Νέες αλλαγές στις πρεσβείες. Ποιοι έρχονται, ποιοι φεύγουν και τι πόστα αναλαμβάνουν. Ανάλογα τον προορισμό ή για τους ξένους διπλωμάτες τη χώρα που εκπροσωπούν οι αλλαγές προσελκύουν και το ανάλογο ενδιαφέρον. Με τις μετακινήσεις να δημιουργούν ενίοτε και κάποιες ίντριγκες και ανταγωνισμούς. Το 2022 ήταν χρονιά αλλαγών σε σημαντικές θέσεις, τόσο σε επίπεδο αλλαγών ξένων διπλωματών στην Ελλάδα όσο και σε επίπεδο μετακινήσεων ελλήνων διπλωματών. Η τελευταία απόφαση του ΥΠΕΞ που εκδόθηκε στις 31 Ιανουαρίου για 25 πρεσβευτικές θέσεις συμπεριλαμβάνει και πόστα-«κλειδιά», όπως στην πρεσβεία της Αγκυρας, του Τελ Αβίβ, αλλά και της Μόσχας. Αποφάσεις για την πλήρωση των θέσεων ωστόσο να αναμένονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμόδιων πηγών, μετά τις εκλογές, αφού το Ανώτατο Υπηρεσιακό αναβλήθηκε. Εστω και αν κάποιοι ήθελαν η υπόθεση να έχει κλείσει πριν τις κάλπες.
Μόσχα και Αγκυρα
Στις θέσεις που θα πληρωθούν με ορίζοντα τις αρχές του 2024 η προσοχή εστιάζεται στην πρεσβεία της Αγκυρας, από την οποία αποχωρεί ο πρέσβης Χριστόδουλος Λάζαρης, ο οποίος είχε δώσει τα διαπιστευτήριά του στον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 11 Ιανουαρίου 2022. Ενας διπλωμάτης με ιδιαίτερη εμπειρία που ωστόσο συνταξιοδοτείται στο τέλος του χρόνου. Η πρεσβεία της Αγκυρας είναι ένα πόστο που πολλοί θα ήθελαν και σίγουρα για την κάθε κυβέρνηση χαρακτηρίζεται υψίστης σημασίας. Λόγω συνταξιοδότησης του πρέσβη Κυριάκου Λουκάκη προκηρύσσεται και το πόστο του Τελ Αβίβ. Επίσης μία πρεσβεία-«κλειδί» για τα συμφέροντα της Αθήνας με αρκετούς μνηστήρες.
Στα δύσκολα πόστα και αυτό της πρεσβείας της Μόσχας. Η πρέσβης Αικατερίνη Νασίκα έδωσε τα διαπιστευτήριά της τον Φεβρουάριο του 2020 στον Βλαντιμίρ Πούτιν, σε μία άλλη εποχή για τις σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας καθώς και για τις σχέσεις Ρωσίας – Δύσης. Σήκωσε το βάρος των απελάσεων των ρώσων διπλωματών από την Αθήνα και δέχθηκε και τις συνέπειες αφού ως αντίποινα απελάθηκε σχεδόν το σύνολο της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στη Μόσχα. Το ποιος θα επιλεγεί να αναλάβει το συγκεκριμένο πόστο έχει τον δικό του συμβολισμό και αξία καθώς και αν η Ρωσία θα τον αποδεχθεί, ή αν θα επιλέξει να προχωρήσει σε σκλήρυνση της στάσης της.
Και αν οι εν λόγω πρεσβείες θα υποδεχθούν τους νέους επικεφαλής τους μέχρι τις αρχές του 2024, υπάρχουν άλλοι που αναχωρούν άμεσα. Ο λόγος για τον πρέσβη Γιάννη Τσαούση, νυν διευθυντή του γραφείου του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια, ο οποίος ετοιμάζει βαλίτσες ώστε στις 9 Μαρτίου να βρεθεί στο Λονδίνο και να αναλάβει το νέο του πόστο, ως επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο τελευταίος που αναχωρεί με βάση τις αποφάσεις που έλαβε το Ανώτατο Υπηρεσιακό Συμβούλιο το καλοκαίρι του 2022.
