τελευταία χρόνια, με συνέπεια και συνέχεια, μια επιθετική πολιτική marketing στο εξωτερικό, ενώ παράλληλα έχουν βελτιώσει σημαντικά τις υποδομές τους. Πρόκειται, τονίζουν, για ενέργειες που λειτουργούν θετικά στην προσέλκυση ταξιδιωτών.
Η διάρκεια διαμονής
Στο πλαίσιο αυτό, στο άμεσο μέλλον, εκτιμάται ότι όλο και περισσότεροι ελληνικοί τουριστικοί προορισμοί θα «κλειδώνουν» την περίοδο λειτουργίας τους στο διάστημα Μαρτίου – Νοεμβρίου. Αντίστοιχα, ελπιδοφόρα για τη νησιωτική Ελλάδα είναι και η αύξηση της μέσης διάρκειας διαμονής από τις 3,15 ημέρες στις 4,28 ημέρες.
Επίσης, μέσα στην εφετινή χρονιά η Ελλάδα δέχτηκε περισσότερους επισκέπτες από μακρινές χώρες, όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ. Πρόκειται για ταξιδιώτες οι οποίοι ανακαλύπτουν τον ευρωπαϊκό Νότο και βλέπουν στην περίπτωση της Ελλάδας έναν ασφαλή προορισμό, με βελτιωμένες τις προδιαγραφές των ξενοδοχείων του.
Την ίδια στιγμή, στα θετικά για τον ελληνικό τουρισμό συγκαταλέγεται και η συνεχής ενίσχυση των τουριστικών μεγεθών της Αθήνας, με τις φετινές αφίξεις στην ελληνική πρωτεύουσα να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 5,5 εκατομμύρια.
Η ροή των αφίξεων-κρατήσεων στην Αθήνα τα τελευταία 2-3 χρόνια επιβεβαιώνει ότι η ελληνική πρωτεύουσα δεν αποτελεί πλέον «ενδιάμεσο σταθμό», αλλά έχει καθιερωθεί ως city break και συγκαταλέγεται στους δημοφιλείς ευρωπαϊκούς προορισμούς για ταξίδια αναψυχής, λέει ο κ. Κυρίτσης και προσθέτει: «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας από τα διαφορετικών τύπων ξενοδοχεία που διαχειριζόμαστε στην Αττική – και παρά το ανταγωνιστικό παρόν των καταλυμάτων τύπου Airbnb – η μέση πληρότητα εφέτος στην Αθήνα άγγιξε το 80,17%, ενώ η μέση τιμή δωματίου (ADR) ανήλθε στα 151 ευρώ».
Επιθετική στρατηγική
Αντίστοιχα με θετικό πρόσημο «έκλεισαν» οι μέσες πληρότητες και οι μέσες τιμές δωματίων στους περισσότερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, παρά το «φρενάρισμα» των κρατήσεων που καταγράφηκε στο δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου. Ωστόσο, και αυτές τις «αναταράξεις» οι έλληνες ξενοδόχοι τις αντιμετώπισαν έγκαιρα και με επαγγελματισμό. Με εντατικό yielding και επιθετική στρατηγική στο μέτωπο των πωλήσεων, κατάφεραν να ανακόψουν τις όποιες αρνητικές συνέπειες από την υστέρηση των last minute κρατήσεων.
Ενα άλλο στοιχείο που χαρακτήρισε την εφετινή χρονιά ήταν το κομμάτι των online κρατήσεων, όπου ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι αυξήσεις των ποσοστών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (αύξηση που άγγιξε το 250%), αλλά και από τις ΗΠΑ, τον Λίβανο, την Ελβετία και το Ισραήλ. Εάν στα παραπάνω προστεθεί και η σταθερή προτίμηση του βρετανικού και του γερμανικού ταξιδιωτικού κοινού για τους ελληνικούς προορισμούς, συμπληρώνεται το μωσαϊκό των τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα μας.
Το 2019
Σε ό,τι αφορά τη νέα σεζόν, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι οι προκρατήσεις είναι ενισχυμένες σε σχέση με πέρυσι (σε ορισμένους δημοφιλείς προορισμούς κατά 10% έως και 20%). Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΞΕΕ, κ. Αλέξανδρο Βασιλικό, «είναι πρόωρο να πούμε οτιδήποτε», καθώς ανταγωνιστικοί προορισμοί, όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Τυνησία και το Μαρόκο, έχουν επιστρέψει δυναμικά στην τουριστική σκηνή. «Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι η Ελλάδα να καθιερωθεί πλέον ως ένας από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως» λέει ο κ. Βασιλικός και τονίζει: «Το δύσκολο δεν είναι να ανεβείς στην κορυφή, αλλά να διατηρηθείς εκεί».
Εσοδα €15,5 δισ. αλλά χαμηλή η ημερήσια δαπάνη
Με βάση τα στοιχεία του επικεφαλής του Τομέα Τραπεζικής Επιχειρήσεων της Διεύθυνσης Οικονομικών Αναλύσεων της Εθνικής Τράπεζας κ. Γιώργου Καμέτα, ο κλάδος του τουρισμού πρωτοστατεί στην ελληνική οικονομία. Ηδη η χώρα δέχεται τρεις επισκέπτες για κάθε έναν κάτοικό της, ενώ οι εισπράξεις από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 12% στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου. Ωστόσο, η ημερήσια δαπάνη των τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα παραμένει στα 70 ευρώ, όταν σε άλλες μεσογειακές χώρες ξεπερνά τα 80 ευρώ. Στο τέλος της χρονιάς τα έσοδα από τον τουρισμό εκτιμάται ότι θα υπερβούν τα 15,5 δισ. ευρώ.