10 τρισ. δολάρια «κρυμμένα» σε 10 φορολογικούς παραδείσους

Υπεράκτια κεφάλαια συνολικού ύψους 10 τρισ. δολ. βρίσκονται «κρυμμένα» στα τοπ 10 «offshore διασυνοριακά κέντρα» του πλανήτη, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της Boston Consulting Group (BCG). Από αυτά τα 2,5 τρισ. δολ. είναι τοποθετημένα στην Ελβετία, το offshore banking της οποίας προσελκύει κυρίως κεφάλαια από τη Δυτική Ευρώπη, ενώ σύμφωνα με έρευνες που έχουν διενεργήσει τα τμήματα διαχείρισης πλούτου κορυφαίων επενδυτικών τραπεζών τα ελληνικών συμφερόντων κεφάλαια που βρίσκονται τοποθετημένα εκεί ξεπερνούν τα 120 δισ. ευρώ.

Επίσης, οι επίσημες καταγεγραμμένες τοποθετήσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό που είχαν φτάσει στο υψηλό των 88,5 δισ. ευρώ το 2015 (τότε που η χώρα ξαναφλέρταρε, όπως και το 2012, με το Grexit) κινούνται το τρέχον διάστημα στην περιοχή των 50 δισ. ευρώ.

Η Ελβετία, η οποία είναι σήμερα το μεγαλύτερο διασυνοριακό χρηματοοικονομικό κέντρο στον κόσμο, αναμένεται πάντως, σύμφωνα με την BCG , να χάσει την πρώτη θέση το 2023 από το Χονγκ Κονγκ, το οποίο προσελκύει τον υπεράκτιο πλούτο της ηπειρωτικής Κίνας, καθώς τα 2,3 τρισ. δολ. που βρίσκονται σήμερα εκεί αναμένεται, στο βασικό σενάριο της BCG, να σημειώσουν ετήσια αύξηση 8% ως το 2026.

Αυξηση εισροών

Η Σιγκαπούρη με 1,5 τρισ. δολ. σήμερα θα παραμείνει στην 3η θέση και την ερχόμενη πενταετία, αν και αναμένεται να σημειώνει μέση ετήσια αύξηση 10% ως το 2026, καθώς θα προσελκύσει και ορισμένα κεφάλαια που ανησυχούν για την πολιτική και κοινωνική αστάθεια του Χονγκ Κονγκ, αλλά θα έχει και αυξημένες εισροές από την Ταϊβάν. Οι ΗΠΑ με 1,1 τρισ. δολ. καταλαμβάνουν την 4η θέση, ενώ για ορισμένους παρατηρητές αποτελούν ανερχόμενο φορολογικό παράδεισο – «η νέα Ελβετία» -, κάτι που είναι εμφανές π.χ. με τις σκοτεινές εταιρείες-βιτρίνες στο Ντέλαγουερ και τα trusts της Πολιτείας της Νότιας Ντακότα, που προσελκύει σημαντικά υπεράκτια κεφάλαια κυρίως από τη Λατινική Αμερική, ενώ τα  κεφάλαια που προσελκύει αναμένεται να αυξηθούν κατά 7% σε ετήσια βάση ως το 2026.

Σήμερα, επίσης 600 δισ. δολ. υπεράκτιου πλούτου εκτιμάται πως βρίσκονται τοποθετημένα στις Αγγλονορμανδικές Νήσους και στο Νησί του Μαν και 600 δισ. δολ. στα ΗΑΕ, τα οποία εκτιμάται πως θα δεχτούν πρόσθετες εισροές και από Ρωσία, Σαουδική Αραβία και Τουρκία, με αποτέλεσμα να αναμένεται μέση ετήσια αύξηση των υπεράκτιων κεφαλαίων στη χώρα κατά 9% ως το 2026.

Και το City

Επίσης 500 δισ. δολ. βρίσκονται τοποθετημένα στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο όμως, μαζί με τις περιοχές στις οποίες ασκεί μερικό έλεγχο (Νησιά Κουκ, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Τζέρσεϊ), έχει καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια ροή μετρητών και περιουσιακών στοιχείων. Ορισμένοι υποστηρίζουν πως και το City του Λονδίνου, αποτελεί νευρικό κέντρο του σκοτεινού παγκόσμιου συστήματος υπεράκτιων εταιρειών. Παράλληλα, 400 δισ. δολ. φέρεται να είναι τοποθετημένα στο Λουξεμβούργο, 300 δισ. δολ. στο Μονακό και 200 δισ. δολ. στο Λιχτενστάιν.

