Για πρώτη φορά, η Κύπρος διά του Προέδρου της Νίκου Χριστοδουλίδη ζήτησε δημοσίως να ενταχθεί κατά έναν τρόπο στο ΝΑΤΟ, κάτι που εξόργισε την Τουρκία και αιφνιδίασε τις χώρες-μέλη της ΕΕ, αλλά και τα πολιτικά κόμματα της Μεγαλονήσου. Βεβαίως θα ήταν πολιτική ουτοπία εάν κανείς νόμιζε ότι το αίτημα της Κύπρου θα γινόταν δεκτό, τη στιγμή που οι αποφάσεις στη Βορειοατλαντική Συμμαχία είναι ομόφωνες και η οργισμένη Τουρκία σίγουρα δεν το επιτρέπει. Ωστόσο με ένα τέτοιο αίτημα η Κύπρος επιτυγχάνει τη στρατηγική εναρμόνιση με πρότυπα και διαδικασίες της Συμμαχίας.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι και όταν η Κύπρος ζήτησε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση η Τουρκία πάλι αντέδρασε. Είχε απειλήσει μάλιστα ότι θα καταλάβει ολόκληρη την Κύπρο, ωστόσο δεν της πέρασε. Τώρα όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά, η Τουρκία δεν είναι μέλος της ΕΕ και συνεπώς η όποια αντίδρασή της στους κόλπους της θα ήταν μάταιη, αντίθετα στο ΝΑΤΟ είναι πλήρες μέλος.
Ποιος άραγε είναι ο στόχος αυτής της κίνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη; Πέραν της διαβεβαίωσης του ιδίου ότι κάτι τέτοιο θα γίνει μόνον μετά τη λύση του Κυπριακού, η βασική επιδίωξη της κυπριακής κυβέρνησης είναι να προκαλέσει πίεση κυρίως προς την τουρκική πλευρά για συνέχιση των συνομιλιών βάσει των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Στην Αθήνα δεν υπήρξε καμία επίσημη δήλωση, αλλά εννοείται ότι η ελληνική κυβέρνηση ήταν πλήρως ενημερωμένη και στέκεται στο πλευρό της Κύπρου.
Της αίτησης για ένταξης στο ΝΑΤΟ προηγήθηκε υπογραφή αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, οπότε, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές, η ασφάλεια της Κύπρου εισέρχεται σε άλλο επίπεδο, την ώρα που η Μεγαλόνησος αποδεικνύεται στρατηγικά χρήσιμη για τις ΗΠΑ. Τόσο χρήσιμη που η θηριώδης αμερικανική βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία να φαίνεται στα μάτια των Τούρκων να περνά σε δεύτερη φάση.
Επιπλέον αναμένεται να γίνει πράξη η πολυαναμενόμενη αναβάθμιση της Κυπριακής Εθνοφρουράς (τη στιγμή που επί 50 χρόνια η Τουρκία δεν άφηνε να έχει η Κύπρος προηγμένα όπλα), η εκπαίδευση κυπρίων στρατιωτικών στις ΗΠΑ και (εάν απαιτηθεί) ο ελλιμενισμός πολεμικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια. Ηδη, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι όταν ακόμα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, υπήρξε αίτημα για την προμήθεια δύο στρατιωτικών ελικοπτέρων έρευνας και διάσωσης.
Οι προβλέψεις της συμφωνίας
Με την αμυντική συμφωνία προβλέπεται πέραν των κοινών αμερικανο-κυπριακών στρατιωτικών ασκήσεων να γίνει επέκταση (διαδρόμων και εγκαταστάσεων) του αεροδρομίου της Πάφου. Ενα αεροδρόμιο το οποίο δημιουργήθηκε με το ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας – Κύπρου του Ανδρέα Παπανδρέου με υπουργό Αμύνης τον Γεράσιμο Αρσένη, με προδιαγραφές ΝΑΤΟ. Διαθέτει shelters (καταφύγια – στέγαστρα) για μαχητικά αεροσκάφη (είχαν σταθμεύσει πολλές φορές εκεί τα ελληνικά F-16) και έχει στρατηγική θέση αφού απέχει μόλις 250 χιλιόμετρα από τις ακτές του Λιβάνου και του Ισραήλ. Το τελευταίο διάστημα, υπήρξαν πληροφορίες ότι είχαν σταθμεύσει και αμερικανικά μεταγωγικά στη βάση αυτή.
Αποφασίστηκε επίσης η κατασκευή μιας βάσης ελικοπτέρων στο Μαρί (κοντά στη Λεμεσό), δηλαδή ενός συγχρόνου στρατιωτικού ελικοδρομίου, όπου θα μπορούν να προσγειώνονται και να ανεφοδιάζονται (με καύσιμα και πυρομαχικά) κάθε είδους ελικόπτερα (μεταγωγικά, ανθυποβρυχιακά, επιθετικά, έρευνας και διάσωσης).
Βεβαίως η ναυτική βάση «Φλωράκης» στο Μαρί της Λεμεσού δεν μπήκε στις προτεραιότητες μόνον των Αμερικανών (που φρόντισαν να την «καπαρώσουν» αποστέλλοντας και υποβρύχιο εκεί), αλλά και των Ευρωπαίων. Οι Γάλλοι, για παράδειγμα, είχαν ελλιμενίσει πολλές φορές τα πολεμικά τους, ενώ η ναυαρχίδα τους, το πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκωλ», βρέθηκε πολλές φορές στην περιοχή (κυρίως στη διάρκεια της κρίσης του «Oruc Reis») μετέχοντας με τα Rafale του σε κοινές ασκήσεις με Ελλάδα και Κύπρο.
Το (κομμουνιστικό) ΑΚΕΛ αντέδρασε, πραγματοποίησε διαδήλωση στη Λευκωσία εναντίον του ΝΑΤΟ και υπέβαλε το ερώτημα «πώς εξυπηρετείται η λύση του Κυπριακού με την πολιτική που ακολουθεί ο Πρόεδρος για ένταξη στο ΝΑΤΟ».
Στην Αγκυρα η οργή είναι μεγάλη και δεν θέλει καν να συζητεί τέτοιο θέμα. Πηγές του τουρκικού υπουργείου Αμυνας χαρακτήρισαν ως απαράδεκτη εξέλιξη για την Τουρκία το ενδεχόμενο ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Την ίδια ώρα σπεύδουν να διασυνδέσουν το αίτημα με το Κυπριακό, κάνοντας αναφορές για αρνητικές συνέπειες στην προσπάθεια επανέναρξης συνομιλιών.