Στους διπλωμάτες που ανέλαβαν πρόσφατα ευαίσθητες θέσεις και ο πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, ο οποίος επίσης από τον Δεκέμβρη του 2022 είναι ο νέος Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, αντικαθιστώντας τη Μαρία Θεοφίλη, η οποία είχε χειριστεί την περίοδο της ελληνοτουρκικής κρίσης. Με προηγούμενη θητεία στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία του ΝΑΤΟ, ο Σέκερης είναι ο άνθρωπος που θα έχει την ευθύνη να «τρέξει» την εκστρατεία της Ελλάδας για την υποψηφιότητά της ως μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την περίοδο 2025-26. Αλλά και να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες προκλήσεις που ίσως προκύψουν το επόμενο διάστημα.
Αρχές του 2023 έφτασε στις Βρυξέλλες άλλωστε για να αναλάβει τη θέση του Μόνιμου Αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ, αντικαθιστώντας τον πρέσβη Σπύρο Λαμπρίδη, ο Ιωάννης-Μιλτιάδης Νικολαΐδης, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, με προηγούμενη θητεία στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2022 επέδωσε τα διαπιστευτήριά της στον ιταλό πρόεδρο, προκειμένου να αναλάβει την πρεσβεία της Ρώμης, η Ελένη Σουρανή, η πρώην διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, ο άνθρωπος που είχε επιφορτιστεί με την απευθείας επικοινωνία με τον εκπρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραχήμ Καλίν. Τη θέση της στο Μέγαρο Μαξίμου ανέλαβε η πρέσβης Αννα-Μαρία Μπούρα.
Η κινητικότητα στις ξένες πρεσβείες στην Αθήνα
Πέραν των ελλήνων διπλωματών, σημαντικές αλλαγές σημειώθηκαν και στις πρεσβείες των ΗΠΑ, του Ισραήλ και τέλος της Τουρκίας την περίοδο 2022-23. Η αναχώρηση του διπλωμάτη Τζέφρι Πάιατ για την Ουάσιγκτον μετά από πεντέμισι χρόνια στην Αθήνα και η έλευση του ελληνικής καταγωγής Τζορτζ Τσούνη ως νέου πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ελλάδα χαρακτηρίστηκε ως αλλαγή σελίδας. Σε μία περίοδο που η ένταση στα ελληνοτουρκικά ήταν σε υψηλά επίπεδα και είχε ήδη ξεσπάσει το πρόβλημα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις με αιχμή την άρνηση της Αγκυρας για την είσοδο Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Με τις σχέσεις Αθήνας – Ουάσιγκτον να σημειώνεται ότι διάγουν την καλύτερη περίοδό τους, δεδομένου και του ρόλου που αποκτά η Αθήνα στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία για τις ΗΠΑ.
Νέα άφιξη και από το Ισραήλ, με τον Νόαμ Κατζ να αντικαθιστά το Γιόσι Αμράνι. Με τις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις να χαρακτηρίζονται στρατηγικής σημασίας και τις δύο πλευρές να αναζητούν το επόμενο βήμα με το βλέμμα και στην ενέργεια, που έχει βρεθεί στο επίκεντρο, με τη Δύση να επιδιώκει την απεξάρτησή της από τη Ρωσία.
Τελευταίος έφτασε στην Αθήνα ο νέος τούρκος πρεσβευτής Τσαγατάι Ερτζιγές, ο οποίος προσγειώθηκε στην Ελλάδα με την ένταση στα ύψη, για να δώσει τα διαπιστευτήριά του τελικά σε μία ατμόσφαιρα απόλυτης αλληλεγγύης στη σκιά των φονικών σεισμών που έπληξαν την Τουρκία με το κλίμα να αλλάζει δραματικά. Και οι εξελίξεις να επιβάλλουν με τον δικό τους τρόπο μία περίοδο ηρεμίας με ορίζοντα και τις εκλογές στις δύο χώρες.
Στα ερωτήματα των επόμενων ημερών είναι αν θα πάρει παράταση η θητεία του πρεσβευτή της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα Κυριάκου Κενεβέζου, επί προεδρίας Νίκου Χριστοδουλίδη. Ο Κενεβέζος βρίσκεται στην Αθήνα από τον Μάρτιο του 2014 και ως ο παλαιότερος χαρακτηρίζεται ως ο πρύτανης του Διπλωματικού Σώματος. Εφόσον κληθεί να επιστρέψει στη Λευκωσία, τη συμβολικής σημασίας «θέση» θα κληθεί να αναλάβει ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Αθήνα Αντρέι Μασλόφ, που είναι ο επόμενος στη σειρά.