«Φτωχότερο» από πέρυσι ήταν εφέτος το πολιτικό ρόστερ στο Νταβός. Οι προσωπικότητες του Ντόναλντ Τραμπ, του Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και του Κάρλος Γκον έλειψαν από το ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσπαθεί να ανεβάσει πάλι τα κατεβασμένα ρολά του αμερικανικού Δημοσίου. Ο γάλλος ομόλογός του πασχίζει να κατευνάσει τα «κίτρινα γιλέκα». Και ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας είναι προφυλακισμένος στο Τόκιο για φοροδιαφυγή. Είναι αισθητή η απουσία του Γκον από το Νταβός, διότι ήταν επί δεκαετίες μία από τις χαρακτηριστικότερες «περσόνες» του Φόρουμ.
Από το G7 μόνο οι ηγέτες της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ιαπωνίας ταξίδεψαν στην Ελβετία, ενώ απουσίασε εφέτος και ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ. Παρά ταύτα, οι αφίξεις ιδιωτικών τζετ ξεπέρασαν τις 1.500 στο τοπικό αεροδρόμιο – αυξημένες κατά 11% συγκριτικά με πέρυσι. Διότι το πραγματικό «γκλάμουρ» του Νταβός είναι οι συναντήσεις γνωριμίας της παγκόσμιας (μεγαλομεσαίας) επιχειρηματικής τάξης. Τα πάνελ των διασημοτήτων της πολιτικής, του πνεύματος και της τέχνης είναι η «ρεκλάμα» της όλης διοργάνωσης.
Οι νέες τεχνολογίες
Το κεντρικό θέμα της εφετινής, 49ης διοργάνωσης, ήταν «Παγκοσμιοποίηση και 4η Βιομηχανική Επανάσταση» (η επανάσταση των νέων τεχνολογιών δηλαδή). Ομως και η περυσινή «κλιματική αλλαγή» ήταν πανταχού παρούσα ως αντικείμενο συζήτησης. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες, άλλωστε, την τελευταία ημέρα των εκδηλώσεων απηύθυνε έκκληση στη διεθνή κοινότητα για το κλίμα. Και η Ανγκελα Μέρκελ αναφέρθηκε στην καταστροφή του πλανήτη, επηρεασμένη ενδεχομένως και από την ιστορική συνάντηση που είχε προ ημερών με τον αναφανδόν ευαίσθητο περί τα οικολογικά Μακρόν στο Ααχεν.
Η γερμανίδα καγκελάριος εμφανίστηκε ιδιαίτερα μαχητική (επανέλαβε πολλές φορές τη λέξη «μάχη»). Υπερασπίστηκε την παγκοσμιοποίηση και την πολυπολιτισμικότητα, ενώ υπήρξε αμείλικτη κατά του λαϊκισμού και του εθνικισμού. Εκτίμησε ότι απειλείται η παγκόσμια τάξη πραγμάτων και προέταξε την ανάγκη για μεταρρύθμιση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, «προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα». Παρενθετικά, τη σημαία του λαϊκισμού κράτησε απομονωμένος σχεδόν από όλους στο Νταβός ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου.
Ο εμπορικός πόλεμος
Την παγκοσμιοποίηση εξήρε ένας ακόμη κερδισμένος από αυτήν, ο κινέζος αντιπρόεδρος Ουάνγκ Κισάν. Ο Κισάν έκανε «άνοιγμα» προς τις ΗΠΑ υπέρ της συνέχισης των εμπορικών διαπραγματεύσεων, αλλά δεν υπήρχε στο Νταβός αμερικανός αξιωματούχος αρμόδιος για να ανταποκριθεί (στα τέλη Φεβρουαρίου λήγει η τρίμηνη προθεσμία για την αποτροπή ενός εκτεταμένου εμπορικού πολέμου).
Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι ούτε ο Κισάν ούτε οι άλλοι πολιτικοί ηγέτες ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με τις προειδοποιήσεις του ΔΝΤ και άλλων διεθνών οργανισμών και επιφανών οικονομολόγων για την απότομη επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης. Αλλά ούτε τον Ιανουάριο του 2008 είχε ανησυχήσει για «κάτι» η παγκόσμια πολιτική, οικονομική και επιχειρηματική ελίτ.