Αύξηση 12,7%

Θα πρέπει να σημειωθεί πως τα 10 τρισ. κεφάλαια που βρίσκονται στα τοπ 10 «offshore διασυνοριακά κέντρα» αποτελούν διπλάσιο ποσό από τον συνολικό πλούτο των 5 τρισ. δολ. που κατέχει το 53,2% του ενήλικου πληθυσμού του πλανήτη, δηλαδή 2,82 δισεκατομμύρια άνθρωποι που έχουν περιουσία, βάσει των υπολογισμών του Ινστιτούτου Μελετών της Credit Suisse, κάτω από 10.000 δολάρια έκαστος και οι οποίοι βρίσκονται στον πάτο της πυραμίδας του χρήματος ελέγχοντας μόλις το 1,1% του παγκόσμιου πλούτου.

O πλούτος των Ελλήνων και του κόσμου

Το σύνολο, της αξίας του χρηματοοικονομικού πλούτου, δηλαδή ρευστά διαθέσιμα και κινητές αξίες (ομόλογα, μετοχικοί τίτλοι κ.λπ.) και μη χρηματοοικονομικού πλούτου (κυρίως ακίνητα), έφτασε παγκοσμίως στο ιστορικό υψηλό των 463,6 τρισ. δολ., εμφανίζοντας αύξηση κατά 12,7% το τελευταίο 12μηνο.

Στο πάνω άκρο της πυραμίδας του χρήματος βρίσκεται το 1,2% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού με περιουσία άνω του 1 εκατ. δολ., ήτοι 62,5 εκατομμύρια εκατομμυριούχοι (μεταξύ των οποίων και 81.000 Ελληνες), οι οποίοι αυξήθηκαν μάλιστα κατά 5,2 εκατ. το τελευταίο 12μηνο, κατέχοντας περιουσιακά στοιχεία συνολικού ύψους 221,7 τρισ. δολ. και ελέγχοντας έτσι το 47,8% του παγκόσμιου πλούτου.

Σύμφωνα με την πυραμίδα της Credit Suisse, το 11,8 % του ενήλικου πληθυσμού (627 εκατ. άνθρωποι) κατέχει επίσης περιουσία από 100.000 έως 1.000.000 δολάρια, ενώ το 34% του ενήλικου πληθυσμού (1,79 δισ. άνθρωποι) έχει περιουσία από 10.000 έως 100.000 δολάρια. Η μέση περιουσία ανά ενήλικο ανερχόταν στο τέλος του 2021 σε 108.300 δολάρια στην Ελλάδα έναντι 87.489 δολαρίων του μέσου όρου παγκοσμίως αντίστοιχα, ενώ υπολογίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν και 81.000 άνθρωποι με περιουσία που ξεπερνά το 1 εκατ. δολάρια.

Eταιρείες- βιτρίνες

Το οικοσύστημα των offshore είναι, όπως λέγεται, από τον αρχικό του σχεδιασμό διαβολικά περίπλοκο. Πολλά πολύπλοκα και αδιαφανή εργαλεία, όπως τα offshore trusts, φορολογικά παραθυράκια και εταιρείες-βιτρίνες, μαζί με τη κλάδου και τις παραλείψεις στο κανονιστικό πλαίσιο καλύπτουν τις περιουσίες των πλουσίων σε μια πυκνή νομική ομίχλη. Από τη δεκαετία του 1960 πάντως, τότε που υπήρχαν μόλις 12 υπεράκτιοι προορισμοί, η παγκόσμια βιομηχανία του offshore πλούτου έχει επεκταθεί δραματικά, καθώς σήμερα εκτιμάται πως υπάρχουν πάνω από 100 προορισμοί υπεράκτιων κεφαλαίων, οι οποίοι λειτουργούν και ως συγκοινωνούντα δοχεία μέσω δικτύων που υποβοηθούν στις ροές του χρήματος, με το σύνολο της παγκόσμιας βιομηχανίας του υπεράκτιου πλούτου να ξεπερνά στο άνω άκρο των προβλέψεων κατά πολύ τα κεφάλαια που βρίσκονται στα τοπ 10 διασυνοριακά χρηματοοικονομικά κέντρα.