Σε ηλεκτρονικό αγώνα δρόμου αποδύονται χιλιάδες νοικοκυριά προκειμένου να πάρουν την έγκριση για την αναγκαία επιδότηση ώστε να προχωρήσουν σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών τους και στην εγκατάσταση συσκευών εξοικονόμησης ενέργειας.
Αν και τα προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ» από το 2011, οπότε ξεκίνησε το πρώτο, έως σήμερα ήταν ανέκαθεν δημοφιλή, το ενδιαφέρον των πολιτών για συμμετοχή σε αυτά εκτοξεύτηκε από το φθινόπωρο του 2021, όταν η ενεργειακή κρίση άρχισε να κλιμακώνεται. Μάλιστα ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης στην ομιλία του, στο πλαίσιο της συζήτησης επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, αναφερόμενος στα μελλοντικά προγράμματα εξοικονόμησης, προανήγγειλε ότι θα κατηγοριοποιηθεί η ενεργειακή απόδοση με βάση την πραγματικότητα των διαφορετικών μετεωρολογικών συνθηκών.
Και παρότι οι τιμές της ενέργειας περνούν τους τελευταίους μήνες μια περίοδο ύφεσης, οι καταναλωτές δεν εφησυχάζουν καθώς μια νέα κρίση καραδοκεί. Αλλωστε, οι πιθανότητες να επαληθευτούν οι… μάντεις κακών ειδήσεων αυξάνονται όσο οι καύσωνες χτυπούν την Ευρώπη (ακόμη και περιοχές των Αλπεων) και οι ανάγκες κλιματισμού μεγαλώνουν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επάρκεια των ενεργειακών πόρων και το κόστος της ενέργειας που αρχίζει και πάλι να πιέζεται προς τα πάνω.
Θερμοσίφωνες
Ετσι, τα νέα προγράμματα που έτρεξαν το τελευταίο διάστημα,ή όσα είναι ακόμη ανοιχτά για υποδοχή αιτήσεων προσελκύουν χιλιάδες πολίτες που μπαίνουν στην ουρά για επιδότηση ή για την απόκτηση voucher αγοράς θερμοσιφώνων.
Γιατί οι τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας μέσω των «Εξοικονομώ» και άλλων προγραμμάτων γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλείς για τους πολίτες;
Κατ’ αρχάς, διότι τους δίνεται η δυνατότητα να ανακαινίσουν την κατοικία τους με επιδότηση από 40% έως 75%, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία εντάσσονται, και με ελάχιστο κεφάλαιο το οποίο μπορούν να καλύψουν είτε με ίδια κεφάλαια είτε με άτοκο δάνειο διάρκειας έως 6 έτη. Ετσι, θα καταφέρουν να μειώσουν τα λειτουργικά τους έξοδα για ενέργεια (ρεύμα, πετρέλαιο, αέριο κ.τ.λ.), να αποκτήσουν θερμική άνεση, να αυξήσουν την αξία του ακινήτου τους για ενοικίαση ή πώληση, αφού αναβαθμίζεται η ενεργειακή του κλάση, και να αποκτήσουν δωρεάν το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, αλλά και την Ταυτότητα Κτιρίου.
«Εξοικονομώ 2023»
Δεν είναι τυχαίο ότι στο προηγούμενο «Εξοικονομώ 2021» (έτρεξε το 2022), προϋπολογισμού 1,3 δισ. ευρώ, οι αιτήσεις έφτασαν περίπου τις 89.000 και έως σήμερα βρίσκονται σε κατάσταση υπαγωγής περίπου 50.000 από αυτές. Οσο για το «Εξοικονομώ 2023», προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, που άνοιξε τις ψηφιακές του πύλες στις 12 Ιουνίου και θα κλείσει στις 15 Σεπτεμβρίου, έχουν ξεκινήσει ήδη τη διαδικασία υπαγωγής 12.500 άτομα εκ των οποίων 1.000 έχουν υποβάλει αίτηση. Συνολικά, αναμένεται ότι θα ωφεληθούν περίπου 20.000 πολίτες. Οσο για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» για νέους 18 έως 39 ετών, προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, τη διαδικασία έχουν ξεκινήσει 6.000 νέοι εκ των οποίων περίπου 500 έχουν υποβάλει οριστική αίτηση.
Φωτοβολταϊκά
Δημοφιλή είναι και τα προγράμματα επιδοτήσεων για εγκατάσταση μικρών οικιακών φωτοβολταϊκών για αυτοκατανάλωση ενέργειας με παράλληλη αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες καθώς και για αντικατάσταση παλιού ηλεκτρικού θερμοσίφωνα με ηλιακό (το πρόγραμμα έχει κλείσει). Δεν είναι τυχαίο ότι ο προσωρινός κατάλογος των δικαιούχων για αλλαγή θερμοσίφωνα περιλαμβάνει περίπου 350.000 αιτήσεις. Σε ένα δεκαήμερο εκτιμάται ότι ο κατάλογος θα έχει οριστικοποιηθεί ώστε να μοιραστούν τα vouchers έως τις 20 Ιουλίου.
Αν δεν προκύψει κάποιο πρόβλημα, οι καταναλωτές θα έχουν περιθώριο 65 ημερών, δηλαδή έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, για αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα.
Οσο για το πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στη στέγη έχουν υποβάλει αίτηση περί τους 7.100 πολίτες. Σύμφωνα με τον σύμβουλο σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος κ. Στέλιο Ψωμά, για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού η μέση επιδότηση για ένα νοικοκυριό είναι 7.500 ευρώ και η μέση επένδυση 9.000 ευρώ, με το μέσο όφελος για την 25ετία να υπολογίζεται σε 60.000 ευρώ.
Αντιστοίχως, με την αλλαγή ηλεκτρικού θερμοσίφωνα με ηλιακό, η μέση επιδότηση και επένδυση είναι 700 ευρώ και 570 ευρώ αντίστοιχα και το όφελος στην 25ετία 6.290 ευρώ.
Επίσης, εντός του μήνα αναμένεται και η εκκίνηση του προγράμματος «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», το οποίο αναμένουν εδώ και μήνες μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις από τους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού.
Παράπλευρα οφέλη
Σημαντικά παράπλευρα οφέλη καταγράφονται και από την εγκατάσταση συσκευών εξοικονόμησης ενέργειας. Στην περίπτωση των ηλιακών θερμοσιφώνων, για παράδειγμα, έχουμε ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας ηλιοθερμικών συστημάτων. «Στην περίπτωση του προγράμματος “Φωτοβολταϊκά στη στέγη”, χάρη στις μπαταρίες που είναι υποχρεωτικές για τα νοικοκυριά που συμμετέχουν, έχουμε το άνοιγμα μιας νέας αγοράς που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε στη χώρα μας, απόκτηση νέων δεξιοτήτων για πολλές εκατοντάδες εγκαταστατών που θα απασχοληθούν στο πλαίσιο του προγράμματος και ελάφρυνση των ηλεκτρικών δικτύων λόγω της χρήσης των μπαταριών. Παράλληλα, επιταχύνεται και η εγχώρια παραγωγή μπαταριών ιόντων λιθίου» αναφέρει ο κ. Ψωμάς, επισημαίνοντας ότι ενισχύεται και η απασχόληση προσθέτοντας σε βάθος 25ετίας συνολικά 7.300 εργατοέτη μέσω του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη στέγη» και 7.450 μέσω του αντίστοιχου για τους θερμοσίφωνες.