Το Brexit
Είναι αλήθεια ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Τζέιμς Κάρνι προειδοποίησε ότι οι βρετανικές επιχειρήσεις δεν έχουν πλέον χρόνο για να προετοιμαστούν για ένα άτακτο Brexit, ενώ θετική εντύπωση προκάλεσε ο βρετανός πρίγκιπας Γουίλιαμ που μίλησε για την ανάγκη καταπολέμησης του στίγματος των ψυχικά ασθενών. Ουσιαστικότερη ήταν βέβαια η συμμετέχουσα στο ίδιο πάνελ νεοζηλανδή πρωθυπουργός Τζασίντα Αρντερν, η οποία ήδη αύξησε τις δαπάνες της χώρας της για την προστασία της ψυχικής υγείας. «Εχω χάσει φίλους εξαιτίας ψυχικών ασθενειών – αυτοκτόνησαν…» είπε.
Ανγκελα Μέρκελ: «Να είστε ευτυχείς που… με έχετε»
«Με έχετε σήμερα, πρέπει λοιπόν να είστε ευτυχείς με ό,τι έχετε»! Είναι η απάντηση της γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ σε ερώτηση που της έθεσε κάποιος από το ακροατήριο αν θα συνεχίσει να έρχεται στο Νταβός όταν τελειώσει η θητεία της ως καγκελαρίου.
Οι γερμανοί millenials έχουν μεγαλώσει με την αγαπημένη τους «μούτι» (μαμά) στην καγκελαρία. Εκλέχθηκε για πρώτη φορά το 2005 και έχει δηλώσει ότι δεν θα διεκδικήσει και πέμπτη θητεία στις εκλογές του 2021.
Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο: «Ο Κήπος της Εδέμ δεν υπάρχει πια»
«Eρχομαι κυριολεκτικά από μια άλλη εποχή. Γεννήθηκα στην Ολόκαινο, μια περίοδο 12.000 χρόνων κλιματικής σταθερότητας που επέτρεψε στο ανθρώπινο γένος να δημιουργήσει πολιτισμούς. Αυτός ο Κήπος της Εδέμ δεν υπάρχει πια». Ο εμβληματικός βρετανός δημοσιογράφος και ιστορικός σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο κάλεσε την πολιτική και επιχειρηματική ελίτ «να ξεπεράσει τις ενοχές και τις στοχοποιήσεις και να βάλει απτούς στόχους» για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Τον Μάιο θα κλείσει τα 93.
Ουάνγκ Κισάν: «Οι κομμουνιστές της παγκοσμιο-ποίησης»
«Πάρτε για παράδειγμα την αυτοκρατορική Κίνα. Σε αντίθεση με ό,τι έπραξε το Κομμουνιστικό Κόμμα πριν από 70 χρόνια, κράτησε τα σύνορα της χώρας κλειστά στον υπόλοιπο κόσμο». Αλλο ένα μάθημα παγκοσμιοποίησης έδωσε στο Νταβός ο αντιπρόεδρος της Κίνας Ουάνγκ Κισάν. Ξεκίνησε την ομιλία του σημειώνοντας ότι το 2019 είναι η 40ή επέτειος της συμμετοχής της χώρας του στο Φόρουμ και η 70ή επέτειος από τη δημιουργία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
Φίλιπ Χάμοντ: «Μη, παρακαλώ σας, μη λησμονάτε τη χώρα μου»
«Πρέπει να δεχθείτε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Αν αποτύχουμε να εφαρμόσουμε την απόφαση του βρετανικού λαού κινδυνεύει η πολιτική σταθερότητα στη χώρα. Αντιλαμβάνομαι την απογοήτευσή σας, αλλά πρέπει να δεχθείτε τις αλλαγές που έρχονται, όπως τον τερματισμό της ελεύθερης διακίνησης εργαζομένων και τη μεταρρύθμιση του επιχειρηματικού μοντέλου που οικοδομήθηκε στο φθηνό εργατικό δυναμικό». O βρετανός υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ απηύθυνε εναγώνια έκκληση προς τον επιχειρηματικό κόσμο, υπό τη δαμόκλειο σπάθη ενός άτακτου Brexit.
